27/05/2025 13:53 GMT+7

Nhận diện các cuộc gọi lừa đảo: Dấu hiệu và cách phòng tránh

Mỗi ngày, hàng nghìn người vẫn nhận các cuộc gọi mạo danh công an, ngân hàng hay người thân. Thủ đoạn lừa đảo ngày càng tinh vi khiến nhiều người vẫn mắc bẫy. Làm sao để nhận diện sớm và tự bảo vệ mình trước những chiêu trò này?

Câu chuyện: Không mới, nhưng chưa cũ!

Tháng 5 vừa qua, bà P., 68 tuổi, ở Hà Nội, nhận cuộc gọi từ một người xưng là công an, thông báo bà liên quan đến đường dây rửa tiền. Tin là thật, bà đã chuyển tổng cộng 15 tỉ đồng trong 32 lần giao dịch theo yêu cầu của đối tượng. Tương tự, một nữ sinh viên 19 tuổi ở Hà Nội cũng bị lừa gần 3 tỉ đồng sau cuộc gọi giả danh cán bộ điều tra, với đầy đủ tên, địa chỉ và số CMND của cô.

Những trường hợp như bà P. và nữ sinh viên không hiếm. Chỉ trong 6 tháng đầu năm 2025, theo thống kê của Bộ Công an, có hơn 4.800 vụ lừa đảo qua điện thoại được ghi nhận, gây thiệt hại hàng trăm tỉ đồng. Trong khi đó, các hình thức lừa đảo đang ngày càng biến tướng, sử dụng công nghệ cao như deepfake, giả giọng AI và đầu số quốc tế mạo danh.

Các hình thức gọi điện lừa đảo phổ biến hiện nay

lừa đảo - Ảnh 1.

Cảnh báo lừa đảo qua cuộc gọi - Ảnh: MINH HỌA

Dù liên tục bị cảnh báo, những cuộc gọi lừa đảo vẫn không ngừng xuất hiện với nhiều kịch bản khác nhau - tinh vi hơn, bài bản hơn và đặc biệt đánh vào tâm lý hoang mang, sợ hãi hoặc lòng tin của nạn nhân.

Một trong những chiêu trò quen thuộc nhất là giả mạo cơ quan nhà nước. Đối tượng thường xưng là công an, tòa án, thậm chí viện kiểm sát, gọi điện thông báo người nghe đang bị điều tra vì liên quan đến một vụ án nào đó. Trong lúc nạn nhân còn hoang mang, chúng yêu cầu cung cấp số CMND, tài khoản ngân hàng, thậm chí chuyển tiền để “xác minh thông tin”.

Không ít người cũng từng nhận được cuộc gọi giả danh nhân viên ngân hàng, cảnh báo có giao dịch bất thường trong tài khoản. Sau vài lời “hỗ trợ”, đối tượng sẽ yêu cầu cung cấp mã OTP, số thẻ, hoặc tải về một ứng dụng “kiểm tra” - thực chất là phần mềm đánh cắp dữ liệu cá nhân.

Thủ đoạn khác là giả danh người quen. Nhiều trường hợp, đối tượng hack được Facebook, Zalo của nạn nhân rồi dùng chính tài khoản đó để nhắn tin hoặc gọi điện đến người thân, viện lý do đang kẹt tiền hoặc gặp tai nạn cần chuyển khoản gấp.

Một số kẻ lừa đảo lại chọn cách tiếp cận nhẹ nhàng hơn, bằng cách giả mạo tổng đài khuyến mãi hoặc chương trình trúng thưởng. Họ thông báo người nghe vừa trúng xe máy, điện thoại, hoặc nhận được phiếu quà tặng, nhưng phải đóng “phí vận chuyển” hoặc cung cấp thông tin cá nhân để nhận quà.

Dù kịch bản có thể thay đổi theo thời gian, điểm chung của các cuộc gọi này là đều nhằm lấy cắp thông tin cá nhân và chiếm đoạt tài sản. Điều quan trọng là người nghe phải giữ được sự tỉnh táo, không để bị cuốn theo kịch bản sẵn có của kẻ xấu.

Dấu hiệu nhận biết cuộc gọi lừa đảo

Bạn cần cảnh giác khi nhận các cuộc gọi từ số lạ, đặc biệt là đầu số quốc tế hoặc những số không rõ danh tính. Người gọi thường dùng giọng nói máy móc hoặc xưng danh kèm theo thông tin cá nhân của bạn để tạo lòng tin.

Nội dung cuộc gọi mang tính đe dọa, gây áp lực để khiến bạn hoảng loạn. Chúng yêu cầu bạn cung cấp các thông tin nhạy cảm như:

- Mã OTP hoặc thông tin tài khoản ngân hàng;

- Yêu cầu chuyển tiền để “xử lý sự việc”;

- Hướng dẫn cài đặt ứng dụng lạ, mở liên kết hoặc quét mã QR có thể gây mất an toàn thông tin.

Hãy luôn tỉnh táo và kiểm tra kỹ trước khi thực hiện bất cứ yêu cầu nào từ những cuộc gọi này.

Bạn nên làm gì khi nhận được cuộc gọi đáng ngờ? 

Trước tiên, người dân cần tuyệt đối không cung cấp thông tin cá nhân, số tài khoản ngân hàng hay mã OTP cho bất kỳ ai qua điện thoại, dù đối phương xưng danh là cơ quan chức năng hay nhân viên ngân hàng.

