Người đại diện hợp pháp có được tham gia bào chữa?

Ông Nguyễn Thanh Lương - Ảnh: N.V.

Bà Huê có giấy ủy quyền cho ông Nguyễn Thanh Lương (55 tuổi, ngụ tại TP.HCM) tham gia tố tụng với tư cách là người đại diện hợp pháp của người giám hộ để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho con trai bà.

Sau đó, ông Lương gửi văn bản đề nghị Cơ quan cảnh sát điều tra Công an TP Cà Mau cho ông được tham gia tố tụng bảo vệ cho bị can.

Tháng 3-2017, thủ trưởng Cơ quan cảnh sát điều tra Công an TP Cà Mau có thông báo từ chối cấp giấy chứng nhận bào chữa cho ông Nguyễn Thanh Lương. Công an TP Cà Mau viện dẫn điều 56 Bộ luật tố tụng hình sự.

Theo đó, người bào chữa có thể là 1 trong 3 trường hợp: luật sư, người đại diện hợp pháp của người bị tạm giữ, tạm giam hoặc bào chữa viên nhân dân. Ông Nguyễn Thanh Lương không thuộc đối tượng nào trong số này nên công an từ chối cấp giấy chứng nhận bào chữa.

Bà Huê tiếp tục khiếu nại đến Viện KSND TP Cà Mau và cũng được trả lời là phải theo quy định của điều 56 Bộ luật tố tụng hình sự. 

Ông Nguyễn Thanh Lương cho biết: “Theo nghị quyết số 03 hướng dẫn thi hành một số điều của Bộ luật tố tụng hình sự thì người chưa thành niên và người đại diện hợp pháp của họ được quyền lựa chọn người bào chữa.

Trước đây, với tư cách là người đại diện theo ủy quyền của người giám hộ, tôi từng được TAND huyện Cái Nước (Cà Mau) cấp giấy chứng nhận người bào chữa bảo vệ cho bị cáo”. 

Trao đổi với Tuổi Trẻ về tình huống nêu trên, nhiều chuyên gia pháp lý cho rằng ông Nguyễn Thanh Lương phải được cấp giấy chứng nhận người bào chữa.

“Tôi nghĩ trong trường hợp này, các cơ quan tố tụng có sự nhầm lẫn. Bị cáo chưa thành niên thì theo quy định có người đại diện hợp pháp bảo vệ quyền lợi cho họ (mẹ đại diện cho con).

Người mẹ không thực hiện quyền của mình thì được phép ủy quyền cho người khác thực hiện. Người được ủy quyền phải được cấp giấy chứng nhận người bào chữa theo quy định” - TS Đinh Thế Hưng (trưởng phòng pháp luật hình sự Viện nhà nước và pháp luật - Viện hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam) nói.