Mới đây, trong lễ đón Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Các tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất (UAE) ngày 15-5, màn biểu diễn điệu múa Al-Ayyala cùng phần “múa tóc” độc đáo của các bé gái đã gây ấn tượng mạnh mẽ trên mạng xã hội toàn cầu.
Đây là một minh chứng sống động cho sức sống và sự tiếp nối của văn hóa truyền thống UAE trong thời đại hội nhập.
Video UAE chào đón Tổng thống Donald Trump điệu 'múa tóc' độc đáo
Nghệ thuật múa Al-Ayyala: tinh thần chiến binh trong âm nhạc
Điệu múa Al-Ayyala - Ảnh: ALETIHAD NEWSPAPER
Theo website của UNESCO, Al-Ayyala là loại hình nghệ thuật trình diễn phổ biến và đặc trưng bậc nhất ở UAE, thường xuất hiện trong các dịp trọng đại như lễ cưới, ngày lễ quốc gia hay lễ đón nguyên thủ nước ngoài.
Thông thường, điệu múa do các nhóm nam giới hoặc bé trai biểu diễn xếp thành hai hàng đối diện. Họ cầm những gậy tre hoặc cành tre mảnh tượng trưng cho kiếm, giáo hoặc mũi tên, đồng loạt chuyển động theo nhịp trống để mô phỏng khung cảnh chiến trận, với đầy đủ các biểu cảm chiến đấu, giằng co và chiến thắng.
Riêng tại UAE - khu vực không bắt buộc nữ giới phải che tóc, những người phụ nữ hoặc trẻ em gái cũng tham gia biểu diễn điệu múa này. Khi múa, họ mặc trang phục truyền thống, vừa xoay người vừa hất mái tóc dài sang hai bên theo điệu trống dồn dập, tạo nên khung cảnh hút mắt, độc đáo và mang đậm dấu ấn vùng Trung Đông.
Ngoài nhóm múa chính còn có các nghệ sĩ chơi trống, tambourine (một loại nhạc cụ có âm thanh gần với trống lục lạc), và những người ngâm thơ Nabati - thể loại thơ dân gian phổ biến ở bán đảo Ả Rập với các chủ đề ca ngợi lòng dũng cảm, danh dự và tinh thần hiệp sĩ.
Một nhóm khác được gọi là Yaweela (nghĩa là “chuyển động” theo tiếng địa phương), di chuyển theo vòng tròn quanh nhóm múa, vừa đi vừa vung gậy theo nhịp trống.
Được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại vào năm 2014, điệu múa Al-Ayyala hiện được lưu truyền rộng rãi không chỉ tại UAE mà còn ở khu vực tây bắc Oman. Một số học giả cho rằng Al-Ayyala là biến thể của điệu múa Yowlah, dù hai điệu này khá tương đồng.
Khusmak - chạm mũi để chào nhau
Hai người đàn ông Ả Rập trong trang phục truyền thống chạm mũi để chào nhau - Ảnh: AL-ARABIYA
Không bắt tay, ôm nhau hay hôn má, những người đàn ông ở một số quốc gia vùng Vịnh và Yemen có một cách chào hỏi “độc lạ” - chạm mũi với nhau - gọi là Khusmak.
Theo báo Al Arabiya, không rõ hình thức chào này xuất hiện từ khi nào, và liệu cách chào này không rõ xuất phát từ khu vực vùng Vịnh hay được du nhập từ một nơi nào khác. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu khẳng định cách chào hỏi này đã tồn tại ít nhất 15 thế kỷ cho đến nay.
Trong quan niệm của người Ả Rập, mũi là biểu tượng của lòng tự tôn và danh dự. Do đó, hành động chạm mũi thể hiện sự ngang hàng, kính trọng lẫn nhau và sự gắn kết thân thiết giữa hai người.
Nghi thức này không chỉ phổ biến ở UAE mà còn xuất hiện ở các quốc gia như Yemen, Ấn Độ, Malaysia, Mông Cổ và trong văn hóa của người Eskimo tại Bắc cực - với cùng ý nghĩa thể hiện sự gần gũi và tôn trọng.
Diện mạo văn hóa Hồi giáo qua trang phục người UAE
Là một quốc gia Hồi giáo, trang phục của UAE xuất phát từ các quy định, luật lệ của tôn giáo này, đồng thời thích ứng với khí hậu nóng bức đặc trưng của Trung Đông.
Trong khi đó, đàn ông mặc Kandura - áo choàng dài, thường là màu trắng, đầu đội khăn Gutra màu trắng hoặc họa tiết trắng đỏ, trắng đen, được cố định bằng dây vải màu đen gọi là Agal.
Nữ giới ở UAE thường mặc Abaya - một chiếc áo choàng dài màu đen, che hầu hết cơ thể trừ bàn chân, bàn tay và khuôn mặt. Một số gia đình có thể yêu cầu người phụ nữ trong nhà phải mặc Abaya kèm theo Niqab và Gafaaz, che kín cả hai bàn tay và khuôn mặt.
Tuy nhiên, khác với các quốc gia Trung Đông khác, UAE vẫn cởi mở hơn khi không bắt buộc phụ nữ và trẻ em gái phải che tóc. Sự linh hoạt này phần nào phản ánh chính sách cân bằng giữa truyền thống và hiện đại mà UAE theo đuổi trong nhiều lĩnh vực, bao gồm văn hóa, giáo dục và đối ngoại.
Dù ngày càng được giới thiệu ra quốc tế, văn hóa UAE vẫn là một kho tàng độc đáo còn nhiều bí ẩn với phần lớn thế giới.
Đăng ký tại đây
Bình luận hay