Vi phạm Luật Hôn nhân gia đình khi cho chuyển giới?

Khám cắt ngực tại một bệnh viện thẩm mỹ - Ảnh: Tâm Lụa

Dự thảo Bộ luật dân sự (sửa đổi) đang được gửi xin ý kiến nhân dân có hai nội dung đặc biệt trực tiếp liên quan đến người chuyển giới.

Theo đó, về quyền xác định lại giới tính, dự thảo đưa ra 2 phương án. Thứ nhất, Nhà nước không thừa nhận chuyển đối giới tính tại Việt Nam như lâu nay đang thực hiện.

Thứ hai, trong trường hợp đặc biệt, việc chuyển đổi giới tính phải được cơ quan có thẩm quyền cho phép theo quy định của pháp luật.

Về quyền thay đổi họ, tên, dự thảo Bộ Luật dân sự (sửa đổi) cũng quy định chỉ cho phép "thay đổi họ tên với những người được xác định lại giới tính".

Trao đổi với báo chí về vấn đề này, ông Nguyễn Công Khanh, Cục trưởng Cục Hộ tịch, quốc tịch, chứng thực Bộ Tư pháp thừa nhận hiện nay Việt Nam đã có hàng ngàn người chuyển đổi giới tính.

“Việc Nhà nước chưa có quy định cho phép thay đổi lại giấy tờ sau khi chuyển giới cũng gây ra không ít khó khăn cho họ trong sinh hoạt, trong cuộc sống. Quan điểm của tôi, nếu nhà nước thừa nhận vấn đề chuyển giới là quyền dân sự thì hãy quy định trong Bộ Luật dân sự, nó liên quan đến quyền nhân thân. Nếu cho rằng việc chuyển giới không phải là quyền dân sự thì không nên quy định trong Bộ Luật dân sự” - Ông Khanh nêu quan điểm.

Theo ông Khanh, hiện nay chưa có một cơ sở nào cấp lại giấy tờ cho người đã chuyển giới. Đối với những người đã chuyển giới thì hiện nay chỉ duy nhất Luật Hộ tịch và Nghị định 158/2005 về quản lý và đăng ký hộ tịch quy định về căn cứ xác định lại giới tính.

“Việc cấp lại chứng minh nhân dân cho người chuyển giới, Bộ Công an chưa có hướng dẫn. Nếu chị Nguyễn Thị A sang Thái Lan chuyển giới thành nam thì khi về Việt Nam chứng minh nhân dân vẫn là Nguyễn Thị A. Chúng ta chưa có cơ sở, căn cứ để thay đổi”- Ông Khanh nói.

“Tuy nhiên, nếu cho phép thay đổi giấy tờ với những đã người chuyển đổi giới tính thì họ sẽ mang giấy tờ này đi kết hôn. Trong khi hiện nay Luật Hôn nhân gia đình có quy định Nhà nước không thừa nhận hôn nhân đồng giới thì vô hình trung, việc sửa đổi lại giấy tờ cho người chuyển giới là hình thức gián tiếp thừa nhận hôn nhân đồng giới. Những vấn đề này đã được nêu ra và hiện nay đang trong quá trình nghiên cứu thảo luận” - Ông Khanh cho biết.

Ông Trần Tiến Dũng, Chánh văn phòng, người phát ngôn của Bộ Tư pháp cho biết Dự thảo Bộ Luật dân sự (sửa đổi) đang được gửi xin ý kiến nhân dân. Quy định về quyền chuyển giới thế nào, sau khi hết hạn lấy ý kiến, Bộ Tư pháp sẽ tổng hợp, tiếp thu, chỉnh lý và có thông tin cụ thể.