Thay đổi tiêu chuẩn giáo viên dạy thực hành lái xe: Cao hay thấp hơn?

Nâng cao tiêu chuẩn nhà giáo là một trong những cách thức nâng cao chất lượng đào tạo. Từ 1-1-2025, giáo viên dạy thực hành lái xe phải đáp ứng một số quy định mới về trình độ chuyên môn và sư phạm. Tuy nhiên, chưa hẳn là cao hơn và vẫn còn bất cập so với trước.

Giáo viên dạy thực hành lái xe cần tốt nghiệp trung cấp trở lên

Quy định mới yêu cầu giáo viên thực hành lái xe phải tốt nghiệp trung cấp trở lên, thay vì chấp nhận cả chứng chỉ kỹ năng nghề quốc gia bậc 1 hay chứng nhận bậc thợ 3/7 hoặc 2/6 trở lên như trước đây.

Hiện nay cũng như trước đây, chưa có chứng chỉ kỹ năng nghề quốc gia nào về lái xe ô tô và bậc thợ lái xe ô tô, dù có các quy định khác nhau, nhưng tối đa chỉ 3/3 hoặc 4/4.

Như vậy, quy định mới đã phần nào giảm bớt được sự bất cập so với cũ.

Tuy nhiên, hiện nay cũng như trước đây, không có nghề trung cấp nào được đào tạo để dạy thực hành lái xe, hay thậm chí liên quan đến thực hành lái xe ô tô.

Chuyên môn để dạy thực hành lái xe ô tô vẫn là từ chương trình đào tạo cấp giấy phép lái xe và kinh nghiệm lái xe của giáo viên.

Với giáo viên lý thuyết thì vẫn yêu cầu như cũ là có bằng tốt nghiệp trung cấp trở lên về luật hoặc công nghệ ô tô và tương đương, hoặc ngành nghề khác có nội dung đào tạo chuyên ngành pháp luật hoặc ô tô chiếm 30% trở lên.

Quy định này vẫn chưa giải quyết được vấn đề giáo viên ngành luật dạy cấu tạo ô tô và ngược lại. Cũng như cả hai ngành này đều không được đào tạo hay có kiến thức liên quan để dạy lý thuyết kỹ thuật lái xe.

Vì vậy, có thể thấy rằng quy định mới không đòi hỏi nâng cao trình độ chuyên môn của giáo viên dạy lái xe so với trước.

Nghiệp vụ sư phạm dạy trung cấp, cao đẳng

Về nghiệp vụ sư phạm, yêu cầu thấp nhất của quy định mới với giáo viên lái xe là trung cấp sư phạm, chứng chỉ nghiệp vụ sư phạm bậc 1, bậc 2 hoặc chứng chỉ nghiệp vụ sư phạm dạy trình độ cao đẳng, trung cấp.

Hiện nay, chỉ còn chứng chỉ nghiệp vụ sư phạm dạy trình độ cao đẳng, trung cấp được đào tạo. Nên có thể thấy quy định này là cao hơn yêu cầu có chứng chỉ nghiệp vụ sư phạm dạy trình độ sơ cấp trước đây.

Nhưng khó lý giải tại sao về chuyên môn chỉ yêu cầu trình độ trung cấp để dạy sơ cấp hoặc tương tự sơ cấp, nếu không coi lái xe là nghề sơ cấp, mà trình độ sư phạm lại cần đạt chuẩn để dạy trung cấp, cao đẳng.

Đây là hai chương trình đào tạo nghiệp vụ sư phạm khác nhau rõ ràng về mục tiêu, thời lượng và nội dung. Trong đó, chương trình sư phạm dạy trung cấp, cao đẳng là 280 so với 96 giờ của sơ cấp, gấp gần 3 lần.

So sánh chương trình đào tạo nghiệp vụ sư phạm dạy trung cấp, cao đẳng và sơ cấp

Dù khác nhau về thời lượng, có thể coi các mô-đun (MĐ) có tên tương tự nhau (ô màu trong hình trên) thì như nhau. 4 mô-đun còn lại thì sư phạm dạy sơ cấp không có.

Mô-đun Dạy học số (28 giờ) có mục tiêu về kỹ năng là:

"- Thiết kế được học liệu số dưới dạng Audio, Video, PDF, PPT, HTML,...;

- Tổ chức được quá trình dạy học thông qua ứng dụng Video Call;

- Sử dụng được ít nhất một hệ thống quản lý dạy học (LMS) và một số nền tảng thông dụng hỗ trợ trong dạy học trực tuyến;

- Thiết kế và tổ chức đánh giá được kết quả học tập của người học trên hệ thống LMS hoặc các ứng dụng hỗ trợ tích hợp được với LMS".

Mô-đun Nghiên cứu khoa học (24 giờ) có mục tiêu kỹ năng là "Thực hiện được các giai đoạn nghiên cứu một nhiệm vụ khoa học và công nghệ bao gồm lựa chọn vấn đề và xây dựng đề cương nghiên cứu, thu thập và xử lý dữ liệu, viết báo cáo, tổ chức hội thảo khoa học, bảo vệ và công bố kết quả nghiên cứu".

Mô-đun Giáo dục STEM (32 giờ) có mục tiêu kỹ năng là:

"- Xây dựng được các chủ đề STEM đơn môn, đa môn, liên môn, xuyên môn;

- Thiết kế dạy học các chủ đề STEM thuộc chương trình giáo dục nghề nghiệp theo tiếp cận dạy học hiện đại;

- Thực hiện dạy học một số bài STEM điển hình;

- Tổ chức được môi trường dạy học phù hợp với đặc điểm, tính chất bài học STEM".

Còn mô-đun Phát triển kỹ năng làm việc (32 giờ) thì có mục tiêu kỹ năng là:

"- Vận dụng được các hình thức, phương pháp rèn luyện kỹ năng làm việc vào tổ chức rèn luyện và phát triển kỹ năng làm việc thiết yếu cho người học.

- Xây dựng được công cụ đánh giá kỹ năng làm việc của người học".

Có thể thấy các mục tiêu trên không phù hợp với yêu cầu tốt nghiệp trung cấp của giáo viên lái xe và cả công việc đào tạo lái xe hiện nay.

Tóm lại, quy định mới về tiêu chuẩn giáo viên lái xe có điểm cao hơn so với cũ nhưng lại có vẻ không phù hợp. Tiêu chuẩn mới vẫn chưa giải quyết được bất cập về trình độ chuyên môn của giáo viên, xét từ góc độ nâng cao chất lượng đào tạo.

Cơ sở đào tạo, sát hạch lái xe cần đầu tư hàng trăm tỉ để dạy 3 hạng bằng lái mới

Để đáp ứng yêu cầu về hạng xe và niên hạn xe tập lái hạng B theo quy định mới, tổng kinh phí các cơ sở đào tạo, sát hạch lái xe cần huy động hàng trăm tỉ đồng.