“Thiếu Mỹ, thế giới vẫn tiếp tục đi lên”

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry phát biểu tại Hội nghị lần thứ 22 các bên tham gia Công ước khung của Liên Hiệp Quốc về biến đổi khí hậu (COP22) - Ảnh: AFP

Đó là khẳng định của giám đốc Viện Nghiên cứu Potsdam về ảnh hưởng của khí hậu, ông Hans Joachim Schellnhuber, tại một phiên thảo luận trong khuôn khổ Hội nghị lần thứ 22 các bên tham gia Công ước khung của Liên Hiệp Quốc về biến đổi khí hậu (COP22).

Hội nghị diễn ra tại thành phố Marrakech (Morocco) từ ngày 7 đến 18-11 trong bối cảnh cuộc bầu cử tổng thống Mỹ kết thúc trong sự bất ngờ và bất lợi cho cuộc chiến chống biến đổi khí hậu.

Ngày 6-11-2012, tỉ phú Donald Trump đăng lên trang Twitter cá nhân của mình rằng: “Khái niệm biến đổi khí hậu là do Trung Quốc tạo ra với mục đích làm giảm sức cạnh tranh của ngành sản xuất ở Mỹ”.

Bốn năm sau, trong cuộc chạy đua vào Nhà Trắng, ứng cử viên Donald Trump đề ra những chính sách trong 100 ngày đầu làm tổng thống của mình, trong đó có đoạn “Tôi sẽ không chi hàng tỉ đô cho các chương trình biến đổi khí hậu của Liên Hiệp Quốc nữa, thay vào đó tôi sẽ dùng số tiền đó để cải thiện nguồn nước và điều kiện môi trường của Mỹ”.

Ở thời điểm hiện tại, khi ông Trump sắp bước vào Nhà Trắng, các nước tham dự COP22 đều lo ngại cho tương lai của toàn cầu trước các tuyên bố, hứa hẹn của ông Trump.

Tuy nhiên, các đại biểu cũng thể hiện thái độ lạc quan rằng Thỏa thuận Paris vẫn có thể được Mỹ tham gia. Lý do là bởi ở thời điểm hiện tại, Mỹ vẫn chưa có hành động cụ thể gì ngoài những lời hứa trong cuộc vận động tranh cử từ trước.

Trả lời phỏng vấn báo Bưu Điện Washington, lãnh đạo Chương trình môi trường của Liên Hiệp Quốc, ông Erik Solheim, khẳng định: “Những thay đổi là không tránh khỏi. Mỹ có thể là quốc gia mạnh nhất thế giới, quan trọng nhất thế giới, nhưng không phải là cả thế giới.

Thế giới phải tiếp tục tiến lên dù thế nào đi nữa. Trong tình trạng mà các thỏa thuận về biến đổi khí hậu có nguy cơ thiếu đi sự tham gia của các cường quốc lớn trên thế giới, chúng ta vẫn có khả năng tìm ra giải pháp khả thi.

Ở thời điểm hiện tại, biện pháp được cho là hữu hiệu nhất là tiếp tục thực hiện các cam kết dù không có sự tham gia của Mỹ”.

Đối phó với biến đổi khí hậu không phải là vấn đề của một quốc gia hay một vùng lãnh thổ, mà đó là một vấn đề toàn cầu.

Tuy nhiên, khi cường quốc số 1 thế giới có thể quay lưng lại với các thỏa thuận về cắt giảm khí thải và thực hiện các biện pháp nhằm đối phó với biến đổi khí hậu, thay vào đó họ lại cổ xúy cho các hành động khai thác nhiên liệu hóa thạch vốn đã gần với nguy cơ cạn kiệt để phục vụ cho lợi ích quốc gia, thật khó có gì để đảm bảo rằng các nền kinh tế đang phát triển ở Nam Á, Đông Nam Á, châu Phi và Nam Mỹ phải tuân theo các thỏa thuận này.

Điều đó cho thấy tầm quan trọng của COP22 tại Marrakech năm nay để đạt được cam kết của các quốc gia về giảm thiểu khí thải gây hiệu ứng nhà kính, cũng như cách thức, cơ chế để chắc chắn rằng các cam kết đó thật sự được triển khai ngay lập tức.

Phát biểu tại COP22 ngày 16-11, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry khẳng định ông tin tưởng các cam kết khí hậu của Washington sẽ không thể đảo ngược “bất chấp đường lối, chính sách nào”.

Theo ông Kerry, chính các tác nhân thị trường, chứ không phải chính trị, sẽ chế định tương lai năng lượng của thế giới.

“Đó là lý do tôi tin tưởng vào tương lai cho dù bất cứ chính sách nào được chọn” - ngoại trưởng Mỹ nói, và nhấn mạnh: “Không ai có quyền đưa ra quyết định ảnh hưởng tới hàng triệu người chỉ dựa vào ý chí mà không có cơ sở đúng đắn”.