Ngày đầu tiên làm lính

Tân binh Vùng 4 hải quân (quân cảng Cam Ranh, Khánh Hòa) do chưa quen nên được cho phép xắn ống quần lên đến gối tập luyện bước đi theo điều lệnh - Ảnh: TIẾN THÀNH

Ngày 21-3-1991, buổi sáng, mạ nắm cho nắm cơm với muối vừng, bỏ vào cái bao nilông rồi cùng em gái và cô hàng xóm đạp xe từ Cửa Tùng lên thị trấn Hồ Xá (huyện Vĩnh Linh, Quảng Trị) để dự lễ tòng quân...

Trước đó chừng hơn tháng thì mình đã nhận được giấy gọi đi khám sức khỏe. Khám nhiều vòng lắm nhưng mình chỉ nhớ cái vòng bác sĩ kêu mấy chục thằng trai trẻ vào trong phòng kín, bắt cởi hết áo quần, đóng cửa lại rồi đi ra... Mấy chục thằng trai nhìn nhau e dè.

Chờ lâu quá không thấy bác sĩ quay lại nên bọn mình bắt đầu... xem xét nhau.

Đang lúc ấy thì bác sĩ quân y chạy vào. Rất đơn giản, bác sĩ quân y dùng dụng cụ y tế gì đó, nâng bên này nâng bên kia xem xét. Xong bảo đứng tại chỗ nhảy tưng tưng... Thằng nào cũng nhảy cho đến mồ hôi vã ra... Thằng Dần coi to khỏe trợn trạo rứa nhưng bị loại ngay.

Lễ giao quân ở sân huyện đội. Kem đánh răng, xà phòng cứ ném từ đầu hàng quân xuống, thằng nào nhanh tay nhặt được thứ gì thì nhặt... Thằng Tùng đút luôn hai bánh xà phòng vào hai bên túi quần, lập tức bị một anh sĩ quan đi nhận quân phát hiện được:

- Ê, chú em! Mỗi người chỉ một bánh thôi. Kể từ hôm nay, các anh là chiến sĩ Quân đội nhân dân Việt Nam! Phẩm chất đầu tiên của người lính là trung thực, không được gian dối. Tôi nhắc lại tuyệt đối không được gian dối!

Chúng ta là đàn ông, lại là người lính, tôi không cho phép bất cứ ai dối trá. Nếu các anh lấy thêm một bánh xà phòng, một hộp kem đánh răng thì có nghĩa đồng đội của các anh sẽ thiếu những thứ đó. Rõ chưa?

- Dạ rõ!

- Không có “dạ”. Điều lệnh quân đội chỉ có “rõ”! Nhưng không sao, sau này các anh sẽ được học, được huấn luyện đàng hoàng.

Thằng Tùng mặt đỏ rần rần, cúi đầu nói: “Tau lấy cho em gái tau một bánh...”. Nhắc đến em gái, mình ngoái cổ nhìn lui thấy em gái cùng cô hàng xóm đứng đằng sau hàng quân ngong ngóng vào chỗ mình ngồi. Mình giơ tay lên vẫy thì thấy cô hàng xóm lấy khăn tay lau nước mắt...

Mới đó mà đã mấy chục năm. Bây giờ lễ tòng quân tổ chức đàng hoàng, trang trọng, lịch sự, hoa tươi, quà cáp đầy mình, quân phục mới tinh, chia tay bịn rịn, mới thấy rằng càng ngày xã hội càng dành cho những người lính tình cảm trân quý, yêu thương rất nhiều...

Ở nước Việt ta, ngày nhập ngũ được gọi là ngày hội, tiễn những người thân ruột thịt của mình đi làm nhiệm vụ, vào nơi gian khó, khổ cực.

Đấy là nơi thử thách bản lĩnh và ý chí kiên cường trong cuộc sống. Điều đó không chỉ diễn ra trong thời chiến mà ngay cả thời bình. Bởi lẽ ít có dân tộc nào hiểu rõ hơn chúng ta về chiến tranh, về mất mát và máu xương thấm đẫm từng thớ đất ngọn núi, con sông này...