​Tập đoàn nhà nước sử dụng vốn kém hơn tư nhân

Ảnh tư liệu

Ngày 10-2, trong công bố nghiên cứu mới về tập đoàn, Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế trung ương (CIEM) cho biết hiệu quả của các tập đoàn nhà nước kém hơn tập đoàn tư nhân dù giữ vai trò thống lĩnh trong những ngành, lĩnh vực then chốt của nền kinh tế.

Theo ông Bùi Văn Dũng, trưởng ban cải cách phát triển doanh nghiệp (CIEM), các tập đoàn nhà nước vẫn tăng khá nhanh và thống lĩnh những ngành, lĩnh vực then chốt, như 99% ngành sản xuất phân bón, 97% khai thác than, 94% sản xuất điện và 88% trong bảo hiểm...

Tuy nhiên, các tập đoàn tư nhân lại có hiệu quả sử dụng vốn tốt hơn nhiều. Cụ thể, tỉ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu bình quân của 20 tập đoàn lớn nhất khu vực tư nhân đạt 12,7% năm 2013, trong khi chỉ số này của tập đoàn nhà nước chỉ là 7,3%.

Ngoài ra, nghiên cứu này cũng cho biết sự phát triển của tập đoàn tư nhân bền vững hơn với tỉ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu khu vực tư chỉ ở mức khoảng 55%, trong khi chỉ số này của các tập đoàn nhà nước là 192% (năm 2010) và tiếp tục tăng lên khoảng 270% năm 2013.

Đặc biệt, chính sách cho tập đoàn tư nhân và Nhà nước ở VN vẫn khác nhau, trong đó các tập đoàn tư nhân vẫn chưa được tham gia sử dụng nguồn vốn ODA, trong khi các tập đoàn nhà nước nhận được nhiều ưu đãi và ít có liên kết với khu vực doanh nghiệp tư.

Được mời đánh giá, TS Nguyễn Kim Toàn, nguyên vụ trưởng Vụ Đổi mới phát triển doanh nghiệp, Văn phòng Chính phủ, cho rằng cần có cơ chế để thúc đẩy liên kết giữa tập đoàn nhà nước và tư nhân.

“Đã đến lúc cần ban hành chính sách để tập đoàn liên kết, hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, các doanh nghiệp tư trong lĩnh vực nghiên cứu các sáng chế, bí quyết công nghệ...”, bà Toàn nói.

Trong khi đó, TS Trần Tiến Cường cảnh báo việc giám sát các tập đoàn nhà nước hiện quay lại cơ chế hành chính, không có cơ hội cải thiện. “Phải có bộ máy chuyên trách, sống chết với kinh doanh chứ công chức ngày nay làm, ngày mai đi quản lý”- ông Cường nói.