Nhà nghiên cứu Đặng Hoành Loan - Ảnh: FBNV
Thông tin do Phó viện trưởng Viện Âm nhạc Đặng Thị Hoài Thu chia sẻ với Tuổi Trẻ Online trưa cùng ngày. Hiện gia đình đang chuẩn bị lễ tang cho ông.
Nhà nghiên cứu Đặng Hoành Loan là người chỉ huy cuộc điền dã lớn nhất trong lịch sử nước ta để tìm hiểu về ca trù, cũng là người trực tiếp làm hồ sơ trình UNESCO để ghi danh nghệ thuật ca trù của Việt Nam vào danh sách di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại.
Cống hiến cả đời cho âm nhạc truyền thống
Nghệ sĩ Mai Tuyết Hoa gọi nhà nghiên cứu Đặng Hoành Loan là "thầy". Sau khi tốt nghiệp đại học, Tuyết Hoa có một thời gian làm việc ở Viện Âm nhạc và ông được hướng dẫn, dìu dắt, cùng ông đi theo một số cuộc điền dã để tìm hiểu về âm nhạc truyền thống của dân tộc.
Khi nghe tin ông mất, chị "bàng hoàng, đau xót". Mai Tuyết Hoa nói với Tuổi Trẻ Online, đó là "một người tâm huyết và cống hiến cả đời cho âm nhạc dân tộc", "đi theo con đường nghiên cứu thực tế, chứ không chỉ trên giấy tờ".
Mai Tuyết Hoa kể chị vẫn nhớ câu mà ông nói: "Cuộc sống này luôn vận động, âm nhạc truyền thống hay dân gian cũng thế".
"Bác mong muốn âm nhạc truyền thống Việt Nam được bảo tồn một cách đúng nhất và không bị lai căng. Tuy nhiên bác rất tân tiến, không bảo thủ và phân biệt rất rõ giữa bảo tồn và phát huy, khuyến khích lớp trẻ phát huy di sản đồ sộ của ông cha", nghệ sĩ nói thêm.
Trong cuộc đời làm nghiên cứu của mình, không chỉ là một trong những người có công lớn đưa ca trù vào danh sách di sản phi vật thể của nhân loại, ông Đặng Hoành Loan còn có nhiều công trình đáng chú ý về hát then, cải lương… "Nghiên cứu nào của bác cũng giá trị, có tính tham khảo cao", Mai Tuyết Hoa đánh giá.
Lãng tử trên địa hạt nghiên cứu
Nghiên cứu nhạc truyền thống Việt Nam từ thực tiễn điền dã xuất bản năm ngoái là công trình nghiên cứu cuối cùng của nhà nghiên cứu Đặng Hoành Loan.
Trong lời giới thiệu cuốn sách, TS Phạm Minh Hương, viện trưởng Viện Âm nhạc, gọi ông là "người nhạc sĩ lãng tử với cuộc chơi những con chữ".
Cuốn sách cuối cùng của nhà nghiên cứu Đặng Hoành Loan - Ảnh: MAI TUYẾT HOA
Trong ký ức của chị Hương, nhà nghiên cứu Đặng Hoành Loan là một người "vui vẻ, phóng khoáng, tốt bụng, chân tình và cũng hết sức nhiệt huyết, giỏi giang, nghiêm túc trong công việc".
Theo lời kể của chị, thời thanh niên sôi nổi, "chú Loan" yêu sáng tác, thích phiêu du, bay nhảy để viết nhạc, dàn dựng các chương trình biểu diễn.
Nhưng từ khi được giao làm quản lý, ông đã phải bỏ qua những sở thích cá nhân để toàn tâm toàn ý với sự phát triển của viện.
Cũng từ đó công việc viết lách, nghiên cứu âm nhạc truyền thống đã "đeo bám ông tới tận bây giờ, khi ông đã ngoài 80 tuổi".
Tưởng chừng khi về hưu, ông sẽ quay lại với đam mê "vê nốt nhạc" của mình nhưng ông vẫn say sưa nghiên cứu, miệt mài với những trang viết như cái nghiệp khó bỏ.
Lãng du trên địa hạt nghiên cứu, ông đã cho ra lò nhiều đứa con tinh thần giá trị. "Mỗi con chữ đều được chắt lọc từ những quán hát, học hỏi, trải nghiệm của ông sau gần nửa thế kỷ sưu tầm, điền dã trên quê hương".
Cũng trong cuốn sách mang tính tổng kết cho đời nghiên cứu của mình, nhà nghiên cứu Đặng Hoành Loan tự bạch ông muốn gửi đến "những suy nghĩ rất riêng tư và tình yêu tha thiết với âm nhạc truyền thống Việt Nam".
Theo ông, nền âm nhạc đó "đã góp vào văn hóa nhân loại một nhạc ngữ giàu sức biểu cảm và hàm chứa dung lượng văn hóa cao, phản ánh chân thực tâm tư, tình cảm của người Việt Nam suốt trường kỳ lịch sử".
Nhà nghiên cứu Đặng Hoành Loan (lúc trẻ) nghe nhạc sư Vĩnh Bảo nói về nghệ thuật đờn tranh - Ảnh: FBNV
Nhà nghiên cứu âm nhạc Đặng Hoành Loan sinh năm 1943 tại thị xã Hà Đông, nay thuộc Hà Nội.
Năm 1963, tốt nghiệp khoa nhạc cụ dân tộc Trường Âm nhạc Việt Nam (nay là Học viện Âm nhạc quốc gia Việt Nam).
Từ năm 1964-1975, ông chỉ huy dàn nhạc Đoàn Ca Kịch Liên khu V. Từ năm 1976, ông là cán bộ nghiên cứu, sưu tầm Viện Âm nhạc.
Đến năm 1996, ông làm phó viện trưởng Viện Âm nhạc kiêm trưởng ban biên tập tạp chí Thông báo khoa học Viện Âm nhạc.
Ông là tác giả của nhiều công trình nghiên cứu: Tìm hiểu cấu trúc âm nhạc trong lớp Tuồng Võ Tam Tư, Một phác thảo về âm nhạc dân gian và cổ truyền Quảng Trị ,Phát triển âm nhạc truyền thống - mục tiêu, kết quả và những tồn tại, Ca trù - những điều trông thấy, Cồng chiêng Tây Nguyên - không mà có...
Nhà nghiên cứu Đặng Hoành Loan đã được tặng thưởng: Huân chương Kháng chiến chống Mỹ cứu nước hạng ba, bằng khen Chính phủ và huy chương 25 năm ngành văn hóa.
Theo thông tin từ phía gia đình, lễ viếng diễn ra hồi 7h30 đến 9h ngày 5-6 tại Nhà tang lễ quận Cầu Giấy. Lễ truy điệu và đưa tang lúc 9h cùng ngày, an táng tại công viên nghĩa trang Thiên Đức.
Đăng ký tại đây
Bình luận hay