Tầm soát sớm ung thư vú, chủ động bảo vệ sức khỏe

MC Minh Trang và trải nghiệm tầm soát nguy cơ ung thư vú di truyền với xét nghiệm gen

Phụ nữ hiện đại không ngại tầm soát sớm nguy cơ ung thư vú

Đồng hành cùng chiến dịch "Tầm soát ung thư vú trọn vẹn: Yêu bản thân, đừng trì hoãn"  hưởng ứng Tháng 10 - Tháng thế giới phòng chống ung thư vú là các khách mời - người nổi tiếng đến từ các lĩnh vực khác nhau. Hãy cùng nghe chia sẻ từ MC Minh Trang và nhà văn Trang Hạ về suy nghĩ của họ đối với việc tầm soát sớm nguy cơ ung thư vú.

MC Minh Trang chia sẻ trên Facebook: "Nếu nhìn số ca tử vong do COVID-19 được cập nhật hàng ngày, tôi tin là tất cả chúng ta đều không khỏi hoang mang, thậm chí khiếp sợ. Nhưng tính từ khi dịch bệnh khởi phát tới hôm nay, số ca tử vong toàn cầu do COVID chỉ bằng hơn 1 nửa so với số ca tử vong toàn cầu do ung thư (4,9 triệu so với 9 triệu). 

Bản thân tôi hiểu rõ rằng chỉ khi biết rõ sức khỏe bản thân thì mới có cuộc sống an vui và hạnh phúc bên gia đình. Chính vì thế, tôi quyết định chọn tầm soát nguy cơ ung thư vú di truyền bằng xét nghiệm gen ngay trong tháng 10 năm nay."

Tháng 10 năm nay, nhà văn Trang Hạ chọn tầm soát nguy cơ ung thư vú di truyền với xét nghiệm gen oncoSure - Ảnh: NVCC

Còn nhà văn Trang Hạ tự tin cho biết: "Năm nay, qua tìm hiểu tôi mới biết, bản thân nên làm xét nghiệm đột biến gen trước khi làm tầm soát ung thư. Làm càng sớm càng tốt và kết quả đó giúp tầm soát có trọng tâm, sẽ tiết kiệm được cho mình vô số thời gian, tiền bạc khám tầm soát định kỳ… 

Và tôi đã thở phào nhẹ nhõm khi nhận được một "bản đồ" gen mạnh khỏe, không có nguy cơ mắc 11 loại ung thư di truyền phổ biến và mình cũng vui mừng vì điều đó có nghĩa là: Mình đã di truyền lại cho các con một nửa bộ gen mạnh khỏe".

Chủ động tầm soát ung thư vú để phát hiện sớm và điều trị thành công

Nguyên nhân gây ra ung thư vú có thể đến từ 2 nhóm yếu tố nguy cơ chính:

- Ung thư vú mắc phải đến từ các yếu tố nguy cơ liên quan đến môi trường - lối sống và có thể điều chỉnh được như thể trạng béo phì, hút thuốc lá và uống nhiều rượu bia. Khối u được hình thành do quá trình ăn uống không điều độ, sử dụng nhiều các chất không lành mạnh cho sức khỏe. Để kiểm soát các yếu tố nguy cơ này, ngay từ khi còn trẻ, hãy xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý, sinh hoạt khoa học và hạn chế việc tiêu thụ bia, rượu, thuốc lá.

- Khác với ung thư vú mắc phải là ung thư vú di truyền là do "thừa hưởng" đột biến gen gây bệnh từ gia đình. Mặc dù ung thư di truyền chiếm tỉ lệ thấp (5-10%) nhưng thường khởi phát sớm và để lại hậu quả nặng nề nếu phát hiện muộn.

Các gen đột biến làm tăng nguy cơ ung thư di truyền có khả năng cao sẽ được di truyền từ cha mẹ cho con cái. Việc mang gen đột biến sẽ làm tăng nguy cơ mắc ung thư so với dân số chung từ 10-40 lần. Đặc biệt, ung thư vú có nguy cơ gia tăng khi mang đột biến gen gây bệnh lên đến 87%.

Ung thư vú di truyền không thể thay đổi bằng cách điều chỉnh lối sống mà chỉ có thể phát hiện sớm nguy cơ bằng phương pháp xét nghiệm gen di truyền, từ đó tối ưu việc tầm soát định kỳ để phát hiện sớm bệnh và áp dụng các biện pháp phòng ngừa chủ động, giảm khả năng phát triển bệnh. Đặc biệt, đối với ung thư vú, việc phát hiện và điều trị ở giai đoạn sớm giúp tăng tỉ lệ sống sau 5 năm đến 99% so với chỉ 27% ở trường hợp phát hiện muộn.

Phụ nữ hiện đại nên chủ động thực hiện xét nghiệm gen tầm soát nguy cơ ung thư di truyền - Ảnh minh họa

Hiện nay, tầm soát ung thư vú di truyền sớm bằng phương pháp xét nghiệm gen hiện đại đã được nhiều hiệp hội chuyên môn quốc tế có uy tín như Hiệp hội Ung thư lâm sàng Hoa Kỳ, Mạng lưới Ung thư quốc gia Hoa Kỳ, Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ khuyến cáo và mới đây, Bộ Y tế (Quyết định 1639/QĐ-BYT) cũng nêu rõ việc phát hiện đột biến gen BRCA1/BRCA2 là cơ sở cho sàng lọc ung thư vú từ tuổi 30 nhằm có chiến lược phát hiện sớm và điều trị hiệu quả cho tất cả phụ nữ, đặc biệt là những đối tượng nguy cơ cao:

- Bản thân hoặc người thân mắc các dạng ung thư hiếm (ví dụ: ung thư vú ở nam giới)

- Bản thân hoặc người thân phát hiện ung thư được chẩn đoán sớm so với độ tuổi thường gặp (trước 50 tuổi)

- Bản thân hoặc người thân mắc cùng lúc nhiều loại ung thư, có thể xuất hiện ung thư ở 2 cơ quan khác nhau.

- Gia đình có người mang gen đột biến làm tăng nguy cơ gây ung thư