Lừa đảo qua mạng: Nạn nhân “tiếp tay” cho tội phạm

Đoạn chat và đường link mà bọn tội phạm đóng vai "chị C" trao đổi với chị T. - Ảnh: T.T.D.

Với những trường hợp này, các nạn nhân đã vô tình “tiếp tay” cho bọn .

Trong khi đó, nhiều nạn nhân cho biết đường dây nóng của các ngân hàng luôn trong tình trạng không liên hệ được, nên việc yêu cầu ngăn chặn các lệnh chuyển tiền khẩn cấp hoặc đóng tài khoản thường gặp khó.

Cảnh giác nhưng vẫn dính bẫy?

Ngày 12-8, chị T. - điều dưỡng tại một bệnh viện - nhận được tin nhắn từ “chị C” - trưởng khoa tại một bệnh viện ở Q.5, TP.HCM - cho biết đang ở nước ngoài, cần chuyển tiền về VN có chút việc, cũng với chiêu thức xin chị số tài khoản, tên chủ tài khoản và số CMND, số điện thoại để gửi tiền.

Do nghi ngờ, chị T. đề nghị chuyển qua ngân hàng rồi sẽ mang CMND ra nhận, hoặc nếu không phải gửi hình selfie để chứng minh là người thật.

Tuy nhiên “chị C” vẫn phớt lờ yêu cầu này, chỉ tập trung vào chuyện muốn nhờ nhận tiền chuyển về.

Sau khi cho số tài khoản, số điện thoại và CMND, chị T. đã gọi điện thoại thông qua Facebook cho “chị C” nhưng không thực hiện được do lỗi kết nối. Khi chị T. đề nghị chuyển sang gọi Viber, “chị C” bảo sau khi thực hiện xong giao dịch sẽ gọi.

“Sau đó tôi nhận được một tin nhắn từ Money Gram thông báo tài khoản của tôi nhận được 55 triệu đồng kèm mã code và yêu cầu tôi truy cập đường link http://onlinemoneygram7.webnod e.vn/ xác nhận tiền vào tài khoản.

Do nghi ngờ bị dụ vào một đường link để ăn cắp thông tin tài khoản nên tôi hỏi lại “sao chị không nhờ ông xã mà lại nhờ em?” và nhận được trả lời: "Có chuyện riêng nên giấu. Chứ không chị nhờ ông xã, nhờ em làm gì!” - chị T. kể.

Khi biết chị T. chưa đăng ký dịch vụ Internet banking, “chị C” hướng dẫn chụp lại một tin nhắn trừ tiền hoặc nhận tiền qua tài khoản gần nhất để “xác nhận giúp” và khi ngân hàng gửi mã OTP (mật khẩu dùng một lần) thì gửi sang để xác nhận.

Và cũng như một số nạn nhân khác như bác sĩ H. (TP.HCM) hay anh Quân (Đà Nẵng) mà Tuổi Trẻ phản ánh trước đó, cuối cùng chị T. cũng lọt vào bẫy của bọn tội phạm mạng.

Do không đem theo thẻ, không thể vào đường link do “chị C” cung cấp vì không có số thẻ và một số thông tin khác theo yêu cầu của trang web nhưng sau khi về nhà vào buổi tối, chị T. đã cung cấp đầy đủ thông tin cho “chị C”.

Và sau khi có chính xác số tài khoản, tên tài khoản, số CMND, ngày hết hạn thẻ và mã OTP, bọn tội phạm mạng đã nhanh chóng thực hiện chuyển khoản 12 triệu đồng trong tài khoản của chị T. và tất toán luôn sổ tiết kiệm 42 triệu đồng của chị rồi chuyển đi. Tổng cộng chị bị mất gần 54 triệu đồng.

Đường dây nóng thành đường dây nguội?

Chị T. cho biết từng đưa số tài khoản, tên tài khoản để nhận tiền giùm một vài người thân nhưng “không bị gì” nên có phần chủ quan. Hơn nữa, do chưa từng sử dụng dịch vụ Internet banking nên chị T. không biết mã OTP là gì.

“Tôi cũng không biết là nếu cung cấp mã này thì bọn tội phạm sẽ lấy được tiền trong tài khoản của tôi. Với số tiền gửi tiết kiệm, tôi cứ nghĩ phải có sổ và trực tiếp đến quầy giao dịch ký tên, xuất trình CMND và giao dịch viên nhìn đúng người trong giấy tờ mới có thể rút tiền được, ai dè...” - chị T. nói.

Theo một số nạn nhân của các vụ lừa đảo lấy mã OTP, một trong những “mảnh đất” tốt mà bọn tội phạm thường tận dụng để khai thác là thông tin từ Facebook.

Mọi thông tin về cá nhân mà bọn lừa đảo sắm vai từ thói quen trong công việc, ăn uống, tâm trạng buồn vui... đều có sẵn trong Facebook. Sau khi hack vào Facebook nào đó, bọn tội phạm có đầy đủ thông tin để vào “vai diễn” hoàn hảo.

“Khi trao đổi, tôi có cảm giác giống như chị C. đang nói chuyện với tôi. Các câu chữ mà chị C. hay dùng khi trò chuyện ngoài đời cũng được chúng đưa vào cuộc trò chuyện, khiến tôi tin là đang trò chuyện với chị C. thật” - chị T. cho biết.

Tuy nhiên, điều mà các nạn nhân bức xúc nhất là đường dây nóng ngân hàng rất khó liên hệ. Ngay trong tối 12-8, sau khi biết mình bị lừa, chị T. đã gọi điện đến số điện thoại đường dây nóng của ngân hàng nhờ hỗ trợ nhưng không liên hệ được.

Ngày 13-8, chị T. mới liên hệ được để yêu cầu khóa các tài khoản nhưng do rơi vào cuối tuần, ngân hàng nghỉ giao dịch, đến thứ hai chị mới có thể gặp ngân hàng để làm việc trực tiếp.

“Vì sao đường dây nóng mà khó liên hệ như vậy? Khi khách hàng gặp chuyện khẩn cấp như bị lừa lấy tiền trong tài khoản như tôi muốn yêu cầu ngân hàng chặn lại, nhưng đường dây nóng như vậy làm sao chặn kịp?” - chị T. bức xúc.

Anh Quân (Đà Nẵng) cho biết do không liên hệ được qua đường dây nóng nên anh phải chạy ngay đến ngân hàng yêu cầu khóa tài khoản, may mắn là còn chặn kịp.

Tương tự, cho biết đã gọi vài chục cuộc đến đường dây nóng của ngân hàng để báo sự cố và yêu cầu khóa thẻ nhưng không liên hệ được.

Khi đến phòng giao dịch ngân hàng, ông H. vẫn phải ngồi chờ trong khi tiền trong tài khoản có thể bị chuyển khỏi ngân hàng vào thời điểm đó.

“Ngân hàng Nhà nước phải siết lại quy chế đường dây nóng để ngân hàng có thể ghi nhận và xử lý kịp thời các phản ảnh của chủ thẻ, đặc biệt trong bối cảnh nạn lừa đảo thẻ bùng phát như hiện nay” - ông H. đề nghị.