Khi nghi ngờ nội dung cuộc gọi, hãy lập tức gác máy, không cần tranh luận hay tiếp tục đối thoại. Sau đó, bạn nên kiểm tra lại số điện thoại gọi đến bằng cách tra cứu trên Internet hoặc gọi tới tổng đài chính thức của đơn vị được nhắc đến để xác minh.

Nếu phát hiện dấu hiệu lừa đảo, người dân có thể báo cáo cuộc gọi với nhà mạng hoặc gửi phản ánh tới Cục An toàn thông tin (Bộ Thông tin và Truyền thông).

Trong trường hợp đã lỡ chuyển tiền cho đối tượng lừa đảo, cần trình báo ngay với công an và ngân hàng liên quan để được hỗ trợ xử lý kịp thời, hạn chế thiệt hại.

Cách phòng tránh từ sớm 

Để hạn chế rủi ro, người dùng nên chủ động áp dụng một số biện pháp sau:

- Kích hoạt tính năng chặn cuộc gọi spam/lừa đảo trên smartphone: Android có thể bật “Caller ID & Spam”; iPhone sử dụng “Silence Unknown Callers” hoặc app như Truecaller.

- Đăng ký không nhận cuộc gọi rác tại website chính thức của Bộ Thông tin và Truyền thông: khongquangcao.ais.gov.vn

- Chia sẻ cảnh báo với người thân lớn tuổi - nhóm đối tượng dễ bị lừa nhất hiện nay.

- Không nhấn vào liên kết lạ, không cài ứng dụng từ nguồn không rõ ràng.

Lừa đảo qua điện thoại ngày càng tinh vi, nhưng bằng cách cảnh giác và trang bị kiến thức, mỗi người có thể tự bảo vệ mình. Hãy luôn thận trọng, không chia sẻ thông tin cá nhân và báo ngay khi gặp dấu hiệu bất thường để giảm thiểu rủi ro.


Bình luận hay

Chia sẻ

Tuổi Trẻ Online Newsletters

Đăng ký ngay để nhận gói tin tức mới

Tuổi Trẻ Online sẽ gởi đến bạn những tin tức nổi bật nhất

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự

Tin cùng chuyên mục

Công nghệ AI nào tạo ra video đám cưới Barron Trump và Công chúa Leonor khiến ai cũng tưởng thật?

Video đám cưới Barron Trump và Công chúa Leonor đã làm rung chuyển mạng xã hội. Công nghệ AI tạo ra hình ảnh và giọng nói chân thực khiến nhiều người không thể phân biệt thật - giả.

Công nghệ AI nào tạo ra video đám cưới Barron Trump và Công chúa Leonor khiến ai cũng tưởng thật?

Thủ tướng: AI là lựa chọn chiến lược, nước giàu cần hỗ trợ nước nghèo phát triển

Thủ tướng đề nghị các nước giàu, nước phát triển cần hỗ trợ các nước nghèo, các nước đang phát triển trong phát triển AI bao trùm, toàn diện.

Thủ tướng: AI là lựa chọn chiến lược, nước giàu cần hỗ trợ nước nghèo phát triển

Deepfake: Công nghệ làm mờ ranh giới thật - giả

Bạn có thể 'nói' điều mình chưa từng nói, 'làm' điều mình chưa từng làm chỉ với một bức ảnh. Deepfake đang khiến ranh giới thật - giả trở nên mờ nhòe đến nguy hiểm.

Deepfake: Công nghệ làm mờ ranh giới thật - giả

Sinh viên Việt Nam phá kỷ lục cuộc thi toàn cầu Huawei ICT Competition

Đoàn Việt Nam với 3 đội tuyển gồm 9 sinh viên tài năng đã xuất sắc đoạt giải ở cả 3 nội dung thi đấu tại vòng chung kết toàn cầu cuộc thi Huawei ICT Competition 2024 - 2025.

Sinh viên Việt Nam phá kỷ lục cuộc thi toàn cầu Huawei ICT Competition

Pháp hỗ trợ các nền kinh tế mới nổi như Việt Nam hưởng lợi từ AI

Chia sẻ với Tuổi Trẻ Online, Bộ trưởng Trí tuệ nhân tạo (AI) và Kỹ thuật số Pháp Clara Chappaz khẳng định phát triển AI tại các nền kinh tế mới nổi, như Việt Nam, là một trong những ưu tiên mà Pháp đề ra trong lĩnh vực này.

Pháp hỗ trợ các nền kinh tế mới nổi như Việt Nam hưởng lợi từ AI

Hai tập đoàn công nghệ hàng đầu Việt - Hàn hợp tác chuyển đổi AI

Hai bên cùng thúc đẩy chuyển đổi số toàn diện dựa trên nền tảng trí tuệ nhân tạo (AI Transformation - AX), nâng cao năng lực cạnh tranh công nghệ của Việt Nam trong khu vực.

Hai tập đoàn công nghệ hàng đầu Việt - Hàn hợp tác chuyển đổi AI
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar
Đăng ký bằng email
Khi bấm "Đăng ký" đồng thời bạn đã đồng ý với điều khoản của toà soạn Đăng ký
Đăng nhập
Thông tin bạn đọc Thông tin của bạn đọc sẽ được bảo mật an toàn và chỉ sử dụng trong trường hợp toà soạn cần thiết để liên lạc với bạn.
Gửi bình luận
Đóng
Hoàn thành
Đóng

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar