Rò rỉ thông tin mật trước bầu cử thủ tướng Anh là 'màn kịch'?

Ông Donald Trump (phải) và ông Boris Johnson không chỉ giống nhau về mái tóc mà còn về cách xử sự. Giống như ông Trump, ứng cử viên Johnson được biết đến với cách hành xử được cho là “không tính tới hậu quả” - Ảnh: REUTERS

Hai ứng cử viên cuối cùng của Đảng Bảo thủ là ông Boris Johnson và ông Jeremy Hunt đều đang thực hiện các chiến dịch vận động 160.000 thành viên Đảng Bảo thủ cầm quyền để giành chiến thắng trong vòng đua cuối.

Cuộc tranh luận trực tiếp trên truyền hình của họ vào tối 9-7 gần như chỉ xoay quanh vấn đề Anh rời khỏi Liên minh châu Âu (EU), còn gọi là Brexit. Người thắng cuộc sẽ trở thành lãnh đạo mới của Đảng Bảo thủ và đương nhiên làm thủ tướng của nước Anh.

Trong cuộc tranh luận giữa cựu ngoại trưởng Boris Johnson và đương kim Ngoại trưởng Jeremy Hunt, người ta thấy vị đương kim có vẻ sắc sảo hơn hẳn. Nếu cuộc chạy đua thực sự được quyết định bởi kết quả tranh luận trên truyền hình thì Ngoại trưởng Jeremy Hunt hoàn toàn có cơ hội trở thành chủ nhân mới của "nhà số 10 phố Downing".

Nhưng thực tế 160.000 đảng viên Bảo thủ trên toàn quốc, dù chiếm chưa đầy 0,25% dân số Anh, mới là những người quyết định ai sẽ trở thành lãnh đạo mới của đất nước. Hầu hết các đảng viên Bảo thủ đều đã nhận được lá phiếu của mình qua đường bưu điện từ vài ngày trước, và có lẽ rất nhiều người trong số đó đã kịp điền tên ứng cử viên mà họ ủng hộ.

Cần nhớ, hầu hết các thành viên Bảo thủ đều có quan điểm ủng hộ Brexit, và các cuộc thăm dò đều cho thấy những người này cho rằng các nguy cơ của kịch bản Brexit không thỏa thuận (còn gọi là Brexit cứng) đã bị "phóng đại". 

Hầu hết họ cũng ủng hộ quan điểm của ông Johnson cho rằng chiến lược đàm phán của bà Theresa May với EU là một "thảm họa", gây nhiều thiệt thòi cho nước Anh.

Có thể nói đến thời điểm này, không ai ở Anh tin rằng ông Johnson sẽ thất bại trong cuộc chạy đua vào ghế lãnh đạo. Cách đây hơn một tháng, trong chuyến thăm cấp nhà nước đầu tiên đến Anh, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã công khai khen ngợi chính trị gia có mái tóc vàng của nước Anh là người phù hợp cho chiếc ghế thủ tướng mà bà May để lại.

Vì vậy, chuyện tờ Mail On Sunday tung hê những đánh giá không tốt của đại sứ Anh tại Mỹ Kim Darroch đối với chính quyền của ông Trump hiện đang được xem là "âm mưu có chủ đích". 

Ông Darroch từng là đại sứ của Anh tại EU và là người ủng hộ quan điểm ở lại với EU nên đương nhiên khó phù hợp với ông Johnson lẫn... ông Trump. Trong khi đó, chuyện rò rỉ thông tin mật cho truyền thông cũng là chuyện rất lạ đối với giới ngoại giao Anh vốn nổi tiếng "bảo mật rất tốt".

Một số nhà phân tích nhanh chóng cho rằng chuyện rò rỉ cũng như tranh cãi vài ngày qua là "cuộc khủng hoảng ngoại giao" của đôi bạn thân Mỹ - Anh. Nhưng nhìn kỹ thì đó như một màn diễn nhiều hơn. Việc bà May quyết tâm chống lưng ủng hộ đại sứ của mình ở Mỹ chỉ như chuyện nói cho vui vì quyền lực của bà giờ đây chỉ đếm từng ngày. 

Thậm chí ngay tại buổi tranh luận truyền hình, người ta đã hỏi ông Johnson về chuyện thay ngay đại sứ tại Mỹ (nhiệm kỳ kết thúc vào tháng 1-2020). Có thể thấy điều đó sẽ khó tránh khỏi khi ông Johnson ngồi vào ghế thủ tướng.

Nước Mỹ đang ủng hộ Anh rời khỏi EU và Anh rất cần Mỹ như một thị trường cởi mở thay thế cho thị trường EU mà mình sắp thoát ly. Phía sau những tranh cãi có vẻ căng thẳng ấy, thấp thoáng một kịch bản đầy chất Hollywood...

TTO - Đại sứ Anh tại Washington hôm nay 10-7 từ chức sau nhiều ngày nổ ra những tranh cãi liên quan tới bản ghi nhớ mật bị rò rỉ mà trong đó ông đại sứ chê bai, chỉ trích Tổng thống Trump.