Ông Miguel Labag (64 tuổi) mang một hộp nhựa chứa 45 con lăng quăng đến đổi thưởng, nhận được số tiền 9 peso (15 cent Mỹ) theo chương trình “bắt muỗi đổi tiền” nhằm ngăn chặn sự lây lan của sốt xuất huyết - Ảnh: AFP
Theo Hãng tin BBC ngày 19-2, chính quyền địa phương tại Barangay Addition Hills, một khu vực đông dân ở trung tâm Manila (Philippines), triển khai chương trình "bắt muỗi đổi tiền", treo thưởng tiền mặt để người dân bắt muỗi nhằm ngăn chặn sự lây lan của sốt xuất huyết.
Theo đó, cứ 5 con muỗi - dù còn sống hay đã chết - hoặc lăng quăng sẽ được đổi lấy một peso (khoảng 400 đồng). Những con muỗi còn sống sẽ bị tiêu diệt bằng tia cực tím.
Sáng kiến này được Trưởng làng Carlito Cernal khởi xướng, sau khi hai học sinh tại khu vực này tử vong vì sốt xuất huyết, khiến chính quyền địa phương lo ngại về sự lây lan của dịch bệnh.
Ông Cernal cho biết chương trình dự kiến kéo dài ít nhất một tháng, nhằm hỗ trợ các biện pháp phòng chống muỗi khác như dọn dẹp môi trường, loại bỏ nơi muỗi đẻ trứng. Hiện đã có 21 người dân tham gia và mang đến tổng cộng 700 con muỗi cùng lăng quăng để nhận thưởng.
Ngay khi được công bố, sáng kiến này đã nhận về nhiều ý kiến trái chiều trên mạng xã hội. Một số người mỉa mai rằng "mô hình nuôi muỗi sắp xuất hiện", trong khi có người đặt câu hỏi chế giễu rằng liệu muỗi bị thiếu cánh có bị từ chối hay không.
Tuy nhiên, ông Cernal khẳng định rằng đây là một giải pháp cần thiết cho cộng đồng đông dân cư của mình.
Barangay Addition Hills có gần 70.000 người sống chen chúc trong một khu vực 162ha ngay trung tâm Metro Manila. Trong đợt bùng phát mới nhất, địa phương này đã ghi nhận 44 ca sốt xuất huyết.
Bộ Y tế Philippines (DOH) cho biết họ đánh giá cao nỗ lực của chính quyền địa phương trong việc ngăn chặn sốt xuất huyết, nhưng không đưa ra bình luận về tính hiệu quả của biện pháp trên. DOH khuyến cáo người dân nên phối hợp với các cơ quan y tế địa phương, để áp dụng các phương pháp kiểm soát muỗi dựa trên cơ sở khoa học.
Tính đến ngày 1-2, Bộ Y tế nước này đã ghi nhận đến 28.234 ca sốt xuất huyết, tăng 40% so với cùng kỳ năm trước. Tại thành phố Quezon, số ca tử vong đã lên tới 10 người, chủ yếu là trẻ em, trong số 1.769 cư dân bị nhiễm bệnh.
Ngoài sốt xuất huyết, mưa lớn cũng làm gia tăng các bệnh do môi trường ẩm ướt gây ra, bao gồm cúm và leptospirosis - một căn bệnh do vi khuẩn từ nước tiểu chuột gây ra, có thể lây nhiễm khi con người tiếp xúc với nước lũ bị ô nhiễm.
Nhiều kiểu chống muỗi ngăn sốt xuất huyết
Sốt xuất huyết là một bệnh đặc hữu ở các nước nhiệt đới và thường bùng phát ở những khu vực có điều kiện vệ sinh kém, tạo môi trường thuận lợi cho muỗi mang vi rút sinh sôi ở những nơi ao tù nước đọng.
Bệnh có thể gây sốt cao, đau đầu, buồn nôn, đau cơ và khớp, thậm chí dẫn đến xuất huyết nội và tử vong trong trường hợp nặng.
Để chống dịch bệnh, giải pháp hàng đầu là diệt muỗi. Ngoài cách "đổi muỗi lấy tiền" ở trên, một ngôi làng khác tại thành phố Quezon của Philippines đang cân nhắc việc thả đàn ếch vào các con mương, ao hồ để tiêu diệt muỗi khi chúng còn là lăng quăng.
Tại Tây Ban Nha, một phòng thí nghiệm ở Valencia đã nuôi và thả hàng nghìn con muỗi vô sinh vào tự nhiên để giảm số lượng muỗi, chống lại sự lây lan của sốt xuất huyết và các bệnh khác.
Tại Brazil, các nhà khoa học thả muỗi mang vi khuẩn Wolbachia để kiểm soát bệnh sốt xuất huyết. Cách này cũng đã được áp dụng tại Việt Nam như ở Tiền Giang, Bình Dương, Khánh Hòa...
Wolbachia là vi khuẩn tự nhiên hiện diện ở khoảng 60% các loài côn trùng như: chuồn chuồn, ruồi giấm, bươm bướm và muỗi; không có biến đổi gene muỗi, an toàn cho người, động vật và môi trường.
Các nghiên cứu đến nay cho thấy khi muỗi vằn có mang vi khuẩn Wolbachia sẽ giúp làm giảm lây truyền các mầm bệnh như: sốt xuất huyết, bệnh do vi rút Zika, vi rút Chikungunya và sốt vàng da ở người...
Đăng ký tại đây
Bình luận hay