Không cứu giúp người bị nạn: Luật có nhưng chưa ai bị xử

Hiện trường vụ tai nạn trên cầu vượt Thái Hà - Chùa Bộc vào đêm 8-11 - Ảnh: Minh Quang

Sáng 9-11, ngay sau thông tin về vụ tai nạn liên hoàn trên cầu vượt Thái Hà - Chùa Bộc (Hà Nội) làm 1 người chết, tài xế gây tai nạn nhảy cầu tự tử thì trên mạng xuất hiện bài viết về việc nhiều người đi đường khi thấy tai nạn đã không giúp đỡ nạn nhân mà chỉ lo , quay phim để sau đó tung lên mạng câu view…

* ThS Nguyễn Minh Sơn (Viện KSND tỉnh Kiên Giang):

Lẽ ra nên gọi điện cho các cơ quan chức năng

Việc thấy người gặp nạn nhưng chỉ đứng quay phim, chụp hình để đưa lên Facebook nhằm thu hút sự quan tâm của dư luận là hành vi đáng lên án.

Theo lối sống của người châu Âu, khi gặp người bị nạn họ không cứu giúp mà sẽ lập tức điện thoại đến cơ quan cứu hộ để cứu nạn nhân. Lý do vì họ nghĩ mình không phải là lực lượng cứu hộ, họ sợ không có chuyên môn cứu hộ sẽ làm xấu đi tình trạng của nạn nhân.

Dù thế nào đi chăng nữa, sự thờ ơ, thói vô cảm là hành vi đáng lên án về mặt đạo đức và xã hội.

Lẽ ra khi gặp người bị nạn, người đi đường có thể điện thoại cho các cơ quan cứu hộ đến hoặc giúp đỡ nạn nhân trong khả năng mình có thể thì họ lại đứng đó chụp hình, quay phim đăng lên mạng và bỏ đi khi nạn nhân nhờ giúp đỡ. Hành vi này nên bị phê phán một cách quyết liệt!

* Luật sư Nguyễn Thế Truyền (Đoàn luật sư TP Hà Nội):

Khó xác định chủ thể phải chịu trách nhiệm hình sự

Để kết tội chủ thể không cứu giúp người khác trong tình trạng nguy hiểm đến tính mạng theo điều 102 là không dễ.

Để xác định được chủ thể của tội danh này, phải xác định được những người đó có đủ năng lực hay nghiệp vụ cứu giúp hay không, việc không cứu giúp có xảy ra hậu quả khiến các nạn nhân tử vong hay không.

Trước đây tôi đã bào chữa cho bị cáo là bảo vệ hồ, khi thấy người dân đi câu cá trộm đã đuổi theo. Mấy người đi câu cá trộm bị đuổi nên nhảy xuống hồ rồi chấp chới dưới nước.

Bảo vệ không những không cứu mà còn lấy đá ném xuống hồ và cuối cùng người đi câu cá trộm bị chết. Vụ ấy, bảo vệ bị xét xử tội không cứu giúp người khác.

Hay có một vụ quẹt xe trên đường cao tốc, tài xế ôtô sau khi gây tai nạn đã xuống xem nạn nhân nhưng thấy nạn nhân bị nặng thì bỏ đi khiến nạn nhân tử vong.

Như vậy, có thể hiểu tội không cứu giúp người khác được áp dụng cho chủ thể liên quan trực tiếp đến vụ việc. Ở đây, rất khó chứng minh việc những người đi đường dùng điện thoại quay phim là những người có điều kiện mà không cứu giúp người khác.

Vì vậy, tôi cho rằng cần giáo dục cho người tham gia giao thông không chỉ trách nhiệm pháp luật mà còn ứng xử đạo đức.

* Luật sư Phạm Văn Thạnh (Đoàn luật sư TP.HCM):

Mức phạt hành chính từ 500.000 đến 1 triệu đồng

Trong thực tế, việc xử lý người không cứu giúp người đang ở trong tình trạng nguy hiểm đến tính mạng còn nhiều khó khăn bởi lẽ phải xem xét cẩn trọng các điều kiện, hoàn cảnh cụ thể, mối quan hệ nhân quả giữa hành vi không cứu giúp và hậu quả mới xử lý...

Pháp luật quy định hành vi bỏ mặc người bị tai nạn giao thông đã vi phạm điểm đ, khoản 3, điều 11 của nghị định số 171/2013/NĐ-CP ngày 13-11-2013 của Chính phủ. Mức phạt từ 500.000 đến 1 triệu đồng.

Pháp luật hình sự cũng có quy định: “Tội không cứu giúp người đang ở trong tình trạng nguy hiểm đến tính mạng” được quy định tại điều 102 Bộ luật hình sự. Tội này có hình phạt thấp nhất là cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến 2 năm hoặc bị phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm.

Nhưng tội danh này trên thực tế rất ít xảy ra và rất khó áp dụng, khi xảy ra tai nạn nhiều người tham gia giao thông thường chỉ đứng xem rồi bỏ đi.