
Hiện trạng khu trang trại và trồng rừng của bà Lê Thị Lan (vợ ông Trương Phong) tại bãi biển thôn Lộ Diêu, thị xã Hoài Nhơn, Bình Định - Ảnh: TẤN LỰC
Lý do là chính quyền ra quyết định thu hồi đất, có tính toán giá bồi thường rồi không thực hiện việc bồi thường, còn người dân vẫn canh tác sản xuất trên đất.
Thu hồi đất do cấp đất trái quy định
Phản ánh tới báo Tuổi Trẻ, bà Lê Thị Lan, trú phường Hoài Tân (thị xã Hoài Nhơn, Bình Định), trình bày năm 2004 chồng bà là ông Trương Phong (đã mất) được UBND huyện Hoài Nhơn (nay là thị xã Hoài Nhơn) giao khu đất 29,2ha tại thôn Lộ Diêu, xã Hoài Mỹ. Khu đất được cấp sổ đỏ vào tháng 6-2004, mục đích sử dụng là trồng rừng và chăn nuôi.
Khi gia đình bà Lan đã bỏ tiền tỉ vào đầu tư làm trang trại và trồng rừng, năm 2009 UBND huyện có quyết định thu hồi đất với lý do giao đất trái quy định pháp luật về đất đai và không đúng đối tượng.
Dù có quyết định thu hồi đất từ năm 2009, nhưng mãi đến năm 2013, UBND huyện Hoài Nhơn mới ra quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ. Trong số 29,2ha bị thu hồi, có 14ha đất rừng đã trồng cây, 0,93ha diện tích hồ nuôi cá, 0,9ha đất đường giao thông.
Sau khi kiểm kê cây cối, hoa màu, công trình trên đất, tổng kinh phí bồi thường hỗ trợ là 6,06 tỉ đồng. Quyết định nói trên giao Hội đồng bồi thường hỗ trợ phối hợp với UBND xã Hoài Mỹ tiến hành chi trả. Nhưng đến nay, đã hơn 15 năm kể từ ngày ra quyết định thu hồi đất, hộ bà Lan vẫn chưa được chi trả đồng nào.
Bà Lan cho hay nhiều lần đi hỏi, bà được UBND huyện trả lời là chưa nhận được ý kiến chỉ đạo xử lý và kinh phí chi trả bồi thường hỗ trợ của UBND tỉnh. Khi nào có chỉ đạo và hỗ trợ kinh phí thì địa phương mới bồi thường.
"Tôi thấy trong việc này có nhiều uẩn khúc, thể hiện dấu hiệu thiếu trách nhiệm của chính quyền huyện" - bà Lan bức xúc.
Từ năm 2014, các sở ngành chức năng tỉnh Bình Định và huyện Hoài Nhơn cùng đại diện gia đình có cuộc làm việc chung và thống nhất việc bồi thường. Sau đó, UBND tỉnh Bình Định có văn bản đồng ý chủ trương cho thực hiện bồi thường hỗ trợ đối với hộ dân này và giao huyện triển khai.
Tại quyết định điều chỉnh, bổ sung dự toán ngân sách địa phương năm 2014, UBND tỉnh đã dự phòng nguồn chi trả bồi thường do thu hồi đất với hộ ông Phong. Dù quan điểm của các cơ quan chức năng từ tỉnh tới huyện rất rõ ràng nhưng không hiểu vì lý do gì đến nay huyện vẫn không chi trả bồi thường.

Những gốc cây dương lâu năm được bà Lan trồng từ khi Nhà nước giao đất tới nay - Ảnh: TẤN LỰC
Chủ đất yêu cầu hủy quyết định thu hồi đất
Năm 2013, ông Phạm Trương (khi đó là phó chủ tịch UBND huyện Hoài Nhơn, nay là bí thư Thị ủy Hoài Nhơn) là người ký quyết định phê duyệt phương án bồi thường hỗ trợ cho hộ ông Phong.
Phóng viên hỏi việc này, ông Trương nói huyện không có quyết định bồi thường vì khi đó tỉnh chưa cho chủ trương nguồn kinh phí (?). Ông nói theo quan điểm của tỉnh lúc ấy, ai cấp sai thì tự chịu trách nhiệm, không lấy ngân sách tỉnh đền bù.
Vị bí thư thị ủy đề nghị phóng viên hỏi UBND thị xã Hoài Nhơn vì việc xảy ra đã lâu, ông không nhớ cụ thể. Phóng viên đã liên hệ UBND thị xã Hoài Nhơn để tìm hiểu vụ việc, nhưng đã 10 ngày trôi qua, cơ quan này vẫn chưa phản hồi. Lý do đưa ra là vụ việc xảy ra quá lâu, qua nhiều thời kỳ, chưa tìm ra hồ sơ!
Bà Lê Thị Lan cho rằng trong vụ việc này, việc cấp đất rồi thu hồi mà không bồi thường cho người sử dụng đất hoàn toàn thuộc trách nhiệm của UBND huyện Hoài Nhơn khi đó.
Trên thực tế, từ lúc ban hành quyết định thu hồi đất tới nay, bà vẫn quản lý, trồng rừng sản xuất, thuê người coi sóc trang trại. Do không được bồi thường theo quy định, bà Lan yêu cầu cơ quan chức năng hủy quyết định thu hồi đất, công nhận lại quyền sử dụng đất đối với khu đất của bà.
Có quyền yêu cầu hoặc khởi kiện hủy bỏ quyết định thu hồi đất
Luật sư Trần Hậu (Đoàn luật sư TP Đà Nẵng) cho hay thông thường quyết định thu hồi đất chỉ ghi nhận ngày bắt đầu có hiệu lực mà không nêu thời hạn bao lâu thì hết hiệu lực. Tuy nhiên, quá trình quản lý đất đai cũng có những trường hợp ban hành văn bản hành chính nhưng không được thực thi trên thực tế.
Do đó, nếu căn cứ để thu hồi đất không đúng pháp luật, việc cấp đất là đúng luật, người dân sử dụng ổn định lâu dài, không có tranh chấp thì người sử dụng đất có thể yêu cầu hủy bỏ quyết định thu hồi đất; hoặc khiếu nại, khởi kiện yêu cầu hủy bỏ quyết định thu hồi đất nếu trái luật.
Liên quan việc bồi thường, cơ quan thu hồi đất không thực hiện bồi thường đối với đất đủ điều kiện là không đúng quy định pháp luật. Người sử dụng đất có thể yêu cầu bồi thường hoặc khiếu nại, khởi kiện để yêu cầu bồi thường.
Trong vụ việc này, cần phải làm rõ việc thu hồi đất có thuộc trường hợp do cấp sai thẩm quyền, sai đối tượng hay không và vì sao sai thẩm quyền, sai đối tượng?
Ngoài ra, nếu đất được người dân sử dụng đúng pháp luật, lâu dài, không có tranh chấp, khi bị thu hồi hợp pháp họ cũng được bồi thường, hỗ trợ về đất và tài sản trên đất theo luật định.
Bình luận hay