Quà xuân ra biên giới

Phóng to

Em Y Thơ trên đường lấy đót về bán để mua quần áo tết - Ảnh: Trần Thảo Nhi

Trời rét căm căm, sương giá mờ mịt, chúng tôi đã khoác hết số áo ấm mang theo với giày vớ chu đáo mà vẫn xuýt xoa vì lạnh, trong khi những em bé La Hủ vẫn chỉ những đôi chân trần. Những đôi chân mà nếu đã nhìn thấy một lần sẽ không thể nào quên được!

Tôi áp bàn tay lên bàn chân của Pờ Gò Cà, cậu học sinh lớp 2 ở bản Cờ Lò 2, xã Pa Ủ. Hình như da chân của các em đã dày lên như... da dùng để đóng giày! Đôi bàn chân bé nhỏ, đen nhẻm ấy cứ bước phăm phăm trên những mảnh đá sắc nhọn. Và chúng tôi còn kinh ngạc hơn khi thầy giáo Phìn Văn Đức, người dân tộc Giáy, nói các em đã đi bộ gần... 30 cây số từ bản Cờ Lò 2 để ra đây nhận quà! Trường dự kiến cử giáo viên nhận quà từ bản Mú Chi, nơi có điểm trường gần trung tâm, rồi chuyển vào cho các em bởi từ trung tâm xã vào bản hoàn toàn không một phương tiện giao thông nào đi lại được. Tuy nhiên, hôm chúng tôi lên trao quà tại Pa Ủ cũng là ngày tết của dân tộc này, dịp nhận quà cũng là dịp để các em ra khu trung tâm.

Thầy Đức kể: từ 8 giờ sáng hôm qua, 17 thầy trò cùng lên đường, đi tới 3 giờ chiều thì đến bản Nậm Hãn. Từ bản Nậm Hãn, các thầy cô giáo ở điểm trường trung tâm có xe máy tiếp tục chạy ra đây thêm 17 cây số nữa để đón các em rồi đưa vào bản Mú Chi. Ở đó các em được nghỉ lại, chờ sáng nay nhận quà xong sẽ dùng tiền ấy... sắm sửa quà tết luôn.Thấy chúng tôi áy náy vì để nhận món quà nhỏ, các em phải đi một chặng đường quá xa, thầy Đức cười: “Chuyện này bình thường, phiên chợ nào có dịp các em vẫn đi với bố mẹ ra đây. Với người La Hủ chuyện đi rừng vài ngày đường cũng bình thường như xuống suối bắt con cá, lên rừng săn con thú”.

Vừa nhận quà tết, các em loay hoay bóc bánh nhưng không thể nào biết cách bóc các gói bánh để ăn mà phải nhờ đến sự hướng dẫn. Thầy Đức nói: “Đây là lần đầu các em được ăn bánh đấy, trước đến giờ theo cha mẹ từ bản ra chợ cũng chỉ được xem thôi, chợ vùng này hầu hết chỉ bán các hàng nhu yếu, ít có bánh kẹo như các anh mang lên”.

Vàng Xạ Hừ, học sinh lớp 5 của điểm trường bản Xà Hồ, sau khi ăn hết vài chiếc bánh đã gói ghém cẩn thận mấy hộp bánh còn lại và mở bao thư lấy tiền vào cửa hàng gần bên cổng trường mua ngay một đôi dép nhựa mới với giá 20.000 đồng. Mang dép mới vào đôi chân hơi lóng ngóng, đôi chân lần đầu mang dép, cứ thế em băng vào con đường rừng leo ngược đỉnh núi. Để về tới bản Xạ Hồ của em phải đi mất ba giờ.

Chị Ky Phy Nu, cũng ở bản Xạ Hồ, đưa đứa con gái Phì Cha Xô học sinh lớp 1 ra Mú Chi nhận quà, số tiền quà tặng được chị Phy Nu mua ngay cho con một chiếc áo ấm và đôi dép mới.

Hình ảnh những đứa trẻ La Hủ như thế chúng tôi không chỉ gặp ở Pa Ủ, hôm ở điểm Trường Pa Vệ Sủ cũng những đôi chân trần như thế, các em hồn nhiên mỗi ngày vượt hàng cây số đường rừng để đi học.