Lật lại hồ sơ 'VN Pharma nhập thuốc không rõ nguồn gốc'

Ông Nguyễn Minh Hùng (cựu chủ tịch HĐQT kiêm tổng giám đốc VN Pharma) tại tòa, hiện bị tạm giam để điều tra lại - Ảnh: HỮU KHOA

Trong vụ án buôn lậu xảy ra tại Công ty CP VN Pharma, hơn 9.000 hộp thuốc H-Capita 500mg Caplet chữa ung thư giả đã bị tịch thu, đưa đi giám định và là vật chứng của vụ án. 

Trong khi đó, lô thuốc dán nhãn mác do "Công ty Health 2000 Canada" sản xuất bởi cùng một người môi giới, cũng được Công ty CP VN Pharma đặt mua đến nay vẫn còn là một ẩn số chưa được làm rõ.

Mù mờ

Công ty CP VN Pharma được thành lập từ tháng 10-2011, do ông Nguyễn Minh Hùng làm chủ tịch HĐQT kiêm tổng giám đốc. 

Từ năm 2012, ông Hùng đã thông qua ông Võ Mạnh Cường để đặt mua nhiều loại tân dược, trong đó có các loại thuốc mang nhãn mác Công ty Health 2000 Canada và Công ty Helix Canada sản xuất.

Trước đó, ông Cường quen biết ông Raymundo (quốc tịch Canada và Philippines). Khi đó, ông Raymundo được cho là đại diện cho Công ty Health 2000, đặt vấn đề nhờ ông Cường làm môi giới bán thuốc cho công ty. 

Từ năm 2012-2014, trong vai trò là người môi giới, ông Cường đã ký hợp đồng bán cho ông Hùng một số lô thuốc H2K-Levofloxacin, H2K-Ciprofloxacin được gắn nhãn mác Health 2000 Canada. 

Để làm thủ tục nhập khẩu các lô thuốc này, ông Cường làm giả giấy tờ, đóng dấu Công ty Health 2000 Canada để cung cấp cho VN Pharma. Con dấu công ty này thực chất được vợ của ông Cường giữ và đã giao nộp cho cơ quan điều tra khi vụ việc bị phát hiện.

Tuy nhiên, cơ quan điều tra nhận định đến nay không thu giữ được đầy đủ tài liệu và tang vật, không có điều kiện xác định số lượng, chất lượng và giá trị thực của lô hàng nêu trên. 

Vậy "Công ty Health 2000" có nguồn gốc ở đâu? Hành vi VN Pharma nhập khẩu các lô thuốc của Công ty Health 2000 thế nào đến nay vẫn chưa được làm rõ.

Chính vì vậy, Phó thủ tướng Trương Hòa Bình vừa giao Bộ Công an chỉ đạo cơ quan điều tra tiến hành điều tra, xác minh việc Công ty VN Pharma nhập khẩu, lưu hành 6 loại thuốc mang nhãn hiệu do Công ty Health 2000 sản xuất. 

Quá trình điều tra nếu có dấu hiệu tội phạm thì khởi tố vụ án theo quy định pháp luật và báo cáo Thủ tướng Chính phủ trong tháng 8-2018.

Không biết thuốc sản xuất ở đâu!?

Trong vụ án VN Pharma, lời khai của ông Võ Mạnh Cường cho thấy từ năm 2012, ông Raymundo không làm cho "Công ty Health 2000" nữa mà mở Công ty Helix, tiếp tục gặp ông Cường bàn về việc để ông Cường làm đại diện cho Công ty Helix tại VN. 

Lô thuốc H-Capita trị ung thư giả đóng nhãn mác do Công ty Helix sản xuất, VN Pharma nhập về đã bị cơ quan chức năng tịch thu, là vật chứng trong vụ án. Riêng ông Raymundo hiện cũng không xác định được nhân thân, lai lịch.

Mặc dù là người môi giới cho VN Pharma nhập khẩu các lô thuốc, trong đó có thuốc của "Công ty Health 2000 Canada" sản xuất và thuốc H-Capita, tuy nhiên lời khai của ông Cường tại cơ quan điều tra khiến nhiều người kinh ngạc: Không biết các lô thuốc được sản xuất tại đâu!?

