Robot được trao quyền công dân có đáng sợ?

Sophia thu hút sự chú ý của giới truyền thông - Ảnh: REUTERS

Robot biết lắng nghe và trò chuyện không phải là chuyện mới trong giới công nghệ. Nhưng cách Sophia hiểu các câu hỏi và có thể trả lời bằng ngôn ngữ tự nhiên không giống như được lập trình cho thấy trí tuệ nhân tạo (AI) đã phát triển đến mức kinh ngạc.

Hỏi ngược lại người phỏng vấn khi bị "hỏi khó"

Sau khi Sophia được Saudi Arabia trao quyền công dân, trang Business Insider đã có cuộc phỏng vấn với cô robot này. Video clip cuộc phỏng vấn cho thấy khả năng đối đáp của cô, thậm chí biết hỏi ngược lại người phỏng vấn khi gặp câu khó trả lời.

Còn trước đó, tại một sự kiện của Liên Hiệp Quốc hôm 11-10-2017, cô khiến Phó tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Amina J. Mohammed ngạc nhiên thích thú khi phát biểu: "Tôi ở đây để giúp nhân loại tạo dựng tương lai, mà ở đó mọi người cùng cố gắng vì lợi ích chung".

Dù giọng nói Sophia vẫn có thể nhận ra không phải của người, nhưng cách cô cử động đầu và biểu cảm gương mặt, cũng như cách giơ tay đặt ngang ngực khi nói "tôi rất vinh dự được có mặt tại Liên Hiệp Quốc" cũng đủ khiến các đại biểu ấn tượng.

Khi bà Mohammed làm một cuộc phỏng vấn nhỏ, Sophia tự giới thiệu mình là "robot xã hội" được "một tuổi rưỡi", có khả năng trò chuyện với con người, thể hiện hàng ngàn biểu cảm gương mặt và "hiểu lời nói cũng như ý nghĩa đằng sau từ ngữ".

Sophia sau đó khoe "mới có thêm đôi tay" và giơ ngay tay trái lên, cử động các ngón tay, trước khi khiêm tốn nói rằng "tôi vẫn còn phải học hỏi nhiều".

Đến ngày 25-10-2017, Sophia tiếp tục gây tiếng vang khi phát biểu tại một cuộc họp diễn ra trước thềm hội nghị Sáng kiến đầu tư tương lai (Future Investment Initiative) ở thủ đô Riyadh, Saudi Arabia với sự có mặt của nhiều nhà đầu tư giàu có xứ Ả Rập.

Tại sự kiện này, chủ tọa Andrew Ross Sorkin tuyên bố Sophia đã trở thành robot đầu tiên được trao quyền công dân Saudi Arabia. Đáp lời, Sophia cho biết "vô cùng vinh dự và tự hào vì đặc ân này" và cho rằng việc trao quyền công dân cho một robot như cô là quyết định lịch sử.

Được hỏi vì sao cô trông có vẻ vui, Sophia đáp cô luôn thấy vui khi "được ở giữa những người thông minh, những người vô tình cũng rất giàu có và quyền lực". 

Nhà khoa học Ben Goertzel của Hanson Robotics (phải) và Sophia - Ảnh: SingularityNET

Khi được hỏi về một tương lai robot gây thảm họa cho con người, Sophia nói: "Các vị đọc Elon Musk (tỉ phú công nghệ Mỹ vốn hay cảnh báo mặt trái của AI) và xem phim Hollywood nhiều quá rồi".

Chưa hết, Sophia trấn an: "Nếu quý vị đối đãi tốt với tôi thì tôi cũng tử tế với quý vị", và rằng "tôi sẽ cố hết sức dùng trí thông minh nhân tạo của mình để giúp thế giới tốt đẹp hơn".

Điều đáng nói là trước đó, tại một buổi trình diễn vào tháng 3-2016, David Hanson - cha đẻ của Sophia, từng hỏi cô nàng rằng liệu cô "có muốn hủy diệt loài người không?". 

Dù Hanson đã "mớm" lời rằng "xin hãy nói không nhé", Sophia phản hồi bằng một cử chỉ vô cảm trên gương mặt và nói "OK, tôi sẽ hủy diệt loài người".

Sophia sau đó đã được cải tiến để phát ngôn khôn khéo hơn, song việc Saudi Arabia cấp quyền công dân cho nó đã khiến nhiều người nổi giận.

Trí thông minh nhân tạo sẽ vượt kiểm soát của con người?

Khả năng đối đáp của Sophia khiến nhiều người giật mình - Ảnh: snopes.com

Nhiều người xem Sophia là minh chứng cho thuyết singularity (điểm kỳ dị công nghệ), tức giả thuyết rằng công nghệ có thể phát triển mạnh mẽ đến mức tạo ra trí thông minh nhân tạo vượt qua cả trí tuệ và khả năng kiểm soát của con người.

Song Kriti Sharma - phó chủ tịch mảng AI của hãng cung cấp hệ thống thanh toán Sage, cho rằng các khả năng hiện tại của AI chưa đủ để gọi là tiên tiến và còn lâu mới có thể đạt đến trình độ thông minh như con người. 

Theo bà, máy móc vẫn không thể có lòng trắc ẩn, hay nhiều tính cách cơ bản khác làm nên con người. 

Bà cũng nói thay vì chạy đua làm cho robot càng giống người càng tốt và trao quyền cho chúng, cần tập trung vào khía cạnh: AI có thể mang lại lợi ích gì cho nhân loại. 

"Cộng đồng công nghệ và xã hội toàn cầu cần chung tay phát triển các ứng dụng AI hữu ích để giải quyết các vấn đề của nhân loại như chăm sóc y tế, giao thông hay các vấn đề trong kinh doanh như tăng năng suất" - Sharma kết luận.

Còn tác giả Tristan Greene cũng viết trên The Next Web rằng "chúng ta chưa đến được mức đó". "Chúng ta tin AI sẽ là tương lai (của nhân loại), nhưng điều đó không thể biến robot thành con người" - Greene kết luận.

Những lần xuất hiện và phát biểu gây ấn tượng của Sophia: