​Món nợ với cử tri

Đại biểu Dương Trung Quốc

Nhớ lại hơn 20 năm trước, vào cuối năm 1991, khi báo cáo tổng kết nhiệm kỳ của Quốc hội khóa VIII, chủ tịch Quốc hội Lê Quang Đạo lúc bấy giờ đã nhận xét rằng:

“Sự nghèo nàn, thiếu thốn và lạc hậu về các điều kiện làm việc và phương tiện vật chất, kỹ thuật... đã ảnh hưởng nhiều đến chất lượng và hiệu quả hoạt động của Quốc hội”. Điều này đã thật sự trở thành chuyện cũ với tòa nhà Quốc hội mới.

Chắc chắn là giờ đây các đại biểu Quốc hội nhận ra được những tiện nghi ưu việt trong khi thực thi trách vụ của mình. Và người dân có quyền hi vọng hơn đối với Quốc hội khi đã bỏ rất nhiều tiền bạc đầu tư không nhỏ giữa lúc “thóc cao gạo kém”. Hi vọng cũng có nghĩa là đòi hỏi.

Chắc chắn nếu khai thác hết công năng của tòa nhà Quốc hội, người dân phải có cơ hội được giám sát tốt hơn các đại biểu của mình qua hoạt động của Quốc hội.

Nếu các cử tri ngồi trên tầng thượng của phòng Diên Hồng (nơi họp toàn thể) quan sát thì chắc chắn những hiện tượng không phù hợp với trách nhiệm của một người được dân tín nhiệm cử ra sẽ được hạn chế. Mong sao Quốc hội sớm có quy chế để tại kỳ họp tới người dân đến không chỉ để tham quan cái vỏ mà chính là cái hồn của Quốc hội.

Thông qua báo đài, cử tri có thể cập nhật hằng giờ những quyết sách mới được bàn luận, thông qua trong tòa nhà mới của Quốc hội nhưng vẫn còn đó những vấn đề cũ.

Chúng ta thử suy ngẫm về phát biểu của Chủ tịch Quốc hội Lê Quang Đạo vào năm 1991, khi đề cập việc Quốc hội quyết định về ngân sách nhà nước. Ông đã nói: “Ngân sách nhà nước, vấn đề hết sức hệ trọng trong quản lý nhà nước về kinh tế, nhưng cho đến nay vẫn chưa đặt đúng tầm quan trọng của nó trong chương trình làm việc của Quốc hội...

Nói chung đến nay, các đại biểu Quốc hội vẫn băn khoăn mỗi khi biểu quyết thông qua ngân sách nhà nước, không biểu quyết thì không được, mà biểu quyết thì thật sự không có căn cứ vững chắc”.

Phát biểu của Chủ tịch Quốc hội Lê Quang Đạo vẫn còn nguyên tính thời sự.

Vì vậy, khi người dân giám sát “không chỉ cái vỏ mà cái hồn của Quốc hội” thì những cách làm đặt Quốc hội trước việc đã rồi, coi Quốc hội là phương thức hợp pháp hóa những gì đã được trao đổi từ bên ngoài Quốc hội sẽ dễ dàng bị dân phát hiện.

Hay nói cách khác, đối với những vấn đề đưa ra diễn đàn Quốc hội, ví dụ như sân bay Long Thành, đều phải trên cơ sở “các quyền của Quốc hội phải được tôn trọng và thực hiện đầy đủ”.

Dân sẽ đánh giá tòa nhà Quốc hội như vậy và các đại biểu Quốc hội có lẽ vẫn còn cảm thấy nặng hơn món nợ với cử tri của mình.