Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Hòa Bình trả lời báo giới sáng 27-5 - Ảnh: B.D.
Chánh án TAND tối cao Nguyễn Hòa Bình trao đổi với báo chí sáng nay 27-5 bên hành lang Quốc hội về những băn khoăn liên quan đến nội dung này.
"Tất cả mới chỉ là dự thảo"
* Hành vi sờ vào cổ, bụng... của người dưới 16 tuổi có được coi là dâm ô không, thưa chánh án?
Bây giờ nội dung này đang là dự thảo chứ chưa phải quyết định cuối cùng. Quá trình ban hành nghị quyết này tất cả phải tuân thủ Luật ban hành văn bản. Đây là vấn đề xã hội rất quan tâm, Quốc hội thảo luận nhiều lần và yêu cầu tòa án có văn bản hướng dẫn.
Lẽ ra khi xây dựng pháp luật hình sự, câu chuyện này được thảo luận kỹ hơn ở diễn đàn Quốc hội thì sẽ tốt hơn. Nhưng bây giờ Quốc hội giao cho TAND tối cao làm thì tòa án phải tuân thủ quy định.
Theo đó, dự thảo xong rồi thì phải có hội thảo để lấy ý kiến chuyên gia và các nhà khoa học, cán bộ hoạt động thực tiễn trong lĩnh vực này. Điều rất mừng là nội dung này khi đăng tải công khai đã được dư luận, các cơ quan báo chí rất quan tâm.
Tuy nhiên chúng tôi khẳng định đây mới chỉ là dự thảo lần 1, yêu cầu đặt ra là phải rất chính xác, tạo ra được hành lang pháp lý cho cuộc đấu tranh chống hành vi lạm dụng tình dục trẻ em nhưng cũng không tạo ra rào cản cho các quan hệ xã hội thông thường. Dự thảo này sẽ tiếp tục lấy ý kiến nhiều hơn.
* Cơ quan soạn thảo đã tham khảo kinh nghiệm ở các nước cũng như tổng kết thực tiễn về vấn đề này ra sao?
Có thực tế là hiện hướng dẫn của TAND tối cao thông thường là trên cơ sở tổng kết thực tiễn. Tuy nhiên Bộ luật hình sự mới có hiệu lực từ đầu năm 2018, đến nay mới thực hiện 1 năm nên thực tiễn xét xử các vụ việc liên quan chưa đủ để tổng kết những vướng mắc để có thể ban hành một nghị quyết.
Chúng tôi cũng tổng kết các vụ án đã xét xử, nhưng chủ yếu tham khảo kinh nghiệm quốc tế. Tuy vậy, có những việc phải phù hợp với truyền thống pháp lý, thuần phong mỹ tục của Việt Nam.
"Có những khoảng trống lớn về pháp lý"
* Ông đánh giá ra sao về bản dự thảo vừa được đưa ra?
Dự thảo này anh em đã làm trách nhiệm, gợi mở được nhiều ý tưởng để dư luận có ý kiến. Tuy nhiên, dự thảo này cũng có những điểm chưa thuyết phục lắm hoặc là những khoảng trống thời gian tới phải bàn thêm.
Ví dụ quy định liên quan đến loạn luân, trong dự thảo 1 đang đề cập đến quan hệ cùng huyết thống, người có anh em với nhau... Nhưng đạo đức chúng ta không phải như thế, có những trường hợp cũng có thể xem là loạn luân nhưng lại không cùng huyết thống như là cha dượng với con riêng của vợ, bố với con dâu...
Những trường hợp này cũng phải xem. Tất cả những điều này chúng tôi đang tiếp tục hoàn thiện.
* Vụ án của ông Nguyễn Hữu Linh có thể sẽ là án lệ để hoàn thiện nghị quyết không?
Vụ án liên quan đến ông Nguyễn Hữu Linh đang trong quá trình tố tụng, Chánh án TAND tối cao nói cái gì cũng vô tình can thiệp vào quá trình này nên tôi không thể nói gì, phải tuân thủ nguyên tắc độc lập.
Đại tá Nguyễn Hữu Cầu - giám đốc Công an Nghệ An: Khi điều tra án tại địa phương, điều khó khăn nhất là khái niệm dâm ô chưa được luật giải thích rõ, đặc biệt đối với trẻ em.
Khi hỏi lời khai của trẻ em phải có người giám hộ như cha, mẹ, cô giáo, hoặc tổ chức của phụ nữ thanh niên. Điều tra viên phải là người có kiến thức tâm sinh lý trẻ em.
Hành vi dâm ô trẻ em thường xảy ra ít người biết, chứng cứ rất ít, trong khi cơ quan điều tra muốn chứng minh tội phạm phải thu thập được chứng cứ, không có chứng cứ không xử lý được.
Muốn áp dụng biện pháp ngăn chặn như bắt người trong trường hợp khẩn cấp, khởi tố, bắt tạm giam đối tượng thì phải có căn cứ, nếu không Viện Kiểm sát không phê chuẩn.
Tôi xem 2 lần video vụ ông Nguyễn Hữu Linh dâm ô trẻ em trong thang máy, nếu là tôi xử lý thì đã khởi tố từ ngay từ thời điểm đó. Bởi hành vi của ông Linh diễn ra 3 lần với cháu bé trong thang máy chứ không phải 1 lần. Lần đầu ông Linh có hành vi dâm ô, cháu bé chạy ra, ông ta lại tiếp tục ôm, khi cháu bé chạy ra cửa ông vẫn tiếp tục ôm.
Có thể nói hành vi của ông Linh rất rõ nhưng xử lý thì tùy người đánh giá.
Danh giới giữa "nựng" như giải thích của ông Nguyễn Hữu Linh và "dâm ô" muốn phân biệt phải xem xét hoàn cảnh cụ thể. Thứ nhất ông Linh hoàn toàn không quen biết cháu bé. Thứ hai, trong hoàn cảnh đó chỉ có hai người. Thứ ba, thân thể cháu bé là bất khả xâm phạm, không có quan hệ thì không được sờ vào, đụng vào.
Nói "nựng" như ông Linh lý giải chỉ là sự ngụy biện.
TIẾN LONG ghi
Đăng ký tại đây
Bình luận hay