Sổ đỏ cho Condotel?

Thành phố Nha Trang, một trong những địa phương có nhiều dự án condotel. Ảnh: TIẾN THÀNH

Cụ thể, Hiệp hội kiến nghị bổ sung chế định "Đất sử dụng cho du lịch" vào loại hình đất phi nông nghiệp tại Chương X Luật Đất đai 2013 để quản lý thống nhất theo định hướng của Nghị quyết 08-NQ/TW ngày 16/01/2017 của Bộ Chính trị về phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn. "Đất sử dụng cho du lịch" chỉ được sử dụng cho mục đích phục vụ du lịch, nghỉ dưỡng mà thôi, không được biến tướng thành khu nhà ở của các hộ gia đình để tránh làm quá tải hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội của khu vực.

Ngoài ra, tổ chức này còn kiến nghị cho phép người mua sản phẩm condotel trong các dự án du lịch nghỉ dưỡng sẽ được cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu và quyền sử dụng đất ổn định lâu dài, tương tự như quy định tại khoản 3 điều 126 Luật Đất đai 2013 đã cho phép người mua nhà ở trong các dự án nhà ở thì được cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ổn định lâu dài.

Khung pháp lý chưa rõ

Căn hộ condotel hay còn gọi là căn hộ khách sạn đang là sản phẩm hấp dẫn trên thị trường bất động sản. Với kỳ vọng vừa có thể ở, vừa cho thuê với giá cao nên không ít người tìm mua. Tuy nhiên, khung pháp lý chưa rõ ràng khiến loại căn hộ này còn tiềm ẩn nhiều rủi ro.

Theo luật đất đai 2013 và Luật Nhà ở 2014, các dự án nhà ở được giao đất (đất ở) để bán hoặc để bán kết hợp cho thuê, người mua nhà ở được cấp giấy chứng nhận sở hữu và được sử dụng ổn định lâu dài. Tuy nhiên, các dự án du lịch (đất thương mại dịch vụ - đất phi nông nghiệp) thực hiện kinh doanh theo dự án du lịch, nên chỉ được cho thuê các biệt thự, căn hộ.

Theo đó, chủ đầu tư muốn huy động vốn bằng cách bán biệt thự, căn hộ du lịch, thì người mua phải được cấp giấy chứng nhận sở hữu và như vậy, dự án này phải được giao đất (đất ở) hoặc phải chuyển đổi mục đích sử dụng qua đất ở (kèm hình thức thuê sang giao). Tuy nhiên, thực tế cho thấy, do cơ chế chưa rõ ràng, nên phần lớn các dự án condotel rao bán trên thị trường hiện tại chưa được chuyển đổi mục đích sử dụng qua đất.

Điều này dẫn đến một thực tế, do chạy đua theo lợi nhuận sẽ không tránh khỏi tình trạng nhập nhằng, lách luật, hay làm liều của những chủ đầu tư. Khi đó, nếu chẳng may mua phải những dự án này, rủi ro "tiền mất, tật mang" với nhà đầu tư hoàn toàn có thể xảy ra.

Giới hạn thời gian sở hữu

Về thời hạn sở hữu, condotel có nhiều loại hình sở hữu, có nơi căn hộ được cấp sử dụng lâu dài song cũng có dự án được cấp phép cho sở hữu chỉ 50 năm.

Trường hợp một số dự án được sử dụng lâu dài như đất ở bởi đất thực hiện dự án chủ đầu tư được giao có tính chất là đất ở. Ngược lại, một số dự án quyền sử dụng đất chỉ được 50 năm vì chủ đầu tư được giao đất để làm dự án thương mại. Do đó, nếu cấp quyền sở hữu cho người mua nhà tại dự án đó chỉ được 50 năm.

Điều này dẫn tới một hệ quả trước mắt là do việc mua phải những dự án đất thương mại dịch vụ (đất phi nông nghiệp) với hình thức đất thuê (thường với thời hạn thuê không quá 50 năm), khách hàng sẽ khó được ngân hàng chấp nhận làm tài sản đảm bảo.