Metro và Big C: hai thương vụ trốn thuế ngàn tỉ ầm ĩ

Siêu thị Big C trên đường Hoàng Văn Thụ, Q.Phú Nhuận, TP.HCM tháng 6-2016 - Ảnh: QUANG ĐỊNH

1. Qua thanh tra trong hơn một năm, đến năm 2015, Công ty Metro Cash & Carry Việt Nam (Metro VN) đã bị ngành thuế phát hiện hành vi lợi dụng chuyển giá để trốn thuế.

Theo kết luận của thanh tra Tổng cục Thuế, Metro VN bắt đầu đi vào kinh doanh từ tháng 3-2002. Mạng lưới hệ thống bao gồm 1 trụ sở chính, 15 chi nhánh và 1 kho trung chuyển trải dọc 16 tỉnh, thành cả nước. Tuy nhiên, từ năm 2002 đến 2013 đơn vị này kê khai lỗ với tổng số tiền 1.657 tỉ đồng và chỉ duy nhất 1 năm lãi 173 tỉ đồng.

Xác định doanh nghiệp có dấu hiệu chuyển giá, thanh tra Tổng cục Thuế đã vào cuộc và qua thanh tra, cơ quan này đã yêu cầu công ty điều chỉnh giảm lỗ, giảm khấu trừ và truy thu tổng số tiền 507 tỉ đồng. 

Trong số đó, đáng chú ý là cơ quan thuế buộc doanh nghiệp này điều chỉnh giảm lỗ đối với khoản chi phí nhượng quyền thương mại, chi phí không phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh, chi phí dự phòng giảm giá hàng tồn kho, chi phí trích lập dự phòng nợ phải thu khó đòi chưa đảm bảo điều kiện thủ tục là 335 tỉ đồng. 

Khoản tiền này được xác định là hành vi chuyển giá. Thủ thuật của Metro Việt Nam là thực hiện giao dịch liên kết với công ty mẹ (Metro Đức).

Cụ thể, chi phí nhượng quyền thương mại giai đoạn 2001-2013 lên tới 731 tỉ đồng. Thanh tra bóc tách và loại khỏi chi phí hợp lý khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp đối với khoản chi phí nhượng quyền thương mại cho Công ty Metro AG (Đức) số tiền 7,5 tỉ đồng trong năm 2012-2013.

Tiếp đó, thanh tra phát hiện trong vòng 3 năm Metro Việt Nam đã cố tình không đăng ký hoạt động nhượng quyền thương mại với Bộ Công thương nhưng vẫn đưa vào hạch toán chi phí này. Từ đó, thanh tra thuế buộc phải điều chỉnh giảm chi phí này với số tiền 245 tỉ đồng.

Bên cạnh đó, khi thực hiện thương vụ chuyển nhượng thương hiệu cho Tập đoàn Berli Jucker (BJC) Thái Lan, cơ quan thuế đã chính thức thu được 1.911 tỉ đồng tiền thuế của Công ty Metro.

2. Vụ thứ hai là vụ cố tình trốn thuế khi chuyển nhượng thương hiệu hệ thống siêu thị Big C từ Tập đoàn Casino (Pháp) cho đại gia bán lẻ Thái Lan Central Group vào tháng 4-2016 với trị giá hơn 1 tỉ euro. Tuy nhiên, chủ thương hiệu Big C đã không chủ động nộp thuế.

Tổng cục Thuế đã liên tục có tối hậu thư như nếu không nộp thuế, cơ quan chức năng Việt Nam sẽ không cho đổi chủ. Đến lúc đó, bên bán đã phải ủy quyền cho bên mua nộp thuế thay với hơn 2.000 tỉ đồng.

TTO - Đó là khẳng định của Tổng cục Thuế trong văn bản vừa gửi Công ty TNHH thương mại quốc tế và dịch vụ siêu thị BigC Thăng Long.