Liệu pháp tế bào gốc mang đến cơ hội điều trị các bệnh lý phức tạp

TS.BS Lê Thị Bích Phượng - phó giám đốc Bệnh viện đa khoa Vạn Hạnh, có nhiều năm nghiên cứu ứng dụng tế bào gốc

Tại Việt Nam, nghiên cứu ứng dụng tế bào gốc đã được bắt đầu từ những năm 1990. Trải qua khoảng 30 năm, phương pháp tế bào gốc đã được đưa vào điều trị nhiều bệnh lý phức tạp.

Tế bào gốc được nghiên cứu ứng dụng trong nhiều chuyên khoa và bệnh lý

Theo TS.BS Lê Thị Bích Phượng - phó giám đốc Bệnh viện đa khoa Vạn Hạnh - cơ sở y tế được Bộ Y tế cấp phép ứng dụng tế bào gốc trong điều trị thoái hóa khớp, tế bào gốc được định nghĩa là những tế bào non trẻ, chưa được định danh về chức năng nên có khả năng biệt hóa thành tế bào có chức năng trong điều kiện nhất định.

Ngoài khả năng biệt hóa này, tế bào gốc còn nhiều tính năng như điều hòa hệ miễn dịch, tạo thông tin để tế bào tiền thân phát triển, tạo môi trường để tế bào không bị lão hóa....

TS.BS Lê Thị Bích Phượng tư vấn liệu pháp tế bào gốc cho bệnh nhân

"Chính nhờ các tác dụng này cộng với khả năng biệt hóa mà tế bào gốc được nghiên cứu ứng dụng trong nhiều chuyên khoa và bệnh lý.

Thành công nhất là sử dụng tế bào gốc tạo máu nhằm điều trị các bệnh lý liên quan đến hệ tạo máu; sau đó là tế bào gốc trung mô ứng dụng trong bệnh lý cơ xương khớp, một số bệnh lý miễn dịch như GvHD, SLE; rồi tế bào gốc trung mô trong điều trị các bệnh lý liên quan đến tim mạch, gan, thận và thẩm mỹ…

Liệu pháp tế bào gốc cũng được xem như là một ‘rescue therapy’, tức là liệu pháp cứu chữa cho những người bệnh giai đoạn cuối mà các liệu pháp khác không còn tác dụng, hoặc người bệnh không đủ điều kiện tham gia các liệu pháp khác. Do đó, nó được xem như là liệu pháp cứu chữa đem lại hy vọng cho người bệnh.

Liệu pháp này sẽ tham gia hỗ trợ và bảo tồn cơ quan, đồng thời đây là liệu pháp ít xâm lấn, an toàn và hiệu quả nếu được sử dụng đúng chỉ định", TS.BS Lê Thị Bích Phượng cho biết.

Từ năm 2013, Bệnh viện đa khoa Vạn Hạnh đã xây dựng lab chuyên biệt theo tiêu chuẩn quốc tế nhằm nghiên cứu và ứng dụng liệu pháp tế bào gốc

Một số lưu ý nghiêm ngặt và các trường hợp chống chỉ định

Mặc dù được ứng dụng rộng rãi, nhưng để đạt kết quả tốt, TS.BS Lê Thị Bích Phượng cho biết liệu pháp tế bào gốc cũng có những lưu ý nghiêm ngặt.

Thứ nhất, phía bác sĩ phải hiểu rõ về bản chất, cơ chế của tế bào gốc trong bệnh lý mà dự định can thiệp; xem xét trường hợp của người bệnh, giai đoạn bệnh, điều kiện bệnh nền có phù hợp điều trị tế bào gốc; đặc biệt trước thời điểm sử dụng tế bào gốc, bác sĩ cần xác định loại tế bào gốc, liều lượng, đường đưa tế bào gốc vào cơ thể.

Thứ hai, người bệnh cần tuân thủ lời dặn của bác sĩ trước và sau khi thực hiện thủ thuật tế bào gốc.

Và cuối cùng, tế bào gốc phải được thực hiện tại cơ sở y tế đạt chuẩn, bác sĩ có chuyên môn, phòng thao tác vô trùng để mang lại sự an toàn và hiệu quả cao nhất.

Về các trường hợp chống chỉnh định khi sử dụng liệu pháp tế bào, TS.BS Lê Thị Bích Phượng chia sẻ:

- Bệnh nhân nhiễm trùng hay lao chưa kiểm soát được;

- Bệnh nhân ung thư đang tiến triển hoặc nghi ngờ ung thư;

- Bệnh nhân đang dùng một số loại thuốc ức chế miễn dịch;

- Phụ nữ đang mang thai…