Người lao động 'có việc làm vẫn nghèo'

Theo báo cáo này, tỉ lệ thất nghiệp toàn cầu năm 2023 ở mức 5,1%, có sự cải thiện khiêm tốn so với năm 2022 (5,3%). Bối cảnh suy thoái kinh tế nặng nề cho thấy sự chống chịu mạnh mẽ của việc làm.

Thất nghiệp dự báo sẽ nặng nề hơn

Theo báo cáo này, tỉ lệ thất nghiệp toàn cầu năm 2023 ở mức 5,1%, có sự cải thiện khiêm tốn so với năm 2022 (5,3%). Bối cảnh suy thoái kinh tế nặng nề cho thấy sự chống chịu mạnh mẽ của việc làm.

Tuy nhiên, tiền lương thực tế vẫn giảm ở phần lớn các nước G20 do mức tăng lương không theo kịp lạm phát.

Đồng thời số lượng người lao động sống trong tình trạng nghèo cùng cực (kiếm dưới 2,15 USD/ngày/người tính theo sức mua tương đương - PPP) vẫn tăng khoảng 1 triệu người vào năm 2023.

Số lượng người lao động sống trong tình trạng nghèo ở mức vừa phải (kiếm được ít hơn 3,65 USD/ngày/người tính theo PPP) tăng 8,4 triệu người vào năm 2023.

Báo cáo nhận định sau những con số này, tình trạng mong manh đã bắt đầu xuất hiện và đưa ra dự báo triển vọng thị trường lao động, tình trạng thất nghiệp toàn cầu đều sẽ trở nên tồi tệ hơn trong năm 2024.

Dự kiến sẽ có thêm 2 triệu người lao động tìm kiếm việc làm khiến tỉ lệ thất nghiệp toàn cầu tăng từ 5,1% (năm 2023) lên 5,2% năm 2024.

Thu nhập khả dụng đã giảm ở phần lớn các nước G20. Nhìn chung, sự xói mòn của tiền lương thực tế và mức sống do tỉ lệ lạm phát cao và dai dẳng cộng với chi phí nhà ở tăng cao khó có thể được đền bù một cách nhanh chóng. 

Hơn nữa, sự khác biệt lớn vẫn tồn tại giữa quốc gia có thu nhập cao và quốc gia có thu nhập trung bình thấp hơn. Trong khi tỉ lệ khoảng cách việc làm ở các nước thu nhập cao năm 2023 là 8,2%, tỉ lệ này ở nhóm các quốc gia thu nhập thấp hơn tới 20,5%.

Tương tự, tỉ lệ thất nghiệp năm 2023 duy trì ở mức 4,5% ở các nước thu nhập cao, còn các nước thu nhập thấp là 5,7%.

Báo cáo cũng dự báo tình trạng thanh niên thất nghiệp là thách thức. Tỉ lệ người NEET (không được đào tạo, không học hành hoặc không có việc làm) vẫn ở mức cao, đặc biệt là phụ nữ trẻ.

Tốc độ tăng trưởng năng suất chậm lại

Báo cáo chỉ ra một thời gian ngắn tăng sau đại dịch, năng suất lao động đã trở lại mức thấp trong thập kỷ trước. Đặc biệt dù có tiến bộ công nghệ và đầu tư tăng lên nhưng tốc độ tăng trưởng năng suất vẫn tiếp tục chậm lại.

Nguyên nhân được lý giải do lượng đầu tư đáng kể được hướng tới các lĩnh vực kém năng suất hơn như dịch vụ và xây dựng. Và sự thống trị của các công ty độc quyền kỹ thuật số lớn cản trở việc áp dụng công nghệ nhanh hơn, nhất là ở các nước đang phát triển và các lĩnh vực có sự chiếm ưu thế của các công ty năng suất thấp.

Tổng giám đốc ILO Gilbert F. Houngbo khẳng định tầm quan trọng của mục tiêu công bằng xã hội đối với sự phát triển bền vững.

"Mức sống giảm sút và năng suất yếu kết hợp với lạm phát dai dẳng tạo điều kiện cho sự bất bình đẳng lớn hơn, làm suy yếu những nỗ lực đạt được công bằng xã hội.

Và nếu không có công bằng xã hội lớn hơn, chúng ta sẽ không bao giờ có được sự phục hồi bền vững" - ông nói.

Lương 8,61 triệu đồng là đủ sống ở thành phố lớn?

Kết quả một nghiên cứu về lương đủ sống tại Việt Nam của Viện nghiên cứu Anker (Anker Research Institute) vừa công bố cho thấy lương tối thiểu được áp dụng ở Việt Nam thường quanh mức 50% lương đủ sống.