31/12/2007 08:06 GMT+7

Sử học đào tạo nên con người

VŨ LÂM thực hiện
VŨ LÂM thực hiện

TT - Game show Theo dòng lịch sử (VTV) mang chủ đề "Lịch sử chủ quyền Hoàng Sa - Trường Sa" đã đoạt huy chương bạc tại Liên hoan phim truyền hình toàn quốc năm 2005. Cố vấn của chương trình này là GS-TS Nguyễn Quang Ngọc.

Phóng to

GS-TS Nguyễn Quang Ngọc

TT - Game show Theo dòng lịch sử (VTV) mang chủ đề "Lịch sử chủ quyền Hoàng Sa - Trường Sa" đã đoạt huy chương bạc tại Liên hoan phim truyền hình toàn quốc năm 2005. Cố vấn của chương trình này là GS-TS Nguyễn Quang Ngọc.
Nghe đọc nội dung toàn bài:

GS-TS Nguyễn Quang Ngọc - viện trưởng Viện Việt Nam học và khoa học phát triển (thuộc Đại học Quốc gia Hà Nội) - cũng là người cố vấn đầu tiên cho Theo dòng lịch sử từ năm 2001. Ông trò chuyện với CTV Tuổi Trẻ về chương trình này.

* Thưa ông, tại sao sơ khảo thí sinh vào thi Theo dòng lịch sử thì hầu hết các bạn đều nói thuộc sử cổ - trung đại hơn sử VN cận - hiện đại, những điều mới xảy ra cách đây chưa lâu?

- Bộ GD-ĐT cũng đã có cố gắng trong việc soạn sách giáo khoa sử dưới đại học (tôi có tham gia viết sách lớp 10), nhưng đọc đề cương tổng quan thấy còn nhiều hạn chế. Sử hiện đại ảnh hưởng nặng về vấn đề chính trị thời cuộc, bút pháp không thoáng nên không hay, khó hấp dẫn người đọc. Sử cổ - trung đại thì viết "bay bổng" được. Sử hiện đại nhiều khi đọc thấy giống văn báo cáo, sách nọ giống hệt sách kia, chỉ thay đầu đổi đuôi...

* Làm thế nào để tránh điều đó?

- Cụ Phạm Công Trứ trong đề từ cho bộ Đại Việt sử ký toàn thư có viết một câu đại ý: "Có chính trị của một thời, thì có sử của thời đó”. Nguyên tắc tối thượng của sử học là khách quan, nhiều chiều. Nếu không đảm bảo nguyên tắc này, chỉ tán tụng một chiều thì sử sẽ thiếu chân thực, người ta chán. Sử giống với toán ở chỗ đó. GS Hoàng Xuân Hãn từng soạn sử, mà ông vốn lại là nhà toán học đấy chứ. Chỉ có khách quan, trung thực thì sử học mới đạt giá trị và tự nó sẽ phục vụ tốt cho mục đích chính trị.

Các cơ quan chuyên trách phải có ý thức đầu tư các môn khoa học đào tạo nên con người Việt Nam, mà sử học là một ngành quan trọng trong số đó. Không thể để những người kém đi dạy sử, soạn sử... thì người ta càng học càng ghét.

* Nguyên tắc tối thượng của việc soạn sử là trung thực, khách quan. Còn "nguyên tắc tối thượng" của một trò chơi như Theo dòng lịch sử là gì, thưa ông?

- Với trò chơi kiến thức như vậy, hệ thống câu hỏi phải được đầu tư kỹ lưỡng hơn nữa, sao cho người ta tò mò thú vị, khuyến khích trí tuệ, tìm hiểu chiều sâu xã hội trong từng vấn đề lịch sử. Đặt câu hỏi logic là một nghệ thuật chứ không phải là giở sách sử ra đánh đố nhau. Và phải ý thức được tính logic của từng chương trình riêng lẻ cho đến xuyên suốt cả hệ chương trình trong năm.Ngoài phần câu hỏi mạch lạc, A là A, B là B; nên có thêm phần câu hỏi biện luận, thí sinh thoải mái đưa ra quan niệm, chứng cứ. Ai biện luận giỏi, xâu chuỗi tốt thì được.

