Mỹ cứng rắn với Trung Quốc tại Shangri-La

Phóng to

Bộ trưởng Chuck Hagel và Bộ trưởng Phùng Quang Thanh sau cuộc gặp song phương - Ảnh: Thanh Tuấn

“Trong những tháng gần đây, Trung Quốc đã tiến hành một loạt hành động đơn phương gây bất ổn ở biển Đông” - ông Hagel phát biểu trong phiên toàn thể tại Đối thoại Shangri-La.

Ông nêu rõ: “Họ hạn chế quyền tiếp cận bãi cạn Scarborough, gây áp lực đối với Philippines ở bãi Cỏ Mây, bắt đầu kiên cố hóa trên biển ở một loạt địa điểm và kéo giàn khoan vào khu vực Hoàng Sa”.

Châu Á bị đe dọa nghiêm trọng

Theo ông Hagel, chính những hành động kiểu này đã khiến “châu Á - Thái Bình Dương đang đối mặt với những đe dọa nghiêm trọng” và thông điệp của Mỹ đối với Trung Quốc là “Mỹ sẽ không ngoảnh mặt đi khi những nguyên tắc cơ bản của trật tự thế giới bị đe dọa. Chúng tôi kiên quyết phản đối việc dọa dẫm, gây sức ép hay đe dọa sử dụng vũ lực”.

Gọi biển Đông là “trái tim của châu Á - Thái Bình Dương và là giao điểm của nền kinh tế toàn cầu”, ông Hagel nhắc lại thông điệp các nước phải tuân thủ luật pháp quốc tế.

“Thử thách lớn nhất đối với khu vực là liệu các quốc gia sẽ lựa chọn giải quyết mâu thuẫn thông qua đối thoại, luật pháp và thông lệ quốc tế... hay thông qua dọa dẫm và đe dọa”.

Sự quan tâm đặc biệt của Washington đối với an ninh khu vực thể hiện qua việc ngoài Bộ trưởng Hagel, cả chủ tịch hội đồng tham mưu trưởng liên quân Martin Dempsey và tư lệnh khu vực châu Á - Thái Bình Dương, đô đốc Samuel Locklear đều có mặt tại Đối thoại Shangri-La lần này.

Bộ trưởng Mỹ nhấn mạnh: “Chúng tôi sẽ bảo vệ những nguyên tắc đó. Như hồi tháng 11 năm ngoái, chúng tôi tuyên bố quân đội Mỹ sẽ không tuân thủ tuyên bố về vùng nhận dạng phòng không đơn phương của Trung Quốc ở biển Hoa Đông”.

Ông cũng một lần nữa nhấn mạnh đảo Senkaku/Điếu Ngư nằm trong khuôn khổ hiệp định đối thoại quốc phòng song phương Mỹ - Nhật.

Bộ trưởng quốc phòng Mỹ - Việt đối thoại

Căn phòng Lotus của đoàn Mỹ liên tục bận rộn với các cuộc gặp song phương nối tiếp nhau. Hôm qua, bộ trưởng quốc phòng Mỹ gặp cả bộ trưởng Bộ Quốc phòng Việt Nam (buổi sáng) và người đứng đầu đoàn quân sự Trung Quốc - phó tổng tham mưu trưởng Vương Quán Trung (buổi chiều).

Ngay trong bài phát biểu của mình, Bộ trưởng Chuck Hagel đã thông báo về cuộc gặp song phương với Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Việt Nam Phùng Quang Thanh.

“Cuối buổi sáng nay, tôi sẽ gặp đại tướng Thanh của Việt Nam. Tướng Thanh tham gia quân đội Việt Nam từ năm 1967, cùng năm đó tôi gia nhập quân đội Mỹ và đến Việt Nam. Tướng Thanh và tôi hôm nay gặp nhau với tư cách là bộ trưởng quốc phòng của hai nước... cùng hợp tác để củng cố hợp tác quốc phòng giữa hai nước”.

Sau cuộc gặp kéo dài hơn 30 phút tại phòng Lotus, Bộ trưởng Phùng Quang Thanh khẳng định với Tuổi Trẻ rằng hai bên đã trao đổi rất cởi mở, thẳng thắn với tinh thần xây dựng, hiểu biết lẫn nhau “vì mục đích chung là giữ gìn hòa bình, ổn định trong khu vực”.

Bộ trưởng Thanh cho biết thêm: “Về biển Đông, hai bên thống nhất với nhau là phải tôn trọng luật pháp quốc tế, theo Công ước Luật biển, giữ gìn ổn định an ninh, an toàn hàng hải, hàng không và không có các hoạt động đơn phương”.

Hai bộ trưởng Việt - Mỹ cũng đã trao đổi về kết quả trong các lĩnh vực tìm người Mỹ mất tích trong chiến tranh, rà phá bom mìn, khắc phục hậu quả của dioxin... Và theo Bộ trưởng Phùng Quang Thanh, Bộ trưởng Hagel nói có thể cuối tháng 11 năm nay sẽ trở lại thăm Việt Nam.