Loạt vụ tấn công tại Mỹ, khủng bố hay thăm dò an ninh?

Nhân viên FBI và các điều tra viên thu thập chứng cứ tại hiện trường vụ nổ ở New York - Ảnh: REUTERS

Đáng chú ý, những vụ việc tấn công bằng bom và dao diễn ra ngay trước thềm phiên họp thứ 71 của Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc.

Chưa hết, rạng sáng 19-9, cảnh sát bang New Jersey đã vô hiệu hóa thiết bị nổ trong chiếc balô đặt gần một ga tàu hỏa ở thành phố Elizabeth. Cục Điều tra liên bang (FBI) viết trên Twitter rằng bên trong balô là một “gói khả nghi với nhiều thiết bị gây nổ tự chế”.

Theo thị trưởng thành phố Elizabeth Christian Bollwage, hai người đàn ông đã phát hiện balô trong thùng rác bên cạnh một quán rượu cách ga tàu hỏa khoảng 150m. Các nhà chức trách đã không tìm thấy điện thoại hay thiết bị hẹn giờ bên trong chiếc balô.

Không chuyên nghiệp

Theo CNN, hiện các nhà điều tra vẫn chưa rõ vụ việc mới nhất tại Elizabeth có liên quan gì đến vụ đặt bom gây nổ trong thùng rác trước đó cũng tại bang New Jersey hay không. Chuyên gia phá bom của FBI, cảnh sát bang New Jersey và cảnh sát thành phố đã đến hiện trường ở Elizabeth.

Cảnh sát đã dùng một robot để xử lý các thiết bị gây nổ bên trong balô. Rạng sáng 19-9, cư dân thành phố Elizabeth nghe thấy một tiếng nổ lớn trong khu vực. Theo thị trưởng Bollwage, âm thanh đó là do cảnh sát cho nổ một trong những thiết bị tìm thấy bên trong balô.

“Robot đã đến hiện trường để tháo bom, cắt một sợi dây và thiết bị phát nổ” - ông Bollwage thông tin. Bốn thiết bị gây nổ còn lại trong balô được chuyển đến phòng thí nghiệm của FBI tại Virginia trong những chiếc thùng chống bom.

Trong khi đó, các chuyên gia của FBI vẫn đang tập trung kiểm tra những gì còn sót lại của “quả bom nồi áp suất” đã phát nổ tại khu Chelsea, quận Manhattan, New York và bom ống nổ trong thùng rác cạnh công viên Seaside, New Jersey. Nhưng có lẽ chứng cứ tốt nhất chính là quả bom chế tạo bằng nồi áp suất chưa phát nổ tìm thấy gần hiện trường vụ nổ bom ở New York.

“Các thiết bị gây nổ thô sơ trong cả 3 trường hợp chắc chắn không thể chỉ ra bất kỳ mối liên hệ với nhóm khủng bố nào” - một quan chức Mỹ nắm rõ tình hình của cuộc điều tra nói với Hãng tin Reuters. Quan chức này cũng thông tin thêm bởi vì tính thô sơ của các thiết bị gây nổ cũng như sự sơ sài của kế hoạch đánh bom tại New York và New Jersey, nên một số nhà điều tra của FBI lo ngại các vụ nổ chỉ là thăm dò mức độ an ninh.

“Các vụ nổ có phải là thăm dò hay không và thuộc loại nào, có thể không chỉ nhằm thử thiết bị gây nổ mà còn để thăm dò mức độ an ninh tại New York cũng như mức độ phản ứng của cơ quan chức năng” - vị quan chức trên nêu vấn đề.

Các nhà điều tra tại phòng thí nghiệm của FBI ở Quantico, bang Virginia nhận định các thiết bị gây nổ tại New York và New Jersey đều có cùng kiểu thiết kế, tuy nhiên chưa thể khẳng định các vụ nổ có liên quan đến nhau.

“Hầu như ai cũng có thể chế tạo những quả bom này và sử dụng điện thoại để hẹn giờ kích nổ. Tính không hiệu quả của những quả bom thô sơ cũng như vị trí đặt chúng cho thấy không thể có tổ chức khủng bố chuyên nghiệp nào đứng sau các vụ tấn công này” - quan chức Mỹ nêu trên nhận định.

Truy tìm các nghi can

Về vụ tấn công bằng dao tại Minnesota khiến 8 người bị thương, FBI cho rằng đó là một “hành động có khuynh hướng khủng bố”. Hãng thông tấn Amaq có liên kết với tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) phát đi thông báo khẳng định kẻ tấn công ở khu mua sắm Crossroads Center là một “chiến binh IS”. Truyền thông địa phương đưa tin nghi can là Dahir Adan (22 tuổi), sinh viên gốc châu Phi.

Tối 19-9 (giờ Việt Nam), một người đàn ông tên Ahmad Khan Rahami tình nghi có liên quan đến các vụ cài bom tại New York và New Jersey đã bị bắt giữ sau màn đấu súng với cảnh sát. Rahami đã bị FBI truy lùng và đưa vào danh sách nghi phạm khủng bố để tránh trường hợp hắn rời nước Mỹ.

Trước đó, các máy quay an ninh tại New York ghi nhận tất cả ba người đàn ông có hành động khả nghi xuất hiện gần điểm nổ bom và tại địa điểm cảnh sát phát hiện một quả bom khác cách đó 4 dãy nhà. Người đầu tiên xuất hiện một mình, sau đó là hai người khác. Cảnh sát chưa xác định họ có liên quan gì với nhau hay không.