Ngân hàng hết lo nợ xấu tăng đột ngột

Tuy được gia hạn thời gian cơ cấu lại nợ, giữ nguyên nhóm nợ nhưng Ngân hàng Nhà nước quy định các ngân hàng sẽ phải bắt đầu trích lập dự phòng rủi ro căn cứ vào bản chất của các khoản nợ - Ảnh: NGỌC PHƯỢNG

Thông tư 03 chính thức có hiệu lực thi hành từ ngày 17-5-2021. Trước đó, nhiều ngân hàng lo lắng nếu không được gia hạn, nợ xấu sẽ tăng đột ngột. 

Tuy được gia hạn thời gian cơ cấu lại nợ, giữ nguyên nhóm nợ nhưng Ngân hàng Nhà nước quy định các ngân hàng sẽ phải bắt đầu trích lập dự phòng rủi ro căn cứ vào bản chất của các khoản nợ đó. Lộ trình trích lập dự phòng rủi ro là 3 năm bắt đầu từ năm 2021. 

Với số lãi phải thu của dư nợ được cơ cấu lại các ngân hàng cũng không được tính vào thu nhập mà phải theo dõi ngoại bảng để đốc thu.

Theo thông tư sửa đổi, các ngân hàng chỉ được cơ cấu lại thời hạn trả nợ đối với số dư nợ đáp ứng đầy đủ các điều kiện: 

Thứ nhất là các khoản nợ phát sinh trước ngày 10-6-2020 từ hoạt động cho vay, cho thuê tài chính. Thứ hai là phát sinh nghĩa vụ trả nợ gốc, lãi trong thời gian từ 23-1-2020 đến 31-3-2021.

Thứ ba là khách hàng không có khả năng trả nợ gốc, lãi theo hợp đồng, thỏa thuận cho vay, cho thuê tài chính đã ký do doanh thu, thu nhập giảm bởi ảnh hưởng của dịch COVID-19.

Số dư nợ còn trong hạn hoặc quá hạn đến 10 ngày từ hạn thanh toán, thời hạn trả nợ theo hợp đồng thỏa thuận. Số dư nợ phát sinh trước ngày 23-1-2020 và quá hạn trong khoảng thời hạn từ 23-1-2020 đến 29-3-2020.

Số dư nợ của khoản nợ phát sinh từ ngày 23-1-2020 và quá hạn trước 17-5-2021.

Ngoài ra còn phải thỏa điều kiện ngân hàng đánh giá không có khả năng trả đúng hạn nợ gốc, lãi do doanh thu bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19.

Khách hàng phải có đề nghị và ngân hàng đánh giá là có khả năng trả đầy đủ nợ gốc, lãi theo thời gian được cơ cấu. Ngân hàng không được cơ cấu lại nợ với các khoản nợ vi phạm pháp luật.

Thời gian cơ cấu lại thời hạn trả nợ kể cả trường hợp gia hạn nợ phải phù hợp với mức độ ảnh hưởng của dịch và không vượt quá 12 tháng. Thời hạn cơ cấu lại nợ mà Ngân hàng Nhà nước đưa ra là đến 31-12-2021.

Bên cạnh đó, nội dung sửa đổi thông tư 01 quy định tổ chức tín dụng phải thực hiện trích lập dự phòng rủi ro bao gồm kết quả phân loại nợ của khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch theo quy định tại thông tư.

Trường hợp số chênh lệch lớn hơn 0, tổ chức tín dụng phải trích bổ sung dự phòng theo tỉ lệ trên số tiền chênh lệch thời điểm thông tư sửa đổi có hiệu lực đến hết 31-12-2021, tối thiểu 30% số tiền chênh lệch. 

Từ 1-1-2022 đến 31-12-2022 tối thiểu 60% số tiền chênh lệch và từ 1-1-2023 đến 31-12-2023 là 100% số tiền chênh lệch.

Từ 1-1-2024, các tổ chức tín dụng quay trở lại xác định phân loại nợ và trích lập như quy định của Ngân hàng Nhà nước.

Doanh nghiệp lo hết cửa vay vốn

TTO - Trong khi các doanh nghiệp lo sẽ bị liệt vào "danh sách đen", khoản vay bị chuyển thành nợ xấu nếu không được cơ cấu lại thời hạn trả nợ, các ngân hàng cũng đứng ngồi không yên bởi nguy cơ lợi nhuận giảm mạnh nếu phải trích lập dự phòng.