Nữ đạo diễn Ái Như: "Gia đình là nguồn sống cho mỗi người"

Phóng to

Nữ đạo diễn Ái Như: "Tôi luôn cố gắng để vừa dành được thời gian cho gia đình, vừa thu xếp ổn thỏa công việc"

Ở chị, ẩn trong vẻ ngoài yếu đuối lại là một nguồn nội lực mạnh mẽ, một sự dấn thân không mệt mỏi cho nghệ thuật và nhiều đức tính quý báu của một người phụ nữ Việt Nam, biết lo toan, thu vén khéo léo cho gia đình nhỏ hạnh phúc của mình. Sau giờ diễn bận rộn, chị đã dành cho Doanh nhân Sài Gòn Cuối tuần một cuộc trò chuyện ngắn về nghề, về hạnh phúc của chính mình.

* Vừa là diễn viên, biên kịch, đạo diễn, lại còn là giảng viên đại học, có bao giờ chị nghĩ mình quá ôm đồm không?

- Tôi được đào tạo về diễn xuất và đạo diễn, còn biên kịch chỉ là một bước rẽ ngang đầy ngẫu nhiên. Khi bắt gặp một nguồn cảm xúc, tôi không muốn để nó dễ dàng lướt qua mà cố gắng nắm bắt ngay. Lúc đó, nếu tự mình diễn đạt ý tưởng mới thành ngôn ngữ thì vẫn tốt hơn là phải qua một khâu trung gian. Vậy là tôi và đồng tác giả Hoàng Thái Thanh cùng hợp tác để cho ra đời những vở diễn mới, cung cấp thêm chút nguồn mạch mới cho sân khấu kịch Việt Nam vốn đang gặp khó khăn vì thiếu kịch bản.

Ở trường, tôi truyền đạt môn học Nghệ thuật nói và biểu diễn cho sinh viên. Việc đó cũng không khác mấy công việc của một đạo diễn đang dàn dựng lối diễn cho các diễn viên trên sân khấu. Với tôi, tất cả những vai trò đã kinh qua đều có chung một mục đích là thể hiện nghệ thuật biểu diễn.

* Có bao giờ chị xem xét đâu là vai trò thú vị nhất và hài lòng nhất?

- Niềm đam mê tôi chia đều cho tất cả, nhưng nếu để đánh giá về sự hoàn hảo trong mỗi vai trò, có lẽ tôi chưa bao giờ cảm thấy hài lòng với những gì đã làm được. Giáo án tôi vẫn phải thay đổi hàng tháng, vở diễn hàng đêm khi đã khép màn tôi vẫn phải lưu tâm để điều chỉnh điểm này điểm kia để đêm sau tốt hơn đêm trước. Sự hoàn hảo là điều rất khó có được đối với những người làm nghệ thuật.

* Khi bắt tay vào thực hiện một vở diễn, điều gì khiến chị quan tâm đầu tiên?

- Cảm xúc! Trước tiên là cảm xúc của chính bản thân. Phải cảm thấy thú vị, phải nắm bắt được nguồn cảm xúc đó thì mới có tâm thế để truyền tải, dẫn dắt nó đến với công chúng. Chỉ cảm xúc mới có thể làm vở diễn hấp dẫn được người xem. Tôi hay viết về tình yêu, bởi đây là vấn đề muôn thuở của loài người. Khi nói đến một tình yêu nồng nàn nghĩa là tình yêu đó có nồng độ. Nồng độ càng cao càng làm cho người ta say kịch hơn.

* Hiện nay, nhiều vở diễn được dàn dựng rất nhanh, nhưng tuổi thọ lại không dài. Bản thân chị khi dàn dựng một vở diễn thì thế nào?

- Tôi không tính đến chuyện phải làm sao để nhanh chóng cho ra đời một vở diễn, mà chỉ mong có được một vở diễn tốt nhất với nội dung hay nhất, với tên đạo diễn Ái Như. Điều quan trọng là chất lượng và trách nhiệm của mình trong khi dàn dựng vở diễn. Làm nhanh nhưng hiệu quả không cao, vở diễn đưa ra công chúng không hài lòng thì để làm gì? Nếu có thể làm nhanh mà vẫn có chất lượng tốt thì tôi cố hết sức để làm cho được. Nếu không thì vẫn kiên trì với phương châm “chậm mà chắc”, chịu khó chăm chút thêm cho đứa con tinh thần của mình dù phải mất nhiều thời gian đi nữa.

* Trong giới nghệ sĩ, chị được xem là một người hạnh phúc khi có một gia đình đầm ấm. Ắt hẳn chị cũng rất chăm chút cuộc sống gia đình?

- Theo tôi, mọi người đều có chung một bản tính là mong muốn được hưởng một cuộc sống gia đình êm đềm, vui vẻ. Nếu không có hạnh phúc gia đình, người ta sẽ không còn một bệ đỡ vững chắc để bật lên, để có thêm sức mạnh, nguồn động viên trên đường đời. Gia đình còn là nơi chốn để người ta nghỉ ngơi trong những lúc mệt mỏi, thất bại; là một nơi chốn để quay về. Muốn vậy, bản thân mỗi người đều phải có ý thức để xây dựng, tôn tạo niềm hạnh phúc ấy.

* Nhiều nghệ sĩ thường rơi vào tình trạng là do chịu áp lực từ guồng quay của công việc nên không còn thời gian dành cho gia đình. Chị làm cách nào để vượt qua khó khăn đó?

- Tôi luôn cố gắng để vừa dành được thời gian cho gia đình, vừa thu xếp ổn thỏa công việc. Đôi khi, tôi kéo những công việc riêng về gia đình. Phòng khách nhà tôi được thiết kế như một sàn tập là vì vậy. Nơi đó, tôi có thể kéo các bạn diễn hay sinh viên đến nhà để tập. Nhiều khi nhà tôi bỗng rộn ràng như một sân khấu hay lớp học. Cảm giác thân thiện giữa mình và học trò, diễn viên càng tăng lên, cả gia đình cũng thấy gần gũi với công việc của tôi. Những lúc ấy, tôi được gần gia đình thêm một chút.

* Xin cảm ơn chị về cuộc trò chuyện này.