09/07/2019 11:46 GMT+7

'Người cha của bossa nova' qua đời, đất nước Brazil rơi lệ

ĐỘC CẦM
ĐỘC CẦM

TTO - Cả đất nước Brazil rơi lệ trong ngày 6-7 khi hay tin “người cha của bossa nova” João Gilberto qua đời ở tuổi 88.

Người cha của bossa nova qua đời, đất nước Brazil rơi lệ  - Ảnh 1.

Nghệ sĩ João Gilberto được xem là một trong những người đã mở đường cho âm nhạc Brazil mê hoặc thế giới - Ảnh: Esquina Musical

Năm 1963, nghệ sĩ saxophone được coi là "người lãnh đạo của jazz Bờ Tây nước Mỹ" là Stan Getz nhận lời đề nghị của nhà sản xuất Creed Taylor quyết định sang Brazil tìm hiểu về samba - thứ âm nhạc được nhiều nghệ sĩ Mỹ khi đó đặc biệt quan tâm - trong bối cảnh jazz đang khủng hoảng.

Sau một tháng ở Brazil, Stan Getz mời nghệ sĩ guitar João Gilberto, nhạc sĩ/nghệ sĩ piano Antonio Carlos-Jobim cùng ban nhạc quay về phòng thu A&R tại New York, ghi âm album mà sau này được đặt với cái tên đơn giản: Getz/Gilberto. 

Năm 1964, đĩa nhạc ra mắt và ngay lập tức nhận giải Grammy cho hạng mục "Bản ghi âm của năm", mở đầu cho thời kỳ bùng nổ của bossa nova và hâm nóng lại đời sống của jazz khắp xứ cờ hoa.

Gilberto giống như Trịnh Công Sơn của Việt Nam. Ông ấy là niềm tự hào, huyền thoại âm nhạc vĩ đại của Brazil.

JOEY DANISH (một nhạc công nước ngoài đang chơi nhạc ở Việt Nam)

Getz/Gilberto là đĩa nhạc bước ngoặt đưa thể loại bossa nova, một sản phẩm giao thoa độc đáo của jazz và samba, trở thành thứ âm nhạc được cả thế giới yêu thích. 

Và tất nhiên, nói tới tác phẩm kinh điển này, không thể không nhắc tới João Gilberto.

Sinh năm 1931, João Gilberto tiếp xúc với cây đàn guitar năm 14 tuổi nhờ người ông của mình. Từ đó, tình yêu với âm nhạc như được thổi bùng. 

Năm 18 tuổi, João trở thành nghệ sĩ hát các ca khúc trữ tình cho đài phát thanh ở quê nhà. 

Nhưng bước ngoặt thực sự là khi anh gặp gỡ người đồng nghiệp đang rất nổi tiếng là Antonio Carlos-Jobim. Cả hai lâu nay giữ một tình bạn, tình đồng nghiệp đặc biệt.

Trong sự nghiệp âm nhạc kéo dài hơn nửa thế kỷ, João Gilberto đã có gần 40 album được phát hành cùng hàng trăm buổi biểu diễn lớn nhỏ. 

Sáng tạo cho mình phong cách guitar lấy nền tảng của guitar cổ điển, thổi vào những chất liệu âm nhạc Brazil vốn chạy sẵn trong huyết quản và sự phóng túng ít nhiều của jazz, João Gilberto được thừa nhận là người khai mở và định hình rõ nét bossa nova. 

Đơn cử như cách hát của ông và người vợ khi đó là Astrud trong album Getz/Gilberto. 

Ở các ca khúc đã trở thành kinh điển như The Girl from Ipanema, So Danco Samba, Corcovado (Quiet nights of quiet stars), lối hát như thầm thì, trầm ấm kết hợp với kỹ thuật rung vang tinh tế đã trở thành chuẩn mực của bossa nova. 

Thậm chí những nghệ sĩ gạo cội như Frank Sinatra khi khai phá phong cách âm nhạc này cũng phải học tập cách thể hiện của Gilberto.

João Gilberto từng có hai người vợ là Astrud và Miucha, đều là những nữ ca sĩ nổi tiếng Brazil. João cũng có một người con gái theo nghiệp ca hát là Bebel Gilberto. 

Tuy nhiên, những ngày cuối đời của ông khá buồn. Ông lựa chọn sống một mình từ năm 2009 trong tình cảnh bệnh tật cũng như vấn đề tài chính hành hạ mình. Chỉ tới khi không thể làm được gì hơn, João mới để các con lo liệu mọi việc.

