Nhiều hãng bay tránh không phận Iran

Những mảnh vỡ được cho là của máy bay không người lái Mỹ bị tên lửa Iran bắn hạ. Các phần này được trưng bày tại trụ sở Lực lượng Vệ binh cách mạng Hồi giáo Iran ở thủ đô Tehran ngày 21-6. Một tuyên bố của Bộ Ngoại giao Iran nêu rõ một số bộ phận của máy bay không người lái này đã được trục vớt trong lãnh hải Iran - Ảnh: Reuters

Danh sách gồm những cái tên như British Airways, Qantas và Singapore Airlines, tiếp tục nối dài với những Lufthansa, KLM, Emirates, Flydubai, Malaysia Airlines, Etihad Airways, Air France... trong quyết định điều chỉnh lộ trình bay qua eo biển Hormuz.

Nghe theo cảnh báo của Mỹ

Các hãng đã thực sự lắng nghe cảnh báo của Cơ quan Hàng không liên bang Mỹ (FAA). 

FAA đã phát đi quy định khẩn cấp vào ngày 20-6, theo đó cấm các hãng hàng không của Mỹ thực hiện các chuyến bay qua không phận do Tehran kiểm soát ở eo biển Hormuz và vịnh Oman "đến khi có thông báo tiếp theo", trong bối cảnh căng thẳng leo thang sau khi Iran bắn hạ một máy bay không người lái của Mỹ.

Thông báo của FAA nêu lý do "các hoạt động quân sự gia tăng và căng thẳng chính trị leo thang trong khu vực đặt ra nguy cơ đối với các hoạt động hàng không dân dụng Mỹ và khả năng xảy ra tình trạng tính toán sai hoặc xác định nhầm mục tiêu".

Các điều chỉnh này sẽ gây xáo trộn không ít cũng như những thiệt hại tài chính cho các hãng bay, nhưng họ buộc phải thực hiện điều chỉnh khi tình hình ở khu vực này đã có lúc bên miệng hố chiến tranh. 

Nếu đúng như những gì Tổng thống Mỹ Donald Trump nói thì ông đã kịp ngăn chặn lệnh tấn công chỉ 10 phút trước giờ G. 

Hiểu theo một cách khác, vị tổng tư lệnh của quân đội Mỹ đã sẵn sàng cho tâm thế trả đũa vụ tên lửa Iran bắn hạ máy bay không người lái của Mỹ. 

Ông từng hạ lệnh cho các tàu chiến phóng đi 60 tên lửa hành trình Tomahawk từ biển vào Syria thì người ta dễ tin rằng ông có thể lặp lại quyết định đó một lần nữa, khi các tàu chiến cùng tàu sân bay Mỹ đã vây quanh Iran nhiều ngày qua.

Trước tình hình này, theo Hãng tin Tasnim của Iran, ngày 22-6, ông Reza Jafarzadeh - người phát ngôn Tổ chức Hàng không dân dụng Iran - khẳng định "không phận do Iran kiểm soát trên vịnh Ba Tư và các đường bay khác qua đây là hoàn toàn an toàn".

Nhiều lời kêu gọi kiềm chế

Đến thời điểm này, nhiều cơ quan truyền thông cho biết Mỹ đã đề nghị Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc (HĐBA LHQ) họp kín về Iran. 

Hãng tin AFP dẫn các nguồn tin ngoại giao cho biết phái bộ Mỹ tại LHQ đã hứa với các đồng nghiệp trong HĐBA "sẽ báo cáo tóm tắt cho HĐBA về những diễn biến mới nhất liên quan tới Iran và trình bày nhiều thông tin hơn về các cuộc điều tra của Mỹ liên quan những vụ tấn công tàu chở dầu mới đây". 

Theo nguồn tin ngoại giao, Washington đã nêu thời gian cho cuộc họp của 15 thành viên HĐBA là ngày thứ hai (24-6).

Phát biểu với báo giới ngày 22-6, người phát ngôn của tổng thư ký LHQ - ông Stephane Dujarric cho biết thông điệp của Tổng thư ký Antonio Guterres gửi tới các bên liên quan là "tránh làm bất kỳ điều gì có thể khiến gia tăng căng thẳng". 

Tổng thư ký LHQ cho rằng đối thoại giữa các bên liên quan là cách tốt nhất để giảm căng thẳng và tránh bất kỳ sự leo thang nào. Hiện ông Guterres đang theo dõi chặt chẽ tình hình và đã liên lạc với các bên ở nhiều cấp độ.

Lãnh đạo các nước châu Âu cũng kêu gọi các bên kiềm chế, tránh đối đầu. Theo Hãng tin Reuters, bộ trưởng Trung Đông của Anh là ông Andrew Murrison sẽ đến Iran hôm nay (23-6) để có cuộc đối thoại "thẳng thắn và mang tính xây dựng" với Chính phủ Iran. 

Bộ Ngoại giao Anh cho biết Bộ trưởng Murrison sẽ có lời kêu gọi khẩn cấp về việc giảm căng thẳng giữa Tehran và Washington. 

Cũng trong ngày 22-6, phía Iran vẫn tuyên bố cứng thông qua phát ngôn từ Bộ Ngoại giao nước này: Iran sẵn sàng đáp trả cứng rắn với bất kỳ đe dọa nào từ Mỹ!