Nghi vấn xăng pha methanol, acetone

Phóng to

PGS.TS Hoàng Mạnh Hùng phát biểu tại hội thảo - Ảnh: Lâm Hoài

Theo kết quả thực nghiệm do Chi cục Tiêu chuẩn đo lường chất lượng Hà Nội công bố tại hội thảo, khi thử nghiệm trên xe Honda Dream II cũ, tại địa điểm thoáng, không gió lùa cho thấy tại các khoảng thời gian vận hành 10, 20, 30, 40, 50, 60 phút, nhiệt độ của thân động cơ (phía trên), mặt ngoài xilanh, vỏ ống xả (gần vị trí mối hàn với cổ ống xả) khi dùng xăng pha 15% mathenol hầu hết đều cao hơn so với dùng xăng đạt chuẩn RON92. Nhiệt độ chênh lệch dao động từ 0,8-10^OC.

PGS.TS Hoàng Mạnh Hùng - nguyên phó viện trưởng Viện Khoa học hình sự (Bộ Công an), giám đốc Trung tâm Tư vấn giám định nhân sự - cho biết qua thực tế khám nghiệm và nghiên cứu có thể khẳng định nguyên nhân đầu tiên phải do nhiên liệu, những nguyên nhân khác chỉ xếp sau. Theo phân tích của ông Hùng, methanol được sản xuất nhiều tại Trung Quốc, có giá thành rẻ nên người kinh doanh có thể trộn lẫn để gian lận, trong lúc acetone cũng được sử dụng nhằm tăng chỉ số octan của xăng để thu lời bất chính.

Với những nhận định như khi xăng còn 5% trong bình sẽ bốc hơi, sau đó gặp không khí lạnh bốc cháy là chưa thật sự thuyết phục; còn nếu xăng pha lẫn nước chỉ gây oxy hóa động cơ, gây chết máy chứ không gây cháy. Cái khó hiện nay, do acetone và methanol có nhiệt độ bay hơi thấp nên khi khám nghiệm hiện trường cháy khó phát hiện dấu vết. Ông Hùng đề nghị Sở Khoa học - công nghệ Hà Nội nhanh chóng thành lập “ban chỉ huy đặc nhiệm” các nhà khoa học để giải quyết các vụ cháy nổ.

Cùng chung nhận định, ông Vũ Huy Thanh - Học viện Kỹ thuật quân sự - cho rằng khi pha acetone và methanol vào nhiên liệu dễ gây trương nở, phá hủy dây dẫn, gây rò rỉ nhiên liệu. Hai chất này còn khiến tính năng cháy của nhiên liệu thay đổi, có thể làm tăng áp suất hơi của nhiên liệu, trong lúc ngưỡng cháy của hai chất này thấp, vì vậy nguy cơ gây cháy tiềm ẩn rất cao.

Trong khi đó, PGS.TS Vũ Thị Thu Hà, trưởng Phòng thí nghiệm trọng điểm lọc hóa dầu - Viện Hóa học công nghiệp, khẳng định nguyên nhân cháy nổ xe liên quan tới áp suất hơi bão hòa khi xăng pha methanol hoàn toàn bị loại bỏ. Qua thực nghiệm của Phòng thí nghiệm lọc hóa dầu, khi xăng pha 5% methanol áp suất hơi bão hòa càng tăng lên, nhưng nếu tiếp tục pha hàm lượng cao hơn nữa thì áp suất này càng giảm xuống, khó gây cháy nổ. Tuy nhiên theo bà Hà, methanol có thể gây ảnh hưởng đến các chi tiết, ăn mòn vật liệu, động cơ, dây dẫn... dẫn tới rò rỉ nhiên liệu, là yếu tố gián tiếp gây cháy.

Tại hội thảo, bà Hà cho biết thời gian gần đây có tình trạng pha lẫn thêm phụ gia tiết kiệm nhiên liệu. “Chúng tôi sẽ chủ trì, cùng Cục Đăng kiểm và Viện cơ khí động lực (ĐH Bách khoa Hà Nội) thử nghiệm, nghiên cứu bài bản, chi tiết trong một năm về ảnh hưởng của loại phụ gia này đến chỉ tiêu chất lượng của xăng hoặc diesel đã được pha thêm” - bà Hà nói.

Kết thúc hội thảo, giám đốc Sở Khoa học - công nghệ Hà Nội Lê Xuân Rao cho biết sẽ gửi thông báo, cảnh báo các đại lý, doanh nghiệp xăng dầu về ảnh hưởng của việc pha methanol, acetone đến chất lượng xăng dầu như các nhà khoa học đã khuyến cáo tại hội thảo.