Một huyền thoại nghệ thuật nữa đã ra đi. Nhưng chắc chắn người ta sẽ không bao giờ quên "người cha của bossa nova" João Gilberto - người đàn ông với cây đàn guitar và giọng hát thủ thỉ: "Cô gái đến từ Ipanema bước đi như đang nhún nhảy thật tình theo điệu samba...".

Cho tới nay, sau 55 năm ra đời, Getz/Gilberto vẫn được coi là một trong những album nhạc jazz thành công nhất trên cả ba phương diện: nghệ thuật, độ phổ biến và doanh thu.

Ở Việt Nam, Getz/Gilberto cũng là đĩa nhạc rất được ưa chuộng, đặc biệt trong giới chơi âm thanh và đĩa nhựa.

Một người bán đĩa lâu năm tại Hà Nội chia sẻ rằng những bản ghi âm chất lượng cao của đĩa nhạc này nay vẫn được người sưu tầm lùng mua dù với giá không hề rẻ.

ĐỘC CẦM

Bình luận hay

Chia sẻ

Tuổi Trẻ Online Newsletters

Đăng ký ngay để nhận gói tin tức mới

Tuổi Trẻ Online sẽ gởi đến bạn những tin tức nổi bật nhất

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự

Tin cùng chuyên mục

Giáo sư Trần Văn Thọ gặp gỡ độc giả ba miền với Hồi ức đến tương lai

Sách 'Hồi ức đến tương lai' của giáo sư Trần Văn Thọ tập hợp những bài báo chính luận, ghi chép và tùy bút đầy trăn trở, giàu cảm xúc của ông, một trong những trí thức Việt Nam tiêu biểu tại Nhật Bản.

Giáo sư Trần Văn Thọ gặp gỡ độc giả ba miền với Hồi ức đến tương lai

Văn nghệ sĩ TP.HCM hành trình Theo dấu chân cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa xuân năm 1975

'Theo dấu chân cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa xuân năm 1975' là chủ đề hành trình về nguồn dành cho văn nghệ sĩ TP.HCM năm 2025.

Văn nghệ sĩ TP.HCM hành trình Theo dấu chân cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa xuân năm 1975

Kiến trúc sư Võ Trọng Nghĩa nhận giải Văn hóa châu Á Fukuoka

Kiến trúc sư Võ Trọng Nghĩa của Việt Nam được trao giải Văn hóa châu Á Fukuoka năm 2025, hạng mục Nghệ thuật văn hóa.

Kiến trúc sư Võ Trọng Nghĩa nhận giải Văn hóa châu Á Fukuoka

Nơi kết thúc bắt đầu: Chọn quên hết hay nhớ thật nhiều?

Những hoàn cảnh trong vở Nơi kết thúc bắt đầu đều có một lý do để bước vào Cõi lưu luyến. Họ tạm dừng chân ở đây.

Nơi kết thúc bắt đầu: Chọn quên hết hay nhớ thật nhiều?

Điện Kính Thiên là biểu tượng quyền lực tối cao của triều đình Đại Việt

Điện Kính Thiên là biểu tượng quyền lực tối cao của triều đình Đại Việt, trải dài từ thế kỷ XI đến thế kỷ XVIII, là không gian vật chất quan trọng và mang giá trị về tâm linh và triết lý sâu sắc.

Điện Kính Thiên là biểu tượng quyền lực tối cao của triều đình Đại Việt

'Huyền thoại bún bò Huế' từng được Anthony Bourdain ca ngợi qua đời

Một số tin tức nổi bật: Thương Ba Sịa của Mẹ biển; Skibidi Toilet được chuyển thể thành phim; 'Lunch Lady' huyền thoại qua đời ở tuổi 58; Hoa hậu Somalia lên tiếng về hủ tục cắt âm vật.

'Huyền thoại bún bò Huế' từng được Anthony Bourdain ca ngợi qua đời
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar
Đăng ký bằng email
Khi bấm "Đăng ký" đồng thời bạn đã đồng ý với điều khoản của toà soạn Đăng ký
Đăng nhập
Thông tin bạn đọc Thông tin của bạn đọc sẽ được bảo mật an toàn và chỉ sử dụng trong trường hợp toà soạn cần thiết để liên lạc với bạn.
Gửi bình luận
Đóng
Hoàn thành
Đóng

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar