Phập phồng mua nhà giấy tay

Phóng to

Khu nhà năm “hộp” trên đường Đặng Thúc Vịnh, xã Thới Tam Thôn, huyện Hóc Môn, TP.HCM - Ảnh: P.P.H.

Nhiều người bỏ ra hàng trăm triệu đồng để mua nhà nhưng việc mua bán diễn ra bằng giấy tay, người mua chỉ cầm được bản photo giấy tờ liên quan, còn giấy tờ chính vẫn do người bán nắm giữ.

Bùng phát nhà “hộp” không giấy tờ

Nằm sâu trong con hẻm trên đường Đặng Thúc Vịnh (đối diện siêu thị Co.op Mart Hóc Môn) ở xã Thới Tam Thôn, huyện Hóc Môn là dãy nhà vừa hoàn tất. Nhìn bên ngoài dãy nhà được thiết kế như hai căn liền nhau, nhưng bên trong được ngăn thành năm căn như năm “chiếc hộp”. Hai căn quay mặt ra hẻm chính, mỗi căn có diện tích 4x9m được kêu giá 530 triệu đồng. Ba căn còn lại quay mặt ra hẻm phụ, diện tích 3x8m, bán giá 380 triệu đồng/căn. Mỗi căn được thiết kế khá gọn, gồm nhà bếp, nhà vệ sinh dưới tầng trệt và trên lầu là phòng ngủ.

Một “cò” nhà tên Minh cho biết chủ nhà đã bán ba căn, hai căn còn lại nếu ai muốn mua mà không quyết định sớm thì vài hôm nữa sẽ không còn, vì “loại nhà này giá rẻ nên bán nhanh lắm”.

Theo giấy phép xây dựng do UBND huyện Hóc Môn cấp ngày 7-4-2011, công trình nhà ở riêng lẻ trên có quy mô hai tầng, xây trên miếng đất gần 167m², với tổng diện tích sàn xây dựng hơn 248m², chủ công trình là bà N.T.L..

Ông Quang, người xưng là chủ nhà, cho biết do diện tích mỗi căn quá nhỏ, không đủ tách ra từng căn để làm giấy chủ quyền riêng theo quy định nên trước mắt hai bên mua bán bằng giấy tay.

Sau khi trả tiền xong, người mua sẽ được bên bán giao cho bản photo giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, giấy phép xây dựng, bản vẽ công trình có chứng thực, còn giấy tờ bản chính chủ nhà giữ. Khi nào bán hết năm căn nhà, chủ nhà sẽ cùng người mua ra công chứng mua bán chính thức, làm giấy tờ chuyển sang tên cho năm người mua cùng đồng sở hữu.

Cách khu nhà trên vài trăm mét, ở trong hẻm trên đường Đặng Thúc Vịnh là một khu nhà khá quy mô, thuộc ấp Trung Đông, xã Thới Tam Thôn. Theo giấy phép xây dựng do UBND huyện Hóc Môn cấp cho ông N.V.A. ngày 31-5-2011, công trình nhà ở riêng lẻ này có tổng diện tích sàn xây dựng 756m², gồm hai tầng. Thế nhưng công trình nhà ở này đang được chủ nhà chia thành mười “chiếc hộp”, trong đó có tám “hộp” diện tích 4x9m, giá bán 430 triệu đồng/căn, còn lại hai “hộp” quay mặt ra hẻm lớn có diện tích rộng hơn nên giá khác.

Phần lớn số nhà này đã bán hết và có người vào ở. Cũng mua bán bằng giấy tay như khu nhà trên, người mua sau khi trả tiền xong chỉ cầm được bản photo các giấy tờ liên quan và chấp nhận đứng tên đồng sở hữu.

Tại Q.12 hiện nay cũng đang bùng phát dạng nhà “chiếc hộp”. Ở hẻm 488 Tân Thới Hiệp, khu phố 4, P.Tân Thới Hiệp, miếng đất 192m² được ngăn thành sáu “chiếc hộp”, trong đó “hộp” nhỏ nhất chưa đến 20m². Mỗi “chiếc hộp” này có giá thấp nhất là 500 triệu đồng, cao nhất 540 triệu đồng, gồm một trệt, một lầu.

Việc chủ nhà xin phép xây dựng một căn nhưng lại xây nhiều căn đang lan sang các xã khác của huyện Bình Chánh. Từ quốc lộ 50, rẽ vào một hẻm nhựa của ấp 4, xã Đa Phước và tiếp tục quẹo vào hai hẻm đất đá lởm chởm mới đến một khu nhà.

Anh Thanh, chủ nhà, cho biết anh chia miếng đất 137m² làm ba và xây lên ba căn nhà cấp 4, rao bán với ba mức giá khác nhau: 400 triệu, 600 triệu và 1 tỉ đồng/căn tùy diện tích, trang trí nội thất. Để có được giấy tờ bản chính và sang tên chủ quyền, người có nhu cầu phải mua trọn ba căn, trường hợp mua một hoặc hai căn vẫn phải đứng tên đồng sở hữu.

Không xử phạt được?

Cán bộ phòng quản lý đô thị một quận cho biết theo quyết định 19 của UBND TP (ban hành năm 2009, quy định về diện tích đất tối thiểu sau khi tách thửa), để được tách thửa đất, xây dựng nhà phải đảm bảo một số tiêu chuẩn nhất định.

Theo tiêu chuẩn này, nhiều khu đất không thể tách thửa, xây nhà được do diện tích quá nhỏ nên chủ nhà lách quy định bằng cách xin một giấy phép xây dựng chung (diện tích đủ chuẩn), sau đó ngăn thành nhiều căn để bán.

Theo một cán bộ có trách nhiệm của UBND Q.12, quận biết việc người dân xin một giấy phép và xây dựng thành nhiều căn nhà, nhưng trên thực tế họ vẫn xây dựng theo đúng giấy phép được cấp, đúng về mật độ xây dựng... nên không thể xử phạt được. Còn việc chủ nhà ngăn bên trong công trình thành nhiều căn nhà hiện cũng chưa có quy định nào cấm nên quận chỉ có thể ngăn chặn khi chủ nhà, khách hàng đề nghị tách thửa đất, làm giấy chủ quyền riêng cho từng căn nhà.

Ông Đoàn Nhật, phó chủ tịch UBND huyện Bình Chánh, cho biết ngoài xã Đa Phước, ở xã Vĩnh Lộc A, Vĩnh Lộc B cũng có tình trạng xây nhà rồi chia thành nhiều căn nhỏ để bán. Đa số người mua nhà dạng này là người nghèo từ nội thành ra hoặc người bị giải tỏa từ các dự án.

Tình trạng này sẽ dẫn đến quá tải về hạ tầng khu vực khi số người ở tăng lên gấp nhiều lần. Nhưng theo quy định, việc thay đổi phần nội thất, thiết kế bên trong căn nhà do chủ nhà quyết định mà không bị xử phạt. Trường hợp mua bằng giấy tay, nếu cơ quan chức năng phát hiện, có bằng chứng mới có thể xử phạt hành chính, trong khi thực tế hai bên thường âm thầm mua bán với nhau nên rất khó xử phạt.