24/07/2023 08:18 GMT+7
Trở lại chủ đề

Thế nào là nguyên tắc suy đoán vô tội?

Tôi nghe người ta nói nhiều về nguyên tắc suy đoán vô tội, xin cho hỏi, cụ thể luật quy định như thế nào về nguyên tắc này?

Thời gian gần đây, tôi nghe nói nhiều về nguyên tắc suy đoán vô tội, vậy cụ thể luật quy định như thế nào về nguyên tắc này. Mong luật sư giải thích giúp?

Bạn đọc Trần Hoàng (TP.HCM).

Luật sư Nguyễn Minh Tâm, Đoàn luật sư TP.HCM, giải thích về nguyên tắc suy đoán vô tội được áp dụng trong pháp luật Việt Nam hiện hành.

Xét về nguồn gốc, tinh thần của nguyên tắc này xuất hiện từ thời La Mã cổ đại và được các triều đại La Mã áp dụng trong quá trình xét xử hình sự, xác định nghĩa vụ chứng minh tội phạm thuộc về bên buộc tội. Bị cáo luôn được coi là vô tội.

Ở nước ta, tinh thần của nguyên tắc suy đoán vô tội cũng được hiến định tại khoản 1, điều 31 Hiến pháp 2013: "Người bị buộc tội được coi là không có tội cho đến khi được chứng minh theo trình tự luật định và có bản án kết tội của tòa án đã có hiệu lực pháp luật"

Luật sư Nguyễn Minh Tâm

Luật sư Nguyễn Minh Tâm

Và lần đầu tiên Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 đã xác định "suy đoán vô tội" thành một nguyên tắc trong hệ thống những nguyên tắc cơ bản của tố tụng hình sự tại điều 13:

"Người bị buộc tội được coi là không có tội cho đến khi được chứng minh theo trình tự, thủ tục do bộ luật này quy định và có bản án kết tội của tòa án đã có hiệu lực pháp luật.

Khi không đủ và không thể làm sáng tỏ căn cứ để buộc tội, kết tội theo trình tự, thủ tục do bộ luật này quy định thì cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng phải kết luận người bị buộc tội không có tội" (điều 13).

Như vậy, về bản chất, nguyên tắc suy đoán vô tội xác lập nghĩa vụ chứng minh việc phạm tội là thuộc về các cơ quan tiến hành tố tụng, các điều tra viên, kiểm sát viên… Bị can, bị cáo có quyền chứ không có nghĩa vụ chứng minh là mình vô tội. 

Vì họ không có nghĩa vụ chứng minh đó nên họ có quyền im lặng khi bị bắt, bị hỏi cung khi chưa có mặt của luật sư bào chữa cho họ.

Tinh thần cốt lõi của nguyên tắc này là: Khi tạm giữ, khởi tố điều tra, truy tố và xét xử một người bị tình nghi phạm tội, hoặc họ đã trở thành bị can, bị cáo trong vụ án hình sự thì trong tâm thức của những người tiến hành tố tụng phải coi họ là người không có tội. Người tiến hành tố tụng thực sự mong muốn họ là người không có tội, nhưng vì những chứng cứ thu thập được là những bằng chứng hoàn toàn chống lại họ, không có bất kỳ một chứng cứ nào cho thấy họ vô tội, nên buộc lòng phải kết luận và quyết định truy tố, xét xử họ về tội đã phạm. 

Việc kết tội là hệ quả của các bằng chứng rõ ràng về hành vi phạm tội của họ mà không thể nào khác được.

Mời bạn đọc gửi câu hỏi để được luật sư tư vấn

Đăng ký Tuổi Trẻ Sao TẠI ĐÂY

Đăng ký Tuổi Trẻ Sao TẠI ĐÂY

Với đội ngũ các luật sư và chuyên gia pháp lý dày dạn kinh nghiệm trên tất cả các lĩnh vực như hôn nhân - gia đình, kinh doanh - thương mại, mua bán đất đai, sở hữu trí tuệ, lao động, hộ tịch, thừa kế..., chuyên mục Tư vấn pháp luật trên Tuổi Trẻ Sao sẽ giải đáp thắc mắc của bạn một cách nhiệt tình, nhanh chóng, chính xác, hiệu quả.

