Thái Lan cải tổ ngành cảnh sát

Phóng to

Một sòng bài ở Bangkok. Tham nhũng, hối lộ và sự bảo kê của các chính trị gia, cảnh sát được cho là đã giúp loại hình bất hợp pháp này tồn tại ở Thái Lan - Ảnh: Bangkok Post

Báo Bangkok Post ngày 31-8 dẫn lời Phó thủ tướng Thái Lan Chalerm Yubamrung, người phụ trách lực lượng cảnh sát hoàng gia nước này, cho biết như trên. Mọi việc bắt đầu vào ngày 23-8, ngày đầu tiên chính phủ mới trình bày trước quốc hội về cương lĩnh phát triển đất nước.

Thủ lĩnh Chuvit Kamolvisit của đảng Rak Thai đã đưa ra một đoạn video làm bằng chứng để cho thấy các hoạt động cờ bạc diễn ra công khai ở Thái Lan. Vài ngày sau, ông còn cung cấp một đoạn video cho thấy các máy đánh bạc đã được đưa ra khỏi sòng bạc đó trước khi cảnh sát đến, và chỉ trích cảnh sát đã quá chậm để những nghi phạm tẩu tán tang vật và chứng cứ.

Ông nghị trưng bằng chứng

Là thủ lĩnh của một đảng có bốn ghế trong quốc hội và với lời hứa khi ra tranh cử sẽ chống tham nhũng, ông Chuvit khẳng định ông không ghét bỏ gì cảnh sát, mà chỉ thực hiện nhiệm vụ dân cử của mình. Ông Chuvit chỉ trích chính phủ của Thủ tướng Yingluck Shinawatra vì không giải quyết được nạn cờ bạc ở Thái Lan. Với khối tài sản đến từ chuỗi tiệm matxa và khách sạn, và thừa nhận đã từng hối lộ nhà chức trách trong quá khứ, ông Chuvit được xem là một đại biểu bạo mồm bạo miệng. “Tôi là người từng ở trong ruột ra nên tôi biết rõ đường đi nước bước của hối lộ ra sao. Vấn nạn hối lộ ở Thái Lan là chuyện có gốc có rễ sâu hơn chúng ta tưởng, nhưng không ai muốn nói ra sự thật”.

Việc làm của ông nghị này được báo chí Thái Lan đánh giá là bước khởi sự cho một cuộc cải tổ trong lực lượng cảnh sát.

Trước áp lực của dư luận đang trông chờ hành động của một chính phủ trong sạch và vì dân như cam kết của tân Thủ tướng Yingluck Shinawatra, Phó thủ tướng Thái Lan Chalerm cho biết ông sẽ phải đánh giá lại các vị trí trong ngành cảnh sát để “đưa đúng người vào làm đúng việc”. “Chỉ huy Wichean đã là cảnh sát trưởng quốc gia gần một năm nay.

Nhưng tình hình bài bạc lại đang nở rộ, sòng bài xuất hiện ở khắp cả nước” - ông Chalerm tuyên bố với báo giới Thái Lan. Ông cho biết theo điều tra, máy đánh bạc có ở khắp các sòng bài, và cảnh sát thu tiền hối lộ 50.000 baht mỗi máy. Một số sòng bài đã nhập các máy móc và thiết bị “chuyên ngành” từ Hong Kong, Macau và Hàn Quốc. Mỗi máy nhập về đều có những khoản lót tay béo bở cho cảnh sát để bôi trơn mọi việc.

Những người trong ngành cảnh sát, như ông cáo buộc, đều biết quá rõ “thủ tục đầu tiên” này. Ông Chalerm nhấn mạnh ông không cho rằng nạn cờ bạc tràn lan là do ông Wichean quản lý kém, nhưng phải có người chịu trách nhiệm về việc này. Theo ông, không thể có chuyện một sòng bạc lớn hoạt động sờ sờ ngay giữa trung tâm thủ đô Bangkok mà các quan chức cảnh sát lại không hề hay biết gì hay đã bật đèn xanh để cho nó hoạt động.

