​Nguy cơ “vỡ chợ” hoa tết

Gia đình bà Phạm Thị Vượng xuống giống hoa ly ly cho vụ tết. Năm nay bà trồng 2ha, trong khi vụ tết năm ngoái bà chỉ trồng 7 sào (7.000m2) - Ảnh: Mai Vinh

Chương trình do Câu lạc bộ sáng tạo khởi nghiệp (Trung tâm Nghiên cứu kinh doanh và hỗ trợ doanh nghiệp - BSA) tổ chức ngày 25-10 với sự tham gia của chuyên gia kinh tế, đại diện các làng nghề trồng hoa trên địa bàn thành phố Đà Lạt, tiểu thương các chợ hoa lớn tại TP.HCM như Đầm Sen, Hồ Thị Kỷ...

Bỏ rau trồng hoa ồ ạt

Ông Vũ Nhuần - phó chủ nhiệm làng hoa Hà Đông, một làng hoa lớn của Đà Lạt - nhận định vụ hoa tết năm nay sẽ ảm đạm không kém những vụ hoa tết các năm gần đây. Chứng minh nhận định của mình, ông Nhuần đã đưa ra những số liệu ông thu thập được trong chuyến khảo sát tại nhiều tỉnh phía Bắc và miền Trung.

“Nông dân các tỉnh phía Bắc đang ồ ạt xuống giống hoa ly ly và cũng lấy giống nhập từ Trung Quốc, giá thấp hơn nhiều lần so với giống hoa ly ly mà người Đà Lạt đang trồng” - ông Nhuần thông tin.

Bên cạnh đó, nhiều nông dân Hà Nội cũng đồng loạt xuống một lượng giống hoa cát tường với diện tích gấp năm lần vụ hoa tết năm 2014. Trong khi đó tại Đà Lạt, các làng hoa truyền thống đang bắt đầu xuống giống vụ hoa tết với diện tích lớn, chủ yếu là giống hoa mà các tỉnh miền Bắc và miền Trung đang ào ạt gieo trồng.

Tương tự, ông Hồ Ngọc Dinh - chủ tịch Hội Nông dân phường 12 (Đà Lạt) - cũng cho biết chỉ riêng làng hoa Thái Phiên (phường 12) đã xuống 40 triệu củ giống ly ly với khoảng 50% diện tích làng hoa. Còn theo ông Huỳnh Quốc Dũng - phó giám đốc Công ty Rừng Hoa Đà Lạt, giống hoa ly ly và hoa cúc được nông dân mua trồng nhiều nhưng lượng người đặt hàng mua hoa trước lại giảm.

“Năm ngoái thời điểm này bạn hàng ngoài tỉnh đã đặt hàng số lượng, năm nay giống đã xuống mà đơn hàng ngoài tỉnh chưa thấy đâu. Điều này cho thấy các tỉnh khác đã tự cung được các loại hoa thông dụng này. Coi như tương lai thua lỗ đã lộ diện” - ông Dũng lo lắng.

Ông Nguyễn Văn Nghĩa, giám đốc hợp tác và thu mua Công ty Dalat Hasfarm, cung cấp thông tin ghi nhận thị trường mới đây và cho rằng đó là dấu hiệu cho thấy lượng hoa tết loại phổ thông, cắt cành như hoa cúc, layơn, ly ly, đồng tiền sẽ tăng mạnh dẫn đến nguồn cung bị thừa.

“Vụ rau cuối năm nay không có lãi và hiện trên thị trường giá hoa cúc đang lên, giá rau đang giảm khiến một số đông nông dân tại các huyện lân cận Đà Lạt sẽ đổ sang trồng hoa” - ông cho hay.

Theo thông tin từ UBND huyện Đức Trọng (tỉnh Lâm Đồng), đã có hơn 1.000ha rau đang xuống giống hoa, trong khi cùng thời điểm này năm ngoái diện tích trồng hoa chỉ có hơn 300ha.

Vụ hoa tết năm ngoái hoa hướng dương được giá nên năm nay người dân mở rộng diện tích dù đây không phải là loại hoa được mua nhiều trong dịp này. Đến thời điểm này đã có 500.000 cây hướng dương được trồng tập trung tại các xã Xuân Trường và Xuân Thọ (Đà Lạt).

Liên kết nông dân để tự cởi trói

Trước tình hình trên, chuyên gia kinh tế Nguyễn Duy Thuận cho rằng trong bối cảnh thiếu thông tin thị trường như hiện nay, nông dân các làng nghề trồng hoa phải liên kết để tự cung cấp thông tin cho nhau và có thể tự điều tiết lượng hoa tung ra thị trường, tránh hoa bị ùn ứ, rớt giá quá nhiều.

Bà Vũ Kim Hạnh, giám đốc BSA, cho rằng với viễn cảnh thua lỗ đã lộ diện thì từng nhóm nông dân phải bắt tay nhau, có thể là những nhóm nhỏ, cùng trồng chung một loại hoa. Theo bà Hạnh, nông dân liên kết sẽ giảm thiểu rủi ro rớt giá nhờ điều tiết được số lượng hoa lớn. “Tranh nhau bán thoát thân thì không tránh được giá hoa rớt tận đáy và chết chung” - bà Hạnh nói.

Ông Nguyễn Văn Nghĩa cho biết trong nhiều năm liền, chưa bao giờ Dalat Hasfarm vướng thất bại ở vụ hoa tết dù công ty vẫn tham gia thị trường nội địa với 50% sản lượng hoa. Dalat Hasfarm quan niệm vụ hoa tết bên cạnh kinh doanh là vụ hoa thăm dò xu hướng thị trường, vì vậy công ty tung ra các giống mới để nắm thị hiếu tiêu dùng, từ đó có kế hoạch kinh doanh cho cả năm.

Theo ông Nghĩa, các chuyên gia đã nhiều lần khuyến cáo nông dân nên bỏ quan niệm vụ hoa tết. Do quan niệm trồng hoa tết nên trồng quá nhiều hoa phục vụ việc cúng lễ. Qua thời điểm tết không ai mua nên rớt giá là dễ hiểu.

Ông đưa ra giải pháp: “Tốt nhất là quan sát nhu cầu thị trường và sản xuất những loại hoa có thể dùng trong nhiều thời điểm”. Ông Nghĩa nhấn mạnh: “Nếu còn quan niệm vụ hoa tết thì người trồng rau đến tết lại trồng hoa, thị trường hoa sẽ rối loạn”.