Rời VN, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đã sang thăm Philippines vào hôm qua. Theo báo Philippines Daily Inquirer, phát biểu trong cuộc họp báo ở Manila, ông Kerry khẳng định Trung Quốc không nên áp dụng vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) trên biển Hoa Đông.
Tiếp mạch tuyên bố tại VN một ngày trước, ông Kerry nhấn mạnh: “Bắc Kinh cũng không nên thực hiện những hành động đơn phương tương tự tại các nơi khác trong khu vực, đặc biệt là trên biển Đông”.
Về vấn đề này, phía Philippines cũng đưa ra thông điệp rõ ràng. Ngoại trưởng Philippines Del Rosario mô tả việc Trung Quốc lập ADIZ trên biển Hoa Đông là hành vi biến một vùng hàng không thành “không phận nội địa”. Ông nói tiếp: “Nếu Trung Quốc lập một ADIZ trên biển Đông, đó sẽ là một vấn đề lớn đối với chúng tôi”.
Trao đổi với Tuổi Trẻ, giáo sư Renato C. De Castro thuộc ĐH De La Salle (Philippines) nhận định việc Bắc Kinh công bố một ADIZ trên biển Đông chỉ là chuyện một sớm một chiều, do đó phía Philippines đặc biệt quan ngại.
“Việc Nhật và các nước ASEAN ra tuyên bố chung nhấn mạnh tầm quan trọng của tự do hàng không đã phản ánh mối lo ngại trên. Mỹ và Philippines cũng sẽ phải đưa ra một tuyên bố tương tự” - giáo sư De Castro khẳng định.
Ngoại trưởng Kerry cho biết Mỹ sẽ đứng về phía các đồng minh tại châu Á - Thái Bình Dương. “Mỹ kịch liệt phản đối các hành vi khiêu khích, đe dọa, cưỡng ép để đòi hỏi chủ quyền. Tôi đảm bảo với Ngoại trưởng Del Rosario rằng Mỹ sẽ đảm bảo an ninh cho Philippines và cho khu vực” - ông Kerry tuyên bố.
Ông cho biết Washington ủng hộ các nước khu vực đòi hỏi chủ quyền thông qua các biện pháp hòa bình, hợp pháp. “Tôi hi vọng các nhà lãnh đạo Trung Quốc sẽ nhận ra sự sáng suốt của việc đối thoại - ông Kerry nói - Nếu Trung Quốc có hành động đơn phương, chúng tôi sẽ thể hiện rõ quan điểm”.
Sau khi gặp ông Del Rosario, Ngoại trưởng Kerry đã hội đàm với Tổng thống Philippines Benigno Aquino về việc mở rộng hợp tác kinh tế và an ninh Mỹ - Philippines. Ông Kerry mô tả Philippines là “một đồng minh quan trọng” và “Mỹ cam kết hợp tác chặt chẽ với Philippines để đối phó với những thách thức an ninh nghiêm trọng nhất” của Manila.
“Đó là lý do chúng tôi đang đàm phán về một thỏa thuận khung mạnh mẽ hơn nhằm tăng cường hợp tác quốc phòng, bao gồm việc tăng cường luân chuyển quân Mỹ ở Philippines” - ông Kerry cho biết.
Hiện Washington và Manila đang ở giai đoạn cuối của việc đàm phán thỏa thuận cho phép thêm quân Mỹ, máy bay và tàu chiến luân chuyển tại các căn cứ quân sự ở Philippines.
Giáo sư De Castro cho rằng chuyến thăm của ông Kerry sẽ là chất xúc tác giúp đẩy nhanh quá trình thỏa thuận. Chuyên gia Ian Storey thuộc Viện Nghiên cứu Đông Nam Á ở Singapore cũng nhận định việc Mỹ hỗ trợ nhân đạo Philippines nhanh chóng và hiệu quả sau siêu bão Haiyan sẽ giúp thỏa thuận quân sự được triển khai hiệu quả.
Tại Manila, ông Kerry tuyên bố Mỹ sẽ hỗ trợ lực lượng an ninh của Philippines 40 triệu USD để giúp nước này bảo vệ các vùng nước chủ quyền. Washington sẽ cung cấp số tiền này cho Manila trong ba năm tới, một phần để tăng cường năng lực của lực lượng tuần duyên Philippines, một phần để giúp cảnh sát Philippines cải thiện khả năng chống khủng bố ở các đảo miền nam.
Đăng ký tại đây
Bình luận hay