Trước nay, cảnh sát Bangkok luôn bác bỏ thông tin về sự tồn tại của các sòng bài cho tới khi video được ông nghị này trưng ra. Chánh văn phòng Ủy ban chống tham nhũng trong lĩnh vực công của Thái Lan Ampol Wongsiri sau đó đã thừa nhận sòng bài mà nghị sĩ Chuvit đưa ra nằm dưới quyền sở hữu của các quan chức cảnh sát. Cơ quan Cảnh sát quốc gia thông báo sẽ trừng phạt 10 sĩ quan cảnh sát cao cấp tại Bangkok, trong đó có cả cảnh sát trưởng Bangkok và các phó cảnh sát trưởng liên quan tới các sòng bài hoạt động trên đường Ratchadaphisek. Những người này bị cho là không hoàn thành nhiệm vụ của mình, có thể bị sa thải và buộc ra khỏi ngành.

Thủ lĩnh đảng Dân chủ, cựu thủ tướng Abhisit, cảnh báo Phó thủ tướng đương nhiệm Chalerm là việc thay đổi nhân sự cần phải được tiến hành công khai minh bạch, và vị trí của cảnh sát trưởng quốc gia không phải là vị trí chính trị. Theo ông Abhisit, với cái lý “người thắng sẽ có tất cả”, Đảng Puea Thai cầm quyền đang muốn nhổ nốt ảnh hưởng cuối cùng của đảng Dân chủ trong một số cơ quan chính phủ, và dĩ nhiên cả lực lượng cảnh sát. Thủ tướng Yingluck Shinawatra và anh trai Thaksin đang muốn kiểm soát hoàn toàn các lực lượng an ninh, đặt quân đội và cảnh sát dưới bàn tay của mình.

Hợp pháp hóa sòng bài?

Thế nhưng, giới học giả Thái Lan lại cho rằng cải tổ cảnh sát và hợp pháp hóa hoạt động của các sòng bài là giải pháp để giải quyết nạn sòng bài hoạt động phi pháp lâu nay. Việc các sòng bài hoạt động ngay dưới mũi cảnh sát ở Bangkok cho thấy cần có những thay đổi trong ngành để cảnh sát thực hiện trách nhiệm của mình một cách liêm chính, không vòi vĩnh hay nhận tiền hối lộ, và phải chịu sự giám sát. Để làm được như vậy, chính phủ phải có chính sách rõ ràng đối với hoạt động của các sòng bài, tránh việc các quan chức nhà nước tham gia bảo kê, thu lợi từ đầu tư hay giữ cổ phần.

Theo một nghiên cứu có tên “Nền kinh tế bài bạc và các vấn đề của xã hội”, Bangkok có hơn 170 sòng bài lớn nhỏ, trong đó có 10 sòng bài hoạt động thường trực, 60 sòng bài nhỏ và trung bình, 100 sòng bài di động. Dòng tiền luân chuyển ở những nơi này là từ 180-200 tỉ baht, và mỗi năm giới sòng bài thu lợi 38-40 tỉ baht, trong đó 5-20%, tức 2-8 tỉ baht, chạy vào túi cảnh sát. Các sòng bài hoạt động được là nhờ các khoản tiền hối lộ, chung chi hằng tháng hoặc hằng ngày cho cảnh sát, tùy thỏa thuận giữa hai bên. Hầu hết các loại hình cờ bạc đều vi phạm luật tại Thái Lan, nhưng tham nhũng đã khiến nó vẫn hoạt động tràn lan và công khai.

Phó thủ tướng Chalerm Yubamrung đã ra lệnh lục soát hơn 40 sòng bài ở Bangkok, đóng cửa tất cả trong vòng ba ngày, và điều tra đường đi của các khoản tiền từ các sòng bài lớn. Tuy nhiên, như bình luận của tờ Bangkok Post, việc đóng cửa chỉ có hiệu lực trong thời gian “chiến dịch”, còn sau đó các sòng bài hoạt động trở lại như cũ nếu không có cơ chế quản lý hữu hiệu và ngăn chặn tình trạng tham nhũng của các lực lượng thực thi pháp luật.