Chị Tetiana Reznychenko (phải), 43 tuổi, khóc khi nói chuyện với hàng xóm ngày 19-11 bên ngoài một tòa nhà bị phá hủy ở làng Horenka, quận Bucha Raion tại thủ đô Kiev - Ảnh: Reuters
Người Ukraine đang đối mặt với một mùa đông "đen tối nhất" sau các đợt tấn công của Nga nhằm vào hạ tầng điện của nước này từ giữa tháng 10-2022.
Chim di cư, người cũng di cư
Khi những đàn chim đi tránh đông trong mùa đông này, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) dự đoán khoảng 3 triệu người Ukraine cũng sẽ phải di cư để tìm nơi nương náu an toàn và ấm áp hơn nếu không muốn gặp rủi ro tính mạng.
Nga đã tấn công mạng lưới điện và các cơ sở hạ tầng khác của Ukraine bằng tên lửa liên tục từ giữa tháng 10-2022. Họ cũng vừa có đợt tấn công dữ dội nhất với 400 vụ pháo kích chỉ trong một ngày 20-11 vào miền đông Ukraine.
Hàng triệu người Ukraine hiện không có điện, nước cũng như hệ thống sưởi ấm khi nhiệt độ nhiều nơi đã xuống dưới mức đóng băng. Người dân xoay xở với ngọn nến trong hành lang tối, những thanh củi, lò sưởi tự chế, chiếc đèn pin trong khi tuyết phủ kín thủ đô Kiev và các thành phố khác những ngày gần đây, theo báo Guardian. Nhiệt độ có thể xuống âm 20oC ở một số khu vực trong mùa đông.
Ngày 21-11, ông Hans Kluge, giám đốc khu vực châu Âu của WHO, cảnh báo: "Mùa đông này sẽ là cuộc chiến sinh tồn, nó sẽ đe dọa tính mạng hàng triệu người ở Ukraine". Ngoài ra người dân còn phải đối mặt với các bệnh như COVID-19, viêm phổi, cúm và ở những người chưa tiêm phòng đủ còn có nguy cơ bị bạch hầu, sởi.
Không điện sẽ kéo theo không sưởi, không nước, không thông tin liên lạc. Hệ thống y tế chỉ có thể phải hoạt động cầm chừng vì thiếu nhiên liệu, thiếu điện nước. Theo WHO, có từ 1 - 1,5 triệu người không thể tiếp cận với thuốc chữa bệnh do ảnh hưởng của chiến tranh.
Thiếu điện diện rộng kéo dài
Thành phố Kherson hiện đã trở lại quyền quản lý của chính quyền Ukraine nhưng cơ sở hạ tầng và dịch vụ thiết yếu đã bị hư hại nghiêm trọng sau khi Nga rút quân.
Trong thông báo trên Telegram gửi đến người dân, bà Iryna Vereshchuk, phó thủ tướng Ukraine, kêu gọi cư dân Kherson, đặc biệt là phụ nữ, trẻ em, người lớn tuổi và những người yếu thế nên đăng ký để được đưa đến các khu vực khác như miền trung, miền tây là những nơi cơ sở hạ tầng còn nguyên vẹn hơn. Chính quyền sẽ bố trí xe, nơi ở và chăm sóc y tế. Bà Vereshchuk động viên mọi người trước mắt chỉ cần đi tránh đông vì lý do an toàn và thiếu cơ sở vật chất thiết yếu.
Ở những khu vực còn lại của Ukraine tình hình cũng không khá hơn bao nhiêu, theo báo Guardian. Trong video vào mỗi cuối ngày, tối 21-11 (giờ Ukraine), Tổng thống Volodymyr Zelensky kêu gọi người dân cần hạn chế sử dụng điện do hệ thống điện của đất nước đã bị hư hại đáng kể. Trong ngày 21-11 có 15 khu vực khác nhau trên cả nước đang bị mất điện bốn tiếng hoặc lâu hơn.
Công ty điện Yasno, đơn vị cung cấp điện cho thủ đô Kiev, cảnh báo về khả năng mất điện kéo dài: "Hãy chuẩn bị cho nhiều phương án khác nhau, kể cả những phương án tồi tệ nhất. Chuẩn bị quần áo ấm, chăn, những cách giúp bạn duy trì trong trường hợp mất điện kéo dài. Hãy làm ngay bây giờ".
Ông Sergey Kovalenko, giám đốc Yasno, cho biết các kỹ sư đang khẩn trương sửa chữa hạ tầng điện nhưng hàng triệu người dân trên cả nước sẽ bị cúp điện hằng ngày ít nhất cho đến cuối tháng 3 năm sau.
Ông Dmitry Peskov, người phát ngôn của Điện Kremlin, cho biết tình trạng mất điện và các cuộc tấn công của Nga vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine là hậu quả của việc Kiev không sẵn sàng đàm phán, Hãng thông tấn TASS đưa tin vào cuối tuần trước. Phía Nga bác bỏ những cáo buộc nói rằng nước này cố ý nhắm vào các mục tiêu dân sinh.
Chia sẻ với Tuổi Trẻ, Anya Tống (24 tuổi), người Ukraine gốc Việt, hiện tị nạn tại Ba Lan rất cố gắng để không bật khóc khi nói về tình hình hiện nay tại Ukraine. Chị nói: "Tôi sinh ra và lớn lên ở Kherson. Bố mẹ tôi hiểu rất rõ những đau thương của cuộc chiến này trước khi họ sang Đức tị nạn vào tháng 5-2022. Chúng tôi không thể liên lạc với người quen cũ để biết nhà mình còn hay mất, bạn bè thế nào.
Rất nhiều cơ sở hạ tầng bị hư hại, mọi người không có điện, nước, sưởi, thực phẩm và thuốc cũng rất thiếu. Việc quay về Ukraine với tôi trước mắt là chưa thể nhưng tôi mong chờ ngày này, chờ mong những người lính Ukraine giành lại đất đai của Tổ quốc và chúng tôi trở về xây dựng đất nước".
Đăng ký tại đây
Bình luận hay