Lấy mẫu test HIV, một việc làm thường xuyên liên tục của nhân viên y tế - Ảnh: CTV
Theo BS Dương Minh Tâm (Viện sức khỏe tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai, Hà Nội), rất nhiều bệnh nhân là người dùng vào điều trị tại viện.
Các bệnh nhân nhập Viện sức khỏe tâm thần có các biểu hiện hoang tưởng, ảo giác, luôn nghĩ có người đến chém mình, đánh mình, bắt mình và mình cần phải đánh, chém, bắt lại hoặc chạy trốn...
Hoang tưởng, lo âu khi dùng ma túy tổng hợp
Vài năm trở lại đây số người nghiện tăng cao, các ca "" gây nguy hiểm cho xã hội nhiều hơn. Nhiều trường hợp "ngáo đá" gây ra các vụ thảm án, trong khi tại nhiều địa phương số nghiện ma túy đá đã lên tới 90% người nghiện.
"Ma túy tổng hợp gây các triệu chứng trầm cảm, lo âu trong giai đoạn quá liều và thời kỳ cai. Bên cạnh đó, nghiên cứu bệnh nhân sử dụng ma túy tổng hợp cho thấy 28-36% bệnh nhân có loạn thần, bao gồm hoang tưởng bị truy hại, trên 77% bệnh nhân dùng ma túy đá bị loạn thần có hoang tưởng này.
Gần 45% có "ảo thính", nghe thấy tiếng đe dọa bên tai. Nếu dùng phối hợp với ma túy truyền thống, ma túy tổng hợp sẽ làm tăng số người có ý tưởng hoặc kế hoạch tự sát"- nghiên cứu của Bộ Y tế vừa cho biết.
Đặc biệt, trái với suy nghĩ của nhiều người là dùng ma túy tổng hợp không gây nghiện như ma túy truyền thống, thực tế các chuyên gia chia sẻ người dùng ma túy tổng hợp có thể trải qua các "giai đoạn" như dùng thử (thường do tò mò hoặc áp lực của bạn bè); dùng "giải trí" (hay xuất hiện tại các buổi tiệc, buổi gặp gỡ, giao lưu) và dùng vì hoàn cảnh (có người muốn ép cân, thức đêm để lái xe đường dài hoặc học thi); sử dụng nhiều nhưng không thường xuyên và tiến tới bị lệ thuộc.
Số liệu của Bộ Y tế cũng cho biết loại ma túy tổng hợp được sử dụng nhiều có tên gọi là đá, thuốc lắc, ngọc diên, viên nữ hoàng... có thể hấp thu rất nhanh, ở liều thấp có thể gây vã mồ hôi, run, đau ngực, liều cao gây co giật, xuất huyết nội sọ, tăng huyết áp, làm người dùng kích động và lo sợ, lú lẫn, hoang tưởng, ảo giác, khi quá liều có thể làm người dùng tăng thân nhiệt, tăng kích động, tiêu cơ vân, hôn mê và tử vong.
Lần đầu tiên có phác đồ cai nghiện ma túy tổng hợp
Bộ Y tế vừa ban hành cho người dùng ma túy tổng hợp. Đây là lần đầu tiên VN có phác đồ này.
Tuy nhiên, khác với cai nghiện ma túy truyền thống có sự hỗ trợ của thuốc cắt cơn, cai nghiện ma túy tổng hợp không có thuốc hỗ trợ, hoàn toàn dựa vào các biện pháp hỗ trợ tâm lý, nâng đỡ tinh thần cho người bệnh.
Đương nhiên vì thế hiệu quả cai nghiện phụ thuộc rất nhiều vào nỗ lực của bệnh nhân.
Quá trình cai nghiện, các bác sĩ sẽ can thiệp tâm lý và hành vi, tư vấn, tăng cường động lực để hỗ trợ người lệ thuộc ma túy tổng hợp cai nghiện. Khi được điều trị bằng liệu pháp tâm lý, thầy thuốc, người thân và gia đình người lệ thuộc ma túy sẽ có vai trò hỗ trợ rất quan trọng.
Một nghiên cứu thực hiện trong thời gian từ 2016-2019 tại Hà Nội, TP.HCM, Hải Phòng trên nhóm thanh niên sử dụng ma túy tổng hợp cho thấy tuổi bình quân sử dụng ma túy tổng hợp lần đầu ở nhóm này chỉ 16-18 tuổi.
Khi tuổi trẻ, các bạn có thể thử và rồi bị lệ thuộc. Các vụ trọng án gần đây liên quan người dùng ma túy đá cho thấy bất kỳ ai cũng có thể là nạn nhân hay thủ phạm như: nhân viên ngân hàng, giáo viên, học sinh, sinh viên...
Theo phân tích của nhóm chuyên gia xây dựng phác đồ điều trị cho người dùng ma túy tổng hợp, có đến 48-58% người dùng ma túy tổng hợp có triệu chứng trầm cảm, lo âu, một tỉ lệ khá lớn có các dấu hiệu như sợ không gian rộng, loạn thần (có hoang tưởng bị truy hại, ảo thính).
Khi dùng ma túy tổng hợp chung với ma túy truyền thống, tỉ lệ người dùng có ý tưởng tự sát lên tới 2-11%.
Các chuyên gia khuyến cáo đừng dùng ma túy tổng hợp dù chỉ một lần, đừng đánh đổi tương lai bằng việc dùng ma túy tổng hợp để "giải trí" hoặc do áp lực bạn bè, hoặc chính bạn thấy tò mò.
Thuốc gây nghiện thuộc loại nguy hiểm
Nhiều người vẫn cho rằng ma túy tổng hợp kích thích như ma túy đá không gây nghiện như các loại ma túy khác (thuốc phiện, heroin) và tác dụng kích thích của nó chỉ thoáng qua cho cuộc vui, tác hại thì không đáng ngại.
Thực chất đây là thuốc gây nghiện thuộc loại nguy hiểm.
Cần xác định ma túy tổng hợp kích thích như ma túy đá đang được lạm dụng là thuốc gây nghiện thuộc loại nguy hiểm và gây tác hại là khôn lường.
Nên lưu ý, nghiện thuốc là tình trạng không ngưng bỏ mà bắt buộc (như nô lệ) phải tiếp tục dùng thuốc.
Ma túy tổng hợp kích thích đầu tiên được dùng là amphetamine. Do tính kích thích, trước đây amphetamine được dùng làm thuốc (tên biệt dược Maxiton) để thức.
Amphetamine đã bị cấm dùng làm thuốc từ lâu và bị liệt vào ma túy nguy hiểm.
Tác hại của thuốc phiện, heroin là người nghiện gây tội ác khi đói thuốc, họ làm bất cứ hành động gây hại ghê gớm nào đó để có tiền mua ma túy. Còn tác hại của ma túy tổng hợp kích thích là làm người nghiện kích thích tăng động và gây ảo giác, từ đó mất hết lý trí có thể gây tội ác tày trời.
Gọi là chất gây ảo giác vì khi sử dụng đưa vào cơ thể sẽ gây nên sự hư hỏng tạm thời về mặt ý thức, liên quan đến sự nhận định sai lạc về không gian và thời gian.
Chất gây ảo giác khi đưa vào cơ thể sẽ gây tác dụng như: thay đổi tâm lý (khóc cười không kiềm chế), thay đổi rối loạn nhận thức, thị giác, thính giác làm cho thấy, nghe những gì không có thật.
Nó cũng gây "giải thể nhân cách" như hoang tưởng, cứ tưởng mình là siêu nhân, đấng cứu thế, dẫn đến các tác hại cho cá nhân và xã hội do các phản ứng tâm thần cấp (hoang tưởng, ảo thanh, ảo thị), có thể ở trạng thái điên loạn gây ra các tình huống nguy hiểm (ngã từ lầu cao, tai nạn giao thông, giết người hay tự sát)...
PGS.TS NGUYỄN HỮU ĐỨC
X.MAI ghi
Báo động về số người dùng ma túy tổng hợp
Một số người cứ nghĩ rằng người dùng ma túy đá, ma túy tổng hợp ở VN chưa nhiều, thực tế không phải vậy. Người dùng ma túy đá ngày càng đáng báo động.
Theo Bộ Y tế, trong gần 223.000 người nghiện ma túy có hồ sơ quản lý ở VN, số người nghiện ma túy tổng hợp đang gia tăng nhanh.
Báo cáo mới nhất của Bộ Y tế cho thấy tại 21 địa phương có thống kê, tỉ lệ người dùng ma túy tổng hợp chiếm tới xấp xỉ 50% tổng số người nghiện ma túy.
Các địa phương như Đà Nẵng, Trà Vinh, Quảng Trị, tỉ lệ này lên tới 80-90%.
Các biểu hiện nghiện ma túy
Người dùng ma túy tổng hợp dài ngày sẽ gặp các biểu hiện: sụt cân; suy dinh dưỡng; ảnh hưởng trí nhớ, chóng mặt; bất thường kinh nguyệt và mất kinh; suy giảm trí nhớ; độ dung nạp tăng dần; bị kích động, lo lắng, hoang tưởng, trầm cảm; rối loạn giấc ngủ mãn tính...
Nguồn: Bộ Y tế
Đăng ký tại đây
Bình luận hay