Tôi ví dụ: Nguyễn Trãi từng có câu thơ khen Hồ Quý Ly: "Anh hùng để hận đến ngàn năm". Nhưng trong Đại cáo bình Ngô, ông viết: "Nhân họ Hồ chính sự phiền hà. Để trong nước lòng dân oán hận". Vậy câu hỏi sẽ là: Nguyễn Trãi đánh giá nhân vật Hồ Quý Ly ra sao? Phần này cần một "trọng tài" giỏi, nếu không dễ "đổ”. Một điều nữa là cần làm sao đó đầu tư về giải thưởng, chứ giải thưởng thấp quá thì không tương xứng, cũng khó thu hút sự quan tâm của người xem.

VŨ LÂM thực hiện

Bình luận hay

Chia sẻ

Tuổi Trẻ Online Newsletters

Đăng ký ngay để nhận gói tin tức mới

Tuổi Trẻ Online sẽ gởi đến bạn những tin tức nổi bật nhất

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự

Tin cùng chuyên mục

Các đối tượng được miễn, giảm phí tham quan Bảo tàng Lịch sử quân sự Việt Nam

Bộ Tài chính đang dự thảo thông tư quy định mức thu, chế độ thu, nộp, quản lý và sử dụng phí tham quan Bảo tàng Lịch sử quân sự Việt Nam. Trong đó đề xuất nhiều đối tượng được miễn, giảm phí khi tham quan bảo tàng.

Các đối tượng được miễn, giảm phí tham quan Bảo tàng Lịch sử quân sự Việt Nam

Người mẫu Nam Phong đột ngột qua đời ở tuổi 36

Nhiều nghệ sĩ như Minh Nhí, Trịnh Kim Chi, Đan Trường, Nguyên Vũ, Quốc Đại, Hoàng Rapper… gửi lời chia buồn đến gia đình người mẫu Nam Phong trước sự ra đi đột ngột của anh.

Người mẫu Nam Phong đột ngột qua đời ở tuổi 36

Quán hủ tiếu hải sản số 7 Vũng Tàu đông nghẹt khách cuối tuần, 'tái sinh' sau dịch

Sinh sau đẻ muộn hơn các quán hủ tiếu nổi tiếng của Vũng Tàu, nhưng hủ tiếu hải sản số 7 đang ngày càng thu hút người dân và du khách tìm đến để thưởng thức.

Quán hủ tiếu hải sản số 7 Vũng Tàu đông nghẹt khách cuối tuần, 'tái sinh' sau dịch

UBND TP.HCM yêu cầu trước 21-7 hoàn thiện đề án sắp xếp báo, đài, tạp chí trực thuộc

Chủ tịch UBND TP.HCM giao giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao phối hợp xây dựng đề án sắp xếp HTV, VOH, BTV, BRT và sắp xếp, tinh gọn các báo, tạp chí do UBND TP.HCM làm chủ quản, gửi Sở Nội vụ trước 21-7.

UBND TP.HCM yêu cầu trước 21-7 hoàn thiện đề án sắp xếp báo, đài, tạp chí trực thuộc

Vì sao Đà Nẵng đề xuất khai quật khảo cổ ở khu đền tháp Mỹ Sơn?

Thông tin Ban quản lý Di sản văn hóa Mỹ Sơn vừa được đồng ý cho tổ chức thăm dò, khai quật khảo cổ học một số vị trí trong khu đền tháp Mỹ Sơn đang nhận được nhiều quan tâm.

Vì sao Đà Nẵng đề xuất khai quật khảo cổ ở khu đền tháp Mỹ Sơn?

81 bài viết, một tập đại thành của sân khấu cải lương

Theo PGS.TS Huỳnh Quốc Thắng, cải lương với tư cách là một di sản văn hóa có thể vươn lên góp phần vào chiến lược phát triển công nghiệp văn hóa của đất nước trên khía cạnh là một loại hình nghệ thuật biểu diễn và là một sản phẩm du lịch văn hóa.

81 bài viết, một tập đại thành của sân khấu cải lương
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar
Đăng ký bằng email
Khi bấm "Đăng ký" đồng thời bạn đã đồng ý với điều khoản của toà soạn Đăng ký
Đăng nhập
Thông tin bạn đọc Thông tin của bạn đọc sẽ được bảo mật an toàn và chỉ sử dụng trong trường hợp toà soạn cần thiết để liên lạc với bạn.
Gửi bình luận
Đóng
Hoàn thành
Đóng

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar