Mỹ ngưng viện trợ cho Bình Nhưỡng

* Liên Hiệp Quốc lên án

Phóng to

Nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un (phải) và các tướng lĩnh nước này. CHDCND Triều Tiên trước đó đã đồng ý ngừng chương trình tên lửa đổi lấy viện trợ lương thực - Ảnh: AFP

Ngày 13-4, Tổng thống Mỹ Barack Obama nói ông hết sức quan ngại về vụ phóng tên lửa, mà ông cho rằng vi phạm các nghị quyết của Hội đồng bảo an. “Chúng tôi sẽ tiếp tục gây áp lực lên họ và họ sẽ tiếp tục tự cô lập mình cho tới khi họ lựa chọn con đường khác”, ông Obama nói trong một cuộc phỏng vấn với đài truyền hình Telemundo.

Ben Rhodes, phó cố vấn an ninh quốc gia của ông Obama, nói Mỹ sẽ không thể tiếp tục các thỏa thuận cung cấp “bất cứ viện trợ nào” cho CHDCND Triều Tiên vì chính quyền nước này “không đáng tin trong việc giữ các cam kết”. Thay vào đó, Rhodes nói Mỹ có thể xem xét thêm các lệnh trừng phạt sau vụ phóng vệ tinh.

Theo một thỏa thuận ngày 29-2, Mỹ sẽ viện trợ lương thực cho CHDCND Triều Tiên đổi lấy việc Bình Nhưỡng chấp nhận đóng băng các thử nghiệm hạt nhân và tên lửa. CHDCND Triều Tiên khẳng định việc phóng vệ tinh của họ là vì mục đích hòa bình, nhưng Mỹ coi đó là một vụ thử tên lửa trá hình.

Ngày 13-4, Bộ trưởng ngoại giao Mỹ đã có cuộc điện đàm về vụ phóng tên lửa với người đồng cấp Trung Quốc, Dương Khiết Trì. “Chúng tôi yêu cầu họ sử dụng quan hệ với CHDCND Triều Tiên để chuyển đi những quan ngại của chúng tôi về các hành động gần đây của họ (Triều Tiên)”, hãng tin Reuters dẫn lời Mark Toner, người phát ngôn bộ ngoại giao Mỹ.

Tuy nhiên, một số tổ chức nhân đạo cho rằng việc Mỹ gắn viện trợ lương thực với các điều kiện chính trị có thể làm ảnh hưởng tới hàng triệu người CHDCND Triều Tiên đang thiếu ăn.

David Austin, người đứng đầu chương trình CHDCND Triều Tiên của tổ chức thiện nguyện Mercy Corps nói: “Việc sử dụng lương thực như một chính sách là sự thay đổi và là điều khiến chúng tôi quan ngại. Chúng tôi cho rằng điều đó có thể khiến làm mất đi sự tập trung vào những người cần được cứu trợ và những người chúng ta có thể cứu”, Austin nói với hãng tin AFP. Ông từng đến CHDCND Triều Tiên vào tháng 3 và cho biết ở một trại trẻ mồ côi mà ông ghé thăm, các em nhỏ chỉ được cung cấp 60% khẩu phần ăn thông thường.

Năm 2011, Liên minh châu Âu đã tuyên bố viện trợ lương thực trị giá 13 triệu USD cho CHDCND Triều Tiên.

* Trong khi đó, ngày 13-4, Hội đồng bảo an Liên Hiệp Quốc đã họp kín và lên án CHDCND Triều Tiên vì vụ phóng vệ tinh, cho rằng đó là một động thái vi phạm hai nghị quyết trước đó của hội đồng.

Phát biểu sau cuộc họp kín của HĐBA LHQ về vụ phóng tên lửa của CHDCND Triều Tiên, Chủ tịch Hội đồng bảo an Susan Rice, Đại sứ Mỹ tại Liên Hiệp Quốc, nói hội đồng sẽ tiếp tục tham vấn lẫn nhau về “một phản ứng thích đáng, tương quan với các trách nhiệm của hội đồng, do tính chất khẩn cấp của vấn đề”.

Bà Rice nói HĐBA "lấy làm tiếc về vụ phóng này", coi đó là hành động vi phạm các nghị quyết của LHQ. Tuyên bố này ôn hòa hơn so với những lời lên án mạnh mẽ do các cường quốc phương Tây đưa ra riêng rẽ.

Hãng tin Mỹ CNN nói bà Rice từ chối cho biết liệu CHDCND Triều Tiên có phải đối mặt với những lệnh cấm vận mới hay không. Bà cho rằng vào thời điểm này “còn quá sớm… để dự đoán hay nêu lên tính chất của hành động phản ứng”.

Tại Geneva, Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Ban Ki Moon, một người Hàn Quốc, cho rằng vụ phóng vệ tinh đã “coi thường lập trường vững chắc và thống nhất của cộng đồng quốc tế” cũng như “đe dọa sự ổn định của vùng”.