Phát hiện sinh vật tuần hoàn máu qua đường ruột

Nhện biển với một hệ thống vận chuyển máu lạ kỳ - Ảnh: Timothy R. Dwyer

Đó chính là nhện biển. Các nhà khoa học nói đây là loài duy nhất tuần hoàn máu qua đường ruột.

Nhện biển, tên khoa học Pantopoda, là loại động vật chân khớp, sinh sống trên toàn thế giới, nhiều nhất là khu vực Địa Trung Hải, biển Caribê, vùng Bắc Băng Dương cũng như biển Nam Cực.

Hiện nay các nhà khoa học đã biết được khoảng 1.300 loài nhện biển. Chúng có kích thước từ 1-10mm đến hơn 90cm, với một số loài sinh sống ở vùng nước sâu. Chúng có cái tên nhện biển là bởi bề ngoài của chúng rất giống những loài nhện sống trên cạn. Điều đặc biệt ở động vật này chính là chúng dùng ruột của mình để vận chuyển máu.

Các nhà khoa học đã tìm ra vấn đề sinh lý học thú vị này sau khi tiêm chất nhuộm vào nhện biển, sau đó quan sát dòng máu di chuyển trong cơ thể chúng. Các nhà khoa học để ý rằng, tim nhện biển đập khá yếu. Bù lại, hệ tiêu hóa của chúng lại to hơn khác thường, đồng thời càng đi về phía các chi thì càng nhỏ.

Nhện biển sử dụng hệ thống tiêu hóa này như một đường vận chuyển máu nằm xung quanh các xoang. Hệ thống này đóng vai trò như động mạch và tĩnh mạch ở đa số những loài khác.

Các nhà khoa học đã làm thêm những thí nghiệm, trong đó sử dụng 12 con nhện biển từ vùng biển Nam Cực và Hoa Kỳ. Qua đó, họ đã xác nhận rằng đường ruột được thu hẹp đóng vai trò như một con đường dốc đẩy dòng máu trong cơ thể chúng. Nghiên cứu này được công bố trên tạp chí Current Biology.

Hiện các nhà khoa học chưa rõ vì sao có sự 'tréo ngoe' này. Tuy nhiên nguyên nhân có thể vì để tiết kiệm năng lượng, đồng thời với đường ruột hẹp hơn sẽ giúp nhện vận chuyển thức ăn và máu nhanh hơn.

Hệ thống này còn đóng một vai trò quan trọng khác, đó là giúp nhện biển vận chuyển oxy từ các đầu chi đến trung tâm cơ thể bởi chúng không có mang để thở dưới nước như cá. Hầu hết lượng oxy đều được nhện biển lấy thông qua sự khuếch tán tại bề mặt của những chiếc chân dài của chúng.

Theo Sciencemag, đây là lần đầu tiên một hệ thống vận chuẩn máu như vậy được tìm thấy trong tự nhiên, tuy nhiên một số nhà khoa học tin rằng họ sẽ tìm thấy những loài khác sẽ có cấu trúc tương tự.