Đội tàu sân bay Abraham Lincoln hoạt động trên biển Ả Rập ngày 17-5 - Ảnh: REUTERS
"Tôi nghĩ sẽ phạm một sai lầm rất lớn nếu họ làm bất cứ điều gì. Nếu họ làm gì, nó sẽ bị đáp trả"- Reuters ngày 21-5 dẫn lời ông Trump, cảnh báo điều đó sẽ có nghĩa là "chính thức chấm dứt sự tồn tại của Iran". Tuy nhiên tổng thống Mỹ cho biết đến nay không có dấu hiệu cho thấy Iran sẽ manh động.
Trước đó, Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif chỉ trích ông Trump "đe dọa diệt chủng" và cảnh báo Washington không nên thách thức Tehran.
Tuyên bố của ông Trump đưa ra sau khi hai nguồn tin của chính phủ Mỹ cho biết Washington cực kỳ nghi ngờ các tay súng Shi'ite có liên hệ với Iran và có thể được Tehran khuyến khích, dội pháo vào Vùng Xanh có phòng thủ nghiêm ngặt của Baghdad.
Đây là nơi có các đại sứ quán nước ngoài, bao gồm đại sứ quán Mỹ. Iran đã bác bỏ các cáo buộc về khả năng liên quan đến các cuộc tấn công.
Các cuộc tấn công bao gồm vụ máy bay không người lái vũ trang tấn công vào hai trạm bơm dầu tại Saudi Arabia vào ngày 14-5 và vụ phá hoại bốn tàu, bao gồm hai tàu chở dầu của Saudi, ngoài khơi Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) vào 12-5.
Nhóm Houthi liên kết với Iran ở Yemen đã nhận trách nhiệm tấn công các trạm bơm.
Tổng thống Mỹ Donald Trump cảnh báo sẽ đáp trả nếu lợi ích của Mỹ bị tấn công - Ảnh: REUTERS
Các nguồn tin chính phủ châu Âu và Mỹ tin rằng các dân quân Shi'ite có trụ sở tại Yemen hoặc Iraq đã thực hiện các cuộc tấn công ở Saudi Arabia và gần UAE, có khả năng có sự khuyến khích của Iran.
Hai nguồn tin của Washington cho biết họ vẫn đang cố gắng xác định liệu cuộc tấn công tên lửa có phải do Iran truyền cảm hứng hoặc chỉ đạo nhằm gửi thông điệp cụ thể cho Mỹ.
Căng thẳng diễn ra sau khi ông Trump tìm cách cắt giảm xuất khẩu dầu của Iran, một năm sau khi ông rút khỏi thỏa thuận hạt nhân năm 2015 giữa Iran và nhóm nước lớn P5+1. Theo thỏa thuận, Iran hạn chế phát triển bom hạt nhân để đổi lấy việc gỡ bỏ các lệnh trừng phạt kinh tế. Quyết định của ông Trump từ bỏ thỏa thuận đã khiến Tehran tức giận.
Iran tuyên bố tăng gấp 4 sản lượng uranium làm giàu mức thấp
3 phiên bản máy ly tâm sản xuất trong nước tại nhà máy làm giàu uranium Natanz của Iran - Ảnh: AP
Đúng như những tuyên bố cảnh báo trước đó của Iran, mới đây Tổ chức năng lượng nguyên tử nước này vừa tuyên bố đã tăng gấp 4 sản lượng uranium làm giàu ở mức thấp của họ.
Theo đài RT (Nga), người phát ngôn của cơ quan hạt nhân Iran, ông Behrouz Kamalvandi, phát đi tuyên bố ngày 20-5 giờ địa phương, khẳng định đây là quyết định của chính quyền Cộng hòa Hồi giáo nhằm "đối phó với các lệnh trừng phạt gây hấn" từ phía Mỹ.
Đây rõ ràng là động thái đáp trả cứng rắn của Iran trước những đe dọa của Washington về cái gọi là sẽ đưa Iran "chính thức đi đến kết thúc".
Ông Behrouz Kamalvandi nói rõ rằng Iran sẽ không tăng số lượng máy ly tâm và lượng uranium hiện cũng sẽ được làm giàu theo đúng mức độ hiện nay, chỉ hơn 3,5% (chính xác là 3,67%). Điều này cũng có nghĩa Iran vẫn đang tuân thủ thỏa thuận hạt nhân đã ký năm 2015 với các nước lớn.
Trước đó, ngày 8-5 Iran tuyên bố sẽ tạm dừng một phần việc thực thi thỏa thuận hạt nhân, yêu cầu Vương quốc Anh, Pháp và Đức, 3 quốc gia châu Âu đã tham gia ký thỏa thuận này, tiếp tục hỗ trợ họ trong việc duy trì việc thực thi thỏa thuận, bất chấp các lệnh trừng phạt.
Ngoại trưởng Iran yêu cầu Mỹ hãy hành xử tôn trọng với Tehran chứ không phải đưa ra tuyên bố đe dọa chiến tranh, một ngày sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump phát đe dọa chiến tranh với Tehran trên Twitter.
Việc tăng số lượng uranium được làm giàu có thể rốt cuộc cũng sẽ dẫn tới việc hủy hỏa thỏa thuận trong trường hợp trữ lượng uranium làm giàu dù ở mức thấp này vượt quá giới hạn 300 kg được cho phép trong thỏa thuận.
Ông Kamalvandi thừa nhận, trong vài tuần nữa, Iran sẽ vượt quá giới hạn cho phép này, theo đó hối thúc các bên tham gia thỏa thuận hạt nhân cần lưu ý về thực tế đó để có những bước hành động kịp thời.
D. KIM THOA
Đăng ký tại đây
Bình luận hay