Doanh nghiệp Mỹ đang phải 'nhìn mặt Trump mà sống'

Một cửa hàng của chuỗi bán lẻ Nordstrom - Ảnh: Bloomberg

"Con gái tôi Ivanka đã bị đối xử rất bất công bởi Nordstrom. Nó là một đứa tuyệt vời - luôn thôi thúc tôi làm điều đúng đắn! Thật kinh khủng!".

Đó là những gì đã được Tổng thống Trump viết trên Twitter ngày 8-2. Giá cổ phiếu của Nordstrom đã giảm nhẹ sau đó trước khi tăng thêm 4% trước khi chốt phiên giao dịch - mức cao nhất trong vòng 2 tháng của công ty này.

Hai giờ sau khi kể tội Nordstrom, ông Trump tiếp giám đốc điều hành (CEO) của Tập đoàn Intel tại phòng bầu dục. Và quyết định đầu tư một nhà máy trị giá 7 tỉ USD tại bang Arizona, cam kết tạo ra thêm 3.000 việc làm mới của Intel với tổng thống đã khiến tập đoàn này một phen được nở mũi.

"Cảm ơn Brian Krzanich - CEO của Intel. Một khoản đầu tư tuyệt vời (7 tỉ USD) vì sự sáng tạo và việc làm của nước Mỹ #AmericaFirst".

Thái độ của người đứng đầu nước Mỹ đã hoàn toàn khác chỉ trong vòng vài tiếng đồng hồ.

Nói như tờ Bloomberg thì chính sự khác biệt đó đã chuyển tải một thông điệp ngầm của Tổng thống Trump tới giới doanh nghiệp Mỹ: Thuận theo ý ông thì được khen, còn ngược lại, hãy chuẩn bị sẵn tinh thần để đối mặt với sự quở trách và sự trồi sụt của giá cổ phiếu trên sàn chứng khoán.

Đây không phải là lần đầu tiên thông điệp này được chuyển tới các doanh nghiệp Mỹ. Lockheed Martin, Boeing, General Motors, Toyota... đã từng là "nạn nhân" và đối tượng quở trách của ông Trump trên Twitter. Hệ quả là sau đó Lockheed Martin cùng Boeing phải xuống nước, cam kết giữ chi phí các vũ khí mà họ sản xuất cho quân đội Mỹ ở mức hợp lý, còn Ford thì hủy xây dựng nhà máy ở nước ngoài, quay về Mỹ.

Biết là sẽ trở thành cái gai trong mắt của tổng thống nếu đi ngược lại ý muốn của ông, song không phải tập đoàn nào ở Mỹ cũng muốn lấy lòng ông Trump. Như mới đây, gần 100 tập đoàn công nghệ lớn của Mỹ, bao gồm Facebook, Microsoft, Apple, Alphabet (công ty mẹ của Google)...đã nộp đơn lên tòa án chống lại sắc lệnh cấm nhập cảnh của Tổng thống Trump.

Ái nữ Ivanka Trump tháp tùng cha mình trong lần đi công cán - Ảnh: NBC News

Quở trách các tập đoàn khác đi ngược ý mình là vậy, song việc ông Trump công khai kể tội Nordstrom chỉ vì công ty này "đụng chạm" tới ái nữ của ông lại là một dấu hiệu đáng lo ngại. Nó liên quan tới vấn đề "xung đột lợi ích" và tổng thống trong chính trị Mỹ.

Mặc dù cam kết sẽ chuyển việc kinh doanh và điều hành Tập đoàn Trump cho các con, song hành động của Tổng thống Trump đối với Nordstrom khiến người ta nghĩ tới viễn cảnh người đứng đầu nước Mỹ sẽ gây áp lực ngầm lên các công ty, buộc họ phải hợp tác với các công ty của con ông. Vấn đề này đã được Cơ quan Đạo đức chính phủ Mỹ nhắc tới hồi tháng 12 năm ngoái.

Nhà Trắng sau đó đã ngay lập tức dập tắt mọi đồn đoán và bảo vệ cho hành động của Tổng thống Trump. Thư ký báo chí Nhà Trắng Sean Spicer nhấn mạnh rằng những người nghi ngờ tổng thống có chính sách ưu ái đối với người nhà là "không thể chấp nhận được" và "là một người cha, tổng thống có quyền đứng lên vì con của mình".

Thế nhưng, cho dù có đụng chạm đến các thành viên của gia đình tổng thống hay không, các doanh nghiệp Mỹ giờ đây sẽ phải cân nhắc hết sức thận trọng và nhìn thái độ của Tổng thống Trump mà ra quyết định, Bloomberg nhận xét.