Mỹ đẩy Nga - Trung gần nhau hơn?

Tổng thống Nga Vladimir Putin bắt tay Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại điện Kremlin, Matxcơva, Nga ngày 5-6-2019 - Ảnh: REUTERS

Theo hãng tin Tass (Nga), chuyến thăm 3 ngày của ông Tập được kỳ vọng sẽ dẫn tới những thành tựu cụ thể, đặc biệt trong lĩnh vực đầu tư, thương mại song phương. 

Nhưng trong mắt giới quan sát, chuyến thăm này cũng gửi thông điệp mạnh mẽ đến Mỹ trong bối cảnh Washington đang trừng phạt Matxcơva và gây thương chiến với Bắc Kinh.

Dự kiến sẽ có 2 tuyên bố

Sau nghi thức đón tiếp trọng thể và hội đàm với ông Putin tại Matxcơva ngày 5-6, trong hai ngày tiếp theo (6 và 7-6), ông Tập sẽ tới thành phố Saint Petersburg để dự diễn đàn kinh tế do ông Putin chủ trì. 

Trong chuyến thăm này, phái đoàn Trung Quốc sẽ tặng ông Putin 2 con gấu trúc, con vật biểu tượng của Trung Quốc. Chúng sẽ được gửi tới vườn thú tại Matxcơva.

Báo Financial Times dẫn nhận định của ông Zhang Xin, giáo sư ngành Nga học tại Đại học Sư phạm Hoa Đông ở Thượng Hải, cho rằng dự kiến hai nhà lãnh đạo sẽ đưa ra hai tuyên bố. Một tuyên bố về những vấn đề trong mối quan hệ bang giao hai nước. Tuyên bố còn lại sẽ lên án "thế lấn át bá quyền của hệ thống quốc tế", đề cập tới những chính sách thương mại và lệnh trừng phạt của Mỹ.

Trong khi đó trợ lý của ông Putin, ông Yury Ushakov, cho biết hai nhà lãnh đạo sẽ ký một tuyên bố mới về "hợp tác toàn cầu và hợp tác chiến lược, bước vào một thời kỳ mới". Ông này cũng khẳng định Trung Quốc là "đối tác kinh tế quan trọng nhất của Nga".

Nguy cơ về các lệnh trừng phạt mới của Mỹ với Nga cũng sẽ thúc đẩy hai nhà lãnh đạo phải tính tới hệ thống thanh toán không phải đồng USD. "Điều này đã trở thành mối đe dọa và nguy hiểm thực sự với cả hai nước, nên cần có những thảo luận nghiêm túc về cách ứng phó" - giáo sư Zhang nhận định.

Gắn kết nhau hơn

Năm 2018, thương mại song phương Nga - Trung tăng 24,5%, đạt mốc kỷ lục 108 tỉ USD, vượt qua mọi dự đoán. Giới chức Trung Quốc đang đặt mục tiêu hướng tới con số 200 tỉ USD thời gian tới. 

Cuộc thương chiến căng thẳng Mỹ - Trung đang tăng nhiệt cũng sẽ mở đường cho các sản phẩm thịt heo và gia cầm của Nga tới Trung Quốc nhiều hơn, trong khi đó phía Trung Quốc cũng đang tìm kiếm cơ hội đầu tư vào các hoạt động kinh tế ở Bắc Cực.

Sau khi Mỹ và EU áp đặt những lệnh trừng phạt đầu tiên với Matxcơva năm 2014 vì hành động sáp nhập Crimea, Nga đã có những động thái "xoay trục" rõ ràng trong quan hệ hợp tác với Trung Quốc. Điện Kremlin thấy rõ Bắc Kinh là một đối tác quan trọng với những cơ hội hợp tác giao thương về dầu mỏ, khí đốt và các nguồn tài nguyên thiên nhiên.

Theo chuyên gia Fredrick Kempe - chủ tịch Tổ chức nghiên cứu Atlantic Council, trong bối cảnh hai nước cùng đối đầu với chính quyền ông Trump và cùng chia sẻ những lợi ích chính trị, ông Putin và ông Tập càng có thêm những điểm chung để gắn kết hơn.

TTO - Đằng sau sự xuất hiện của cặp gấu trúc Như Ý và Đình Đình tại sở thú Matxcơva là một thông điệp Bắc Kinh muốn gửi đến nhiều nước: mối quan hệ giữa Trung Quốc và Nga đang ngày càng thắt chặt.