Quá trình điều tra cho thấy lô thuốc H-Capita được dán tem từ Ấn Độ về Singapore, sau đó nhập khẩu về VN. 

Tuy nhiên, xác minh mã vạch, mã số in trên vỏ thuốc thì không được đăng ký bởi quốc gia nào, các giấy chứng nhận chất lượng thuốc đều là giả. 

Kết quả điều tra và ủy thác tư pháp cho thấy không có công ty nào đăng ký kinh doanh như giấy tờ của VN Pharma nộp cho Cục Quản lý dược. Cơ quan điều tra nhận định hơn 9.000 hộp thuốc H-Capita 500mg đều không rõ nguồn gốc.

Trước đó, khi trả lời Tuổi Trẻ, ông Nguyễn Minh Hùng cho biết lô thuốc H-Capita là lô đầu tiên mà VN Pharma nhập về với "dự định xem bán thế nào mới nhập các loại thuốc khác" và khẳng định chưa từng nhập khẩu lô thuốc nào ngoài H-Capita, các loại khác mới chỉ xin cấp phép và bị thu hồi nên chưa hề nhập về tiêu thụ. Tuy nhiên, thực tế lại khác.

Trúng thầu vào nhiều bệnh viện

Mặc dù sau này cơ quan chức năng đã xác định Health 2000 là công ty "ma", ở Canada không hề có công ty mang tên Health 2000 sản xuất thuốc nhưng trong thời gian từ 2010-2013, thuốc của "Công ty Health 2000" đã trúng thầu vào rất nhiều bệnh viện các tuyến như Bệnh viện Y học cổ truyền T.Ư, Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện K thông qua công ty trúng thầu là Công ty CP dược Đại Nam, Hà Nội, Liên danh Đại Nam - Tamy, Công ty TNHH MTV Dược phẩm T.Ư 2, Công ty CP VN Pharma... 

Công ty CP VN Pharma cũng là đơn vị trúng thầu cung cấp nhiều thuốc do Công ty Helix Canada sản xuất và Helix sau này cũng được xác nhận là công ty "ma".

Cũng theo thống kê này, mặc dù không phải là sản phẩm có tên tuổi, nhưng các kháng sinh do Health 2000 sản xuất đã trúng thầu với số lượng khá lớn, đặc biệt một sở y tế ở khu vực phía Bắc đã mua tới trên 141.000 chai Cefotaxim 1g của "Công ty Health 2000" trong năm 2014. 

Nhiều đơn vị khác cũng mua sản phẩm của Health 2000 với số tiền lên tới nhiều tỉ đồng/sản phẩm.

Tuy nhiên, sau khi dàn lãnh đạo Công ty VN Pharma, đơn vị đã nhập khẩu sản phẩm của cả Health 2000 và Helix Canada, bị bắt thì chỉ các hồ sơ liên quan thuốc nhập khẩu từ Helix bị xem xét, còn các thuốc liên quan đến Công ty "ma" Health 2000 chưa hề được đưa vào diện xem xét, rà soát, xem thuốc giả đã được sử dụng cho người bệnh như thế nào, thiệt hại về sức khỏe ra sao...

Đặc biệt, tháng 9-2017, Thanh tra Chính phủ đã bắt đầu đợt thanh tra kéo dài trong 60 ngày làm việc tại Cục Quản lý dược nhằm đánh giá quá trình nhập khẩu, cấp phép và trúng thầu vào bệnh viện với 7 loại thuốc giả do VN Pharma nhập từ Helix Canada, đến nay là gần 10 tháng kể từ khi Thanh tra Chính phủ công bố quyết định thanh tra, thời hạn thanh tra 60 ngày làm việc cũng đã hết từ lâu nhưng vẫn chưa có kết quả thanh tra.

Sáng ngày 30-10, TAND cấp cao tại TP.HCM tuyên huỷ toàn bộ bản án sơ thẩm vụ án Buôn lậu, làm giả con dấu xảy ra tại Công ty Cổ phần VN Pharma.