Chủ tịch Hạ viện Mỹ thông báo rút lui khỏi vị trí lãnh đạo Đảng Dân chủ ở Hạ viện ngày 17-11 - Ảnh: REUTERS
Không thể phủ nhận trong hai thập niên lãnh đạo Đảng Dân chủ tại Hạ viện, từ năm 2003, bà Pelosi là một trong những nữ chính trị gia đáng gờm nhất ở Washington. Kể từ khi trở thành nữ chủ tịch đầu tiên của Hạ viện Mỹ vào năm 2007 cho đến nhiều năm sau đó, bà gần như luôn là người phụ nữ đơn độc trong căn phòng toàn đàn ông.
Cho đến khi bà Pelosi tuyên bố rút lui vào ngày 17-11 để nhường lại cho "thế hệ mới" lên lãnh đạo, bà được đánh giá là một trong những lãnh đạo vĩ đại nhất của Hạ viện và là bộ mặt của Đảng Dân chủ trong cả một thế hệ.
Dù không làm lãnh đạo, bà sẽ tiếp tục ở lại Quốc hội để hướng dẫn lớp lãnh đạo kế thừa.
Lãnh đạo mạnh nhất
"Kể từ lần đầu đến Hạ viện năm 6 tuổi, tôi không bao giờ nghĩ một ngày nào đó tôi từ một bà nội trợ thành chủ tịch", bà Pelosi nói ngày 17-11.
Bà vốn xuất thân trong một gia đình chính trị, có cha từng là thị trưởng thành phố Baltimore ở bang Maryland. Học đại học ở gần Washington DC, nơi bà gặp và lấy chồng là ông Paul Pelosi, trước khi chuyển về San Francisco làm nội trợ. Bà sinh năm người con.
Bà Nancy Pelosi nhậm chức chủ tịch Hạ viện Mỹ năm 2007 - Ảnh: NYT
Năm 1976, bà bước chân vào chính trị và tiến từng bước tại bang California trước khi giành một ghế trong Quốc hội vào năm 1987 ở tuổi 47. Bà được bầu làm chủ tịch Hạ viện lần đầu tiên năm 2007 đến khi Đảng Dân chủ để mất quyền kiểm soát cơ quan này năm 2011.
Tuy nhiên bà quay trở lại vị trí này năm 2019 sau "làn sóng xanh" Đảng Dân chủ chiếm ưu thế cuộc bầu cử giữa kỳ năm 2018, trở thành người duy nhất làm được điều đó trong 60 năm.
Pelosi là lãnh đạo quốc hội mạnh mẽ nhất mà tôi từng thấy"
Chuyên gia Norm Ornstein tại Viện Doanh nghiệp Mỹ
Trong hai thập kỷ, bà đã lãnh đạo Đảng Dân chủ tại Hạ viện bằng ý chí thép, giúp đảng này luôn đứng vững trong những thời kỳ lịch sử đầy biến động. Từ chiến tranh Iraq đến cuộc khủng hoảng tài chính, thông qua cải cách chăm sóc sức khỏe và đóng cửa chính phủ, thông qua hai cuộc luận tội tổng thống, đại dịch COVID-19 và âm mưu bạo loạn, bà luôn là người lãnh đạo không nao núng.
"Không một chính trị gia nào trong thời đại của bà có thể sánh được với năng lực lập pháp, hiểu biết về lá phiếu, kỹ năng đàm phán và khả năng gây quỹ của bà", tờ Times viết.
Bà Pelosi trở lại vị trí chủ tịch Hạ viện Mỹ năm 2019 - Ảnh: AFP
Di sản
Trong sự nghiệp của mình, bà đã giúp thông qua nhiều đạo luật lịch sử như đạo luật chăm sóc y tế dưới thời ông Obama, mà cựu chủ tịch Hạ viện Newt Gingrich cho rằng nên gọi là Pelosicare chứ không phải Obamacare, giúp hàng triệu người Mỹ có được bảo hiểm y tế. Trong hai năm qua, bà cũng thúc đẩy đạo luật giải cứu trị giá 1.900 tỉ USD và đạo luật giảm lạm phát trị giá 700 tỉ USD dưới thời ông Biden.
Dù có tiếng nói mạnh mẽ, bà không phải lúc nào cũng được yêu thích. "Tôi rất thích làm việc với ba tổng thống, đạt được các khoản đầu tư lịch sử vào năng lượng sạch với Tổng thống George Bush, cải cách chăm sóc sức khỏe với Tổng thống Barack Obama và tạo dựng tương lai từ cơ sở hạ tầng đến chăm sóc sức khỏe, hành động về khí hậu với Tổng thống Joe Biden", bà Pelosi nói ngày 17-11 và không nhắc đến ông Trump.
Năm 2019, bà đã dẫn đầu cuộc điều tra dẫn đến vụ luận tội Tổng thống Donald Trump, lần thứ ba trong lịch sử. Căng thẳng không chỉ dừng lại ở lời qua tiếng lại giữa ông Trump và bà Pelosi.
Năm 2021, trong cuộc bạo loạn Đồi Capitol, đối tượng đầu tiên mà những người ủng hộ ông Trump nhắm tới là bà Pelosi.
Mới đây nhất, một kẻ đột nhập vào nhà riêng của bà ở California đã dùng búa đánh nứt sọ của chồng bà. Điều này được cho là có ảnh hưởng phần nào đến quyết định rút lui của chủ tịch Hạ viện Mỹ.
Khi phe Dân chủ mất thế đa số tại Thượng viện năm 2010, bà Pelosi đã kêu gọi tổng thống Mỹ khi đó Barack Obama không từ bỏ đạo luật lịch sử về chăm sóc y tế. "Nếu cổng đóng, ta đi qua hàng rào. Nếu hàng rào quá cao, chúng ta sẽ nhảy sào. Nếu cách đó không hiệu quả, chúng tôi sẽ nhảy dù vào. Nhưng chúng ta sẽ thông qua cải cách chăm sóc sức khỏe cho người dân Mỹ", bà tuyên bố.
Dù cao trào của việc thông qua dự luật tập trung ở Thượng viện nhưng điều đó sẽ không bao giờ thành công nếu không có quyết tâm và động lực của bà Pelosi.
Đăng ký tại đây
Bình luận hay