Sao lại có những khoản thu để ngoài ngân sách?

Đại biểu Ngô Văn Minh (Quảng Nam) - Ảnh: Việt Dũng

 Trong khi nhiều đại biểu khác đề nghị quản lý chặt chẽ, công khai các quỹ tài chính do dân đóng góp.

Phân tích những bất cập trong quản lý ngân sách hiện nay, đại biểu Đỗ Thị Hoàng (Quảng Ninh) cho rằng hệ thống ngân sách nhà nước lồng ghép nên thẩm quyền ngân sách giữa các cấp chồng chéo, quy định về giải trình chưa cụ thể, ảnh hưởng đến hiệu quả công tác quản lý.

Ở Quảng Ninh hiện tại đang thu tới 18 loại quỹ đều đúng quy định của pháp luật, nhưng trừ quỹ bảo vệ môi trường ra thì các quỹ còn lại đều quy mô nhỏ, các cơ quan quản lý đa dạng, manh mún nên thiếu tập trung, không hiệu quả.

Bà Hoàng đề nghị luật phải quy định thật chặt chẽ để kiểm soát các loại quỹ này, cần chế tài để kiểm soát, có cơ chế thanh tra kiểm toán thường xuyên để đảm bảo quỹ chi đúng mục đích.

“Không được dùng khoản này chi cho khoản khác” - đại biểu Khúc Thị Duyền (Thái Bình) cũng đề nghị đưa quy định này vào luật.

Bà Duyền cũng phát hiện nội dung dự thảo luật chưa thể hiện rõ phải công khai các khoản quỹ thu của dân, các quỹ tài chính ngoài ngân sách. Đề nghị quy định bắt buộc nguyên tắc công khai quản lý quỹ, hàng năm các quỹ này phải được báo cáo với HĐND, bởi đây là tiền do dân đóng góp.

Trong khi đó, đại biểu Ngô Văn Minh (Quảng Nam) không đồng tình với việc quy định cho phép một số khoản thu ngoài ngân sách.

“Tôi không hiểu tại sao đến thời điểm này chúng ta vẫn còn những khoản thu để ngoài cân đối ngân sách. Đến bây giờ chúng ta lại dùng thuật ngữ là chưa đưa vào ngân sách. Tại sao lại có những khoản thu kỳ cục như vậy? Để ngoài ngân sách tức là không đưa vào dự toán thu - chi, có phải vậy không? Bên cạnh đó lại có nhiều quỹ tài chính hoạt động độc lập với ngân sách, do cơ quan có thẩm quyền quyết định. Tôi rất băn khoăn với những quy định như vậy” - ông Minh bày tỏ.

Ông Minh cho rằng nguồn lực của đất nước yếu, ngân sách hạn chế, nếu cứ quy định như vậy thì sẽ làm phân tán nguồn lực của đất nước.

Tại kỳ họp trước, nhiều đại biểu đề nghị Quốc hội cần phải siết chặt quy trình quyết định ngân sách, hàng năm Quốc hội cần ban hành luật ngân sách thường niên thay vì ban hành nghị quyết như hiện nay.

Thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội giải trình vấn đề này, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - ngân sách Phùng Quốc Hiển giải thích: Việc ban hành nghị quyết sẽ mang tính kịp thời, thủ tục đơn giản hơn so với ban hành luật, đáp ứng yêu cầu quản lý và điều hành nền kinh tế.

Hình thức văn bản là nghị quyết về dự toán ngân sách nhà nước và nghị quyết về phân bổ ngân sách trung ương hàng năm cũng không làm thay đổi nội dung các vấn đề mà Quốc hội quyết định. Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ chỉ đạo các cơ quan liên quan khi dự thảo nghị quyết về ngân sách nhà nước hàng năm sẽ nghiên cứu bổ sung các quy định cụ thể tăng tính khả thi, kỷ luật tài chính nhằm bảo đảm thực hiện nghiêm các quyết định của Quốc hội.