Phương án thi đổi mới toàn diện

Phương án thi “3 chung” và “1 riêng” của PGS Lê Đức Ngọc (Tuổi Trẻ 9-8) là phương án đổi mới thi tuyển sinh và tốt nghiệp THPT rất khoa học, toàn diện và triệt để, hoàn toàn khả thi, phù hợp với hoàn cảnh, điều kiện giáo dục ở nước ta hiện nay. Phương án thi này kết hợp được hai kỳ thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh ĐH trong một kỳ thi gọn nhẹ, đỡ tốn kém mà vẫn đảm bảo hai mục đích là đánh giá được trình độ HS đủ tiêu chuẩn tốt nghiệp THPT và tuyển chọn, sàng lọc được HS có đủ năng lực, kiến thức vào học ở các trường ĐH, CĐ khác nhau.

Với phương thức thi mới này, HS muốn tốt nghiệp THPT sẽ phải học toàn diện hơn, tránh được tình trạng bỏ môn này hay môn kia theo từng năm như trước đây. Hình thức thi trắc nghiệm được áp dụng với tất cả các môn sẽ giúp việc chấm bài nhanh, gọn, chính xác và việc học các môn xã hội của HS cũng nhẹ nhàng hơn.

Về “1 riêng” cho việc tuyển sinh đào tạo ĐH, CĐ đã thoát khỏi khung cứng nhắc của các khối thi A, B, C, D... Theo phương thức này, mỗi trường có thể tự xây dựng điểm chuẩn tuyển sinh các môn cho trường mình theo yêu cầu đặc thù của từng trường. Bộ GD-ĐT chỉ cần quy định số lượng môn tối thiểu xét tuyển. Ví dụ: ĐH Kinh tế theo phương thức tuyển sinh này có thể tuyển chọn thí sinh dựa vào điểm các môn toán, văn, ngoại ngữ, địa lý sẽ phù hợp hơn dựa vào điểm ba môn toán, lý, hóa như hiện nay.

Tuy nhiên, để phương thức thi “3 chung” và “1 riêng” này đạt hiệu quả như mong muốn, Bộ GD-ĐT cần sớm có quyết định cụ thể và triển khai các biện pháp chuẩn bị: công bố quyết định chính thức và lộ trình thực hiện trên các phương tiện thông tin đại chúng cũng như phổ biến tới các sở GD-ĐT, các trường THPT ít nhất ba năm trước khi đưa vào thực hiện; việc ra đề thi và xây dựng ngân hàng đề thi phải được chuẩn bị hết sức kỹ lưỡng, bài bản và khoa học sao cho đề thi trắc nghiệm ở tất cả các môn học đều đánh giá được trình độ HS ở nhiều cấp độ khác nhau; các trường ĐH, CĐ cần rà soát chương trình, yêu cầu đào tạo của mình để đưa ra phương án tuyển chọn HS phù hợp nhất. Phương án tuyển chọn này phải được công bố công khai từ đầu năm học.

Địa điểm thi và công tác coi thi cũng là vấn đề cần phải bàn khi thực hiện kỳ thi “3 chung” và “1 riêng” này. Sở dĩ các trường ĐH, CĐ không tin tưởng và không muốn tuyển chọn HS dựa vào điểm kỳ thi tốt nghiệp THPT vì công tác coi thi tốt nghiệp phổ thông hiện nay ở nhiều nơi, nhiều tỉnh thành còn chưa thật sự nghiêm túc, kết quả thi chưa phản ánh đúng trình độ, thực lực của HS. Để khắc phục tình trạng này, Bộ GD-ĐT cần có phương án cụ thể phối hợp công tác coi thi giữa các trường ĐH, CĐ và các địa phương tổ chức thi, tổ chức thanh tra, giám sát chặt chẽ để đảm bảo tính nghiêm minh của kỳ thi.