Nguồn: AAA - Đồ họa: T.ĐẠT
Hôm 25-10, các tài xế ở Mỹ đã phải trả trung bình 3,367 USD/gallon (3,785 lít) xăng, cao hơn 1,22 USD so với giá xăng trung bình 2,148 USD/gallon ở Mỹ năm ngoái, theo công ty chuyên về giá nhiên liệu GasBuddy.
Người Mỹ kinh ngạc
"Nền kinh tế Mỹ đang dần phục hồi từ đáy sâu của đại dịch COVID-19, nhu cầu xăng tăng cao nhưng nguồn cung lại eo hẹp. Chúng tôi chưa từng thấy mức giá cao như vậy kể từ tháng 9-2014", ông Andrew Gross - người phát ngôn Hiệp hội Ôtô Mỹ (AAA) - nêu trong thông cáo ngày 25-10.
North Carolina và Florida là hai bang xăng tăng giá nhiều nhất trong tuần trước, tăng 14 cent (0,14 USD) mỗi gallon. Kế đến là bang Arizona (tăng 12 cent), hai bang Rhode Island và New York đều tăng 11 cent/gallon, theo AAA.
Giá xăng ở Mỹ tăng trong bối cảnh giá dầu thô toàn cầu cũng tăng 70% trong năm nay, lên khoảng 85 USD/thùng. Nguyên nhân một phần là vì sự phục hồi kinh tế tại các nước sau đại dịch khiến nhu cầu năng lượng tăng lên. Nhiều nước như Mỹ, Nhật và Ấn Độ đã kêu gọi các nhà sản xuất xăng dầu tăng thêm nguồn cung.
"Đã lâu lắm rồi tôi không còn thấy mức giá này" - ông Frank Lacroix, đang đổ xăng tại cây xăng ở thành phố Framingham (bang Massachusetts), tối 25-10 nói. Ông ngạc nhiên khi thấy giá loại xăng cao cấp đã tăng lên hơn 4 USD/gallon.
Trong nhiều tháng qua, chính quyền Tổng thống Joe Biden tuyên bố sẽ vận dụng mọi công cụ hiện có để kiềm chế tăng giá năng lượng, một việc cũng đang làm tăng lạm phát trên toàn nước Mỹ.
Nhà Trắng cho biết đã chỉ đạo Ủy ban Thương mại liên bang (FTC) điều tra về khả năng tăng giá quá mức, đồng thời chỉ đạo Hội đồng An ninh quốc gia Mỹ hối thúc các nước tham gia OPEC + (gồm các nước thuộc Tổ chức Các nước xuất khẩu dầu mỏ OPEC và một số nước ngoài OPEC) tăng sản lượng.
Mỹ có ít công cụ
Tuy nhiên, Đài CNBC cho rằng hiện Nhà Trắng không có nhiều công cụ để kiềm chế giá năng lượng và chính Nhà Trắng cũng thừa nhận điều này.
Hiện có hai đòn bẩy thị trường mà Chính phủ Mỹ có thể sử dụng, một là dùng nguồn dự trữ khẩn cấp và hai là hạn chế xuất khẩu. Tuy nhiên, Bộ Năng lượng Mỹ cho biết Washington "chưa có kế hoạch ngay lập tức" sử dụng các phương án này.
Các quan chức trong chính quyền ông Biden cho rằng việc giải phóng kho dự trữ xăng dầu chiến lược không tác động đáng kể tới tình hình hiện nay, còn việc cắt giảm xuất khẩu có nguy cơ khiến các đồng minh tức giận và vi phạm các hợp đồng kinh doanh dài hạn.
Ông Biden cho rằng giá xăng ở Mỹ sẽ vẫn ở mức cao từ nay tới năm sau do các chính sách của OPEC và các nhà sản xuất nước ngoài khác.
Tuy nhiên, các chính sách môi trường của chính quyền ông Biden cũng đã gây tác động nhất định tới nguồn cung năng lượng cho thị trường. Đầu năm nay, ông Biden đã thu hồi giấy phép dự án đường ống dẫn dầu Keystone XL nối giữa Canada và Mỹ, tạm dừng cấp phép hoạt động khoan dầu khí trên các vùng đất và vùng biển liên bang.
Louisiana là 1 trong 13 bang đang kiện chính quyền liên bang về lệnh cấm khoan dầu khí. Bà Elizabeth Murrill - quan chức thuộc Cơ quan Tư pháp bang Louisiana - cho rằng Nhà Trắng nên "tháo còng" cho các nhà sản xuất năng lượng nếu muốn cải thiện tình hình sớm hơn.
"Tôi nghĩ chính quyền ông Biden không thể gây ra vấn đề và sau đó tuyên bố tình trạng khẩn cấp phát sinh từ vấn đề do họ tạo ra. Đó không phải là tình trạng khẩn cấp, mà là vấn đề do chính họ gây ra" - bà Murrill bình luận.
Cùng với việc giá cả nhiều loại hàng hóa tăng vọt, lạm phát cũng đang tác động tiêu cực tới ví tiền của người Mỹ và đe dọa sự phục hồi kinh tế trước cuộc bầu cử giữa kỳ năm 2022.
"Về chính trị, Đảng Dân chủ cần nền kinh tế phát triển tốt nhất có thể. Trong khi đó, ông Biden lại cũng ưu tiên giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu và năng lượng sạch, chắc chắn sẽ có xung đột giữa các ưu tiên đó" - ông Stephen Myrow, cựu quan chức Bộ Tài chính Mỹ và hiện là thành viên cấp cao tại công ty nghiên cứu chính sách Beacon Policy Advisors, bình luận.
Mỹ sẽ mất kiểm soát với lạm phát?
Số liệu của Bộ Lao động Mỹ cho thấy lạm phát tại Mỹ trong tháng 9-2021 tăng 5,4% so với cùng kỳ năm ngoái, cao hơn 5,3% trong tháng 8 và là mức lạm phát cao nhất trong 13 năm qua.
Tuy nhiên, cuối tuần trước, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen nói bà "không nghĩ là Mỹ sắp mất kiểm soát với lạm phát". Theo bà Yellen, tỉ lệ lạm phát tính theo năm của Mỹ sẽ vẫn ở mức cao trong năm sau, nhưng sẽ cải thiện vào nửa cuối năm 2022.
Đăng ký tại đây
Bình luận hay