Lê Hoàng Trung trong ngày nhận bằng thạc sĩ của Trường ĐH Khoa học xã hội và nhân văn (ĐH Quốc gia TP.HCM). Ảnh: NVCC

Trung vừa nhận bằng thạc sĩ của Trường ĐH Khoa học xã hội và nhân văn (ĐH Quốc gia TP.HCM) cuối tháng 11-2016.

“Tôi mê coi bóng đá từ nhỏ. Do thấy mấy anh bình luận viên (BLV) của đài truyền hình bình luận trực tiếp nhiều khi không chuẩn về chữ nghĩa, nên tôi làm luận văn này tìm hiểu xem các BLV thường mắc phải những lỗi gì để góp ý cho việc bình luận bóng đá hay hơn” - tân thạc sĩ 30 tuổi chia sẻ.

Để thực hiện luận văn, Trung thu âm lời bình luận trực tiếp bằng tiếng Việt của 10 trận đấu ở World Cup, Champions League, Giải ngoại hạng Anh, SEA Games, giao hữu quốc tế... Sau đó Trung nghe lại thu âm, chép ra các câu bình luận và phân tích về mặt ngôn ngữ.

Điểm đầu tiên trong luận văn dài 120 trang A4, tác giả đã tính toán sự chênh lệch tốc độ phát âm giữa các trận đấu bóng đá của BLV. “Chẳng hạn, tốc độ phát âm trung bình của BLV khi tường thuật trực tiếp trận đấu vòng loại World Cup 2014 giữa Tây Ban Nha và Chile khoảng 152 tiếng/ phút, tốc độ phát âm trung bình của BLV khi tường thuật trực tiếp trận đấu giữa Real Madrid và Atletico Madrid khoảng 91 tiếng/phút. Trong khi đó, tốc độ phát âm trung bình của BLV khi tường thuật trực tiếp trận đấu giữa U-23 VN và U-23 Brunei tại SEA Games 26 khoảng 42 tiếng/ phút, trận U-23 Việt Nam và U-23 Myanmar cũng khoảng 42 tiếng/phút” - luận văn dẫn chứng.

Bên cạnh đó, tác giả cũng đúc kết trong tường thuật bóng đá trực tiếp, BLV sử dụng một số biện pháp như ẩn dụ, hoán dụ, điệp từ ngữ, cường điệu, nói giảm nói tránh để lời tường thuật thêm sinh động, hấp dẫn. Tuy nhiên, BLV cũng mắc phải một số lỗi như phát âm sai từ ngữ có nguồn gốc nước ngoài, phát âm không nhất quán giữa các từ viết tắt, dùng từ ngữ không chính xác, thiếu từ ngữ, lặp từ, diễn đạt rườm rà, mơ hồ và đôi khi không đúng thực tế khách quan...

“Đây là những lỗi thường gặp trong tường thuật bóng đá trực tiếp, làm phần tường thuật của các BLV trở nên lủng củng, thiếu hấp dẫn, thiếu thuyết phục. Nếu họ chú ý khắc phục những lỗi này thì ngôn ngữ tường thuật sẽ chính xác, hấp dẫn và lôi cuốn hơn” - luận văn kết luận.