Bạn đọc vui lòng gửi câu hỏi (gõ bằng tiếng Việt có dấu, font chữ UNICODE) về Tuổi Trẻ Sao qua địa chỉ [email protected].

Bình luận hay

Chia sẻ

Tuổi Trẻ Online Newsletters

Đăng ký ngay để nhận gói tin tức mới

Tuổi Trẻ Online sẽ gởi đến bạn những tin tức nổi bật nhất

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự

Tin cùng chuyên mục

Cháy xưởng phế liệu làm 6 người chết: Khởi tố 2 bị can

Ngọn lửa bùng lên tại xưởng phế liệu do Nguyễn Văn Hàng làm chủ, khiến 6 người chết và 2 người bị thương.

Cháy xưởng phế liệu làm 6 người chết: Khởi tố 2 bị can

'Chém gió' đầu tư ở Bờ Biển Ngà, lừa đảo chiếm đoạt tiền tỉ

P.T.K.Hoa "chém gió" đầu tư kinh doanh ở Bờ Biển Ngà, lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Lừa được 2,9 tỉ đồng, Hoa mang đi trả nợ và tiêu xài.

'Chém gió' đầu tư ở Bờ Biển Ngà, lừa đảo chiếm đoạt tiền tỉ

Bắt giám đốc, phó giám đốc Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực miền núi phía Bắc

Giám đốc và phó giám đốc Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực miền núi phía Bắc cùng một phó trưởng khoa bị công an bắt giữ, với cáo buộc nhận hối lộ để kết luận giám định tâm thần.

Bắt giám đốc, phó giám đốc Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực miền núi phía Bắc

Cựu cán bộ công an bị đề nghị tử hình vì dùng xe phường chở ma túy cho 'bà trùm'

Hai cựu cán bộ công an ở Hà Nội bị cáo buộc bao che, tiếp tay cho bà trùm Hương "Mẩu" buôn ma túy và hưởng lợi, cùng bị viện kiểm sát đề nghị mức án tử hình để đảm bảo 'răn đe phòng ngừa chung'.

Cựu cán bộ công an bị đề nghị tử hình vì dùng xe phường chở ma túy cho 'bà trùm'

Bắt một nhà báo để điều tra hành vi 'cưỡng đoạt tài sản'

Lợi dụng hoạt động báo chí ghi hình nhiều phương tiện vận tải, sau đó liên hệ để đe dọa các doanh nghiệp, yêu cầu đưa tiền nếu không sẽ viết bài phản ánh. Một nhà báo bị bắt giữ để điều tra hành vi cưỡng đoạt tài sản.

Bắt một nhà báo để điều tra hành vi 'cưỡng đoạt tài sản'

Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi có hiệu lực từ 1-7, Tuấn 'cọp' và 5 đồng phạm thoát án tử

Sáng 1-7, TAND TP.HCM mở lại phiên tòa xét xử bị cáo Lê Nguyễn Anh Tuấn (Tuấn 'cọp') và 5 đồng phạm về các tội vận chuyển, tàng trữ, mua bán trái phép chất ma túy. Trước đó, các bị cáo này bị truy tố các tội danh có mức hình phạt đến tử hình.

Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi có hiệu lực từ 1-7, Tuấn 'cọp' và 5 đồng phạm thoát án tử
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar
Đăng ký bằng email
Khi bấm "Đăng ký" đồng thời bạn đã đồng ý với điều khoản của toà soạn Đăng ký
Đăng nhập
Thông tin bạn đọc Thông tin của bạn đọc sẽ được bảo mật an toàn và chỉ sử dụng trong trường hợp toà soạn cần thiết để liên lạc với bạn.
Gửi bình luận
Đóng
Hoàn thành
Đóng

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar