Khủng hoảng Ukraine, Trung Quốc bị ảnh hưởng

Phóng to

Dòng người tưởng niệm những người biểu tình thiệt mạng ở quảng trường Độc Lập, Kiev hôm 25-2 - Ảnh: Reuters

Báo Hoa Nam buổi sáng dẫn lời giới chuyên gia Trung Quốc hôm 25-2 cho rằng, Kiev và Bắc Kinh có thể sẽ trở nên lạnh nhạt, gặp nhiều trở ngại một khi lãnh đạo lâm thời của Ukraine chuyển mối quan hệ theo hướng thân Liên minh châu Âu hơn.

Ông Thôi Hồng Kiện, giám đốc khoa châu Âu thuộc viện nghiên cứu quốc tế của Trung Quốc khẳng định, trước mắt tình hình ở Ukraine sẽ gây một số ảnh hưởng tiêu cực đến mối quan hệ giữa hai bên.

Hôm 23-2, người phát ngôn Bộ ngoại giao Hoa Xuân Oánh cho biết Bắc Kinh luôn theo dõi sát tình hình ở Ukraine và kêu gọi nước này giải quyết cuộc khủng hoảng chính trị qua đàm phán. Bắc Kinh đang quan ngại sau khủng hoảng, nếu Ukraine được gia nhập EU thì có thể chính phủ nước này sẽ loại bỏ các thương vụ mua bán vũ khí với Trung Quốc nhằm tránh lệnh cấm vận vũ khí mà EU áp đặt với Trung Quốc từ năm 1989.

Viện nghiên cứu hòa bình quốc tế Stockholm cho biết Ukraine là nước xuất khẩu vũ khí lớn nhất thế giới năm 2012, sau Mỹ, Nga và Trung Quốc. Ukraine chuyên sản xuất động cơ và bảo dưỡng các máy bay chiến đấu cũng như các loại máy bay khác của Trung Quốc. Trên thực tế, tàu sân bay Liêu Ninh của Trung Quốc cũng được đóng ở Ukraine.

Trung Quốc từng hợp tác với Ukraine về kỹ thuật sản xuất các tua bin khí trong tàu khu trục Aegis của nước này. Đầu năm 2014, Kiev và Bắc Kinh ký thỏa thuận an ninh với nội dung Bắc Kinh sẽ đảm bảo an ninh Ukraine nếu quốc gia này bị đe dọa xâm lược hạt nhân.

Trong lĩnh vực kinh tế, Trung Quốc cũng đã có những thỏa thuận thúc đẩy thương mại với Ukraine. Tháng 12-2013, cựu tổng thống Ukraine Viktor Yanukovych cho biết chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã cam kết đảm bảo đầu tư 8 tỉ USD cho nền kinh tế Ukraine.

Phó giám đốc trung tâm nghiên cứu nước Nga thuộc đại học Sư phạm Hoa Đông ở Thượng Hải, Dương Thành cho rằng sự thay đổi chính quyền ở Ukraine chắc chắn sẽ gây bất ổn trong quan hệ hợp tác thương mại Kiev-Bắc Kinh, mối quan hệ này chắc chắn sẽ không còn mặn nồng như trước

Phó giáo sư ngành khoa học chính trị trường đại học sư phạm Bắc Kinh - Trương Thắng Quân nhận định quá trình phát triển kỹ thuật quân sự của Bắc Kinh sẽ ít phụ thuộc hơn vào Ukraine. Song, Bắc Kinh vẫn tiếp tục đầu tư vào Ukraine để duy trì ảnh hưởng